اصول رقابت سیاسی بر اساس اسناد بالادستی، پیشنهادی در راستای تکمیل الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت مقالة

مفهوم رقابت یکی از پرجاذبه ترین مفاهیم در عرصه کنش سیاسی به شمار می‌آید. با فرض پذیرش مردم‌سالاری در اندیشه سیاسی اسلام، رقابت سیاسی که یکی از شاخص‎های آن است نیز مورد پذیرش قرار می‌گیرد. رقابت سیاسی برای این که بتواند کارویژه‌های مورد انتظار را برآورده سازد، باید در قالب اصول و قواعد عقلانی قرار گیرد. بر اساس قوای وجودی انسان، الگوهای متنوعی برای رقابت سیاسی متصور است که از میان آن‌ها الگوی رقابت سیاسی متعالی عقلانی مورد پذیرش است. اصول رقابت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران باید برگرفته از اسناد بالادستی آن باشد. حفظ حرمت ارزش‌های مسلط جامعه و آموزه‌های دینی، تقدم امور معنوی، هدف‌نبودن قدرت، تأمین مصالح ملی، التزام به هنجارهای قانون اساسی و سایر قوانین، رعایت استقلال کشور، حفظ امنیت ملی، حفظ وحدت ملی، رعایت اخلاق مدنی و بازی با حاصل‌جمع غیر صفر، اصول به‌دست‌آمده از اسناد بالادستی در پژوهش بنیادی پیش رو است.تحقیق حاضر در راستای تبیین اصول حقوقی، اخلاقی و رفتاری رقابت سیاسی عقلانی بر پایه اسناد بالادستی و تطبیق آن بر پیش‌نویس الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت با هدف تکمیل این پیش‌نویس است. روش تحقیق در نوشتار پیش رو توصیفی ـ تحلیلی است.

حفظ حرمت ارزش‌های مسلط جامعه و آموزه‌های دینی، تقدم امور معنوی، هدف‌نبودن قدرت، تأمین مصالح ملی، التزام به هنجارهای قانون اساسی و سایر قوانین، رعایت استقلال کشور، حفظ امنیت ملی، حفظ وحدت ملی، رعایت اخلاق مدنی و بازی با حاصل‌جمع غیر صفر، اصول به‌دست‌آمده از اسناد بالادستی در پژوهش بنیادی پیش رو است. تحقیق حاضر در راستای تبیین اصول حقوقی، اخلاقی و رفتاری رقابت سیاسی عقلانی بر پایه اسناد بالادستی و تطبیق آن بر پیش‌نویس الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت با هدف تکمیل این پیش‌نویس است. الگوی مطلوب ما برای رقابت سیاسی جمهوری اسلامی ایران، الگویی است که در آن عقل راهنما و پیش‌ران و اصول عقلانی حاکم بر این عرصه از کنش سیاسی باشد. بر این ‌اساس، یکی از وظایف اساسی نخبگان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در الگوی رقابت سیاسی عقل‌گرا، حفظ اتحاد در میان خود و ترویج آن در میان مردم خواهد بود (خامنه‌اي، 17/6/1384). بر این ‌اساس، حفظ وحدت ملی و وفاق اجتماعی و پرهیز از عوامل برهم‌زننده آن، یکی از اصول حیاتی الگوی رقابت سیاسی عقلانی برای حیات سیاسی نظام اسلامی و گروه‌های فعال در آن است. با توجه به این که در رقابت سیاسی عاقلانه هدف فرد یا حزب از رقابت سیاسی خدمت‌رسانی به مردم و مصالح اجتماعی است، نتیجه مثبت آن خود فرد و حزب مورد نظر را نیز شامل می‌شود. این امور بر خلاف اخلاق مدنی و مصالح ملی است که در مدل‌های غیر عقلانی رقابت سیاسی مورد توجه قرار نمی‌گیرد. صداقت با مردم در رقابت‌های سیاسی، یکی از اصول مهم اخلاق مدنی اندیشه سیاسی اسلامی است.