خلاصة:
از زمانی که دیدگاه تکاملی مطرح شد و ازآنجاییکه این دیدگاه جهانبینی خاصی را ارائه میکرد که با دیدگاههای رایج همخوانی نداشت، واکنشهای متفاوتی به این دیدگاه در میان متولیان امر دین در ادیان مختلف برانگیخته شده است. این تحقیق با بهکارگیری روش توصیفی ـ تحلیلی درصدد دستیابی به شباهتها و تفاوتیهای مواجهة کلیسای کاتولیک و عالمان شیعه با این دیدگاه است. نتایج حاصله، حکایت از عقبنشینی کلیسای کاتولیک از دیدگاه اولیة خود دربارة این نظریه دارد؛ علاوه بر اینکه این کلیسا به ابعاد مختلف و عمق تاثیرگذاری این دیدگاه توجه کرده است.
Since the theory of evolution was proposed, and as it presented a particular worldview that was inconsistent with the current views, different reactions to this view have been triggered among the followers of different religions. Using a descriptive-analytical method, this paper seeks to consider the similarities and differences between the Catholic Church and Shiite scholars in dealing with this view. The results indicate that there is a withdrawal of the Catholic Church from its original view on this theory. Besides, the church has paid attention to the various dimensions and depth of influence of this view.
ملخص الجهاز:
کلیدواژهها: نظریة تکامل، داروین، عالمان شیعه، کلیسای کاتولیک، شباهتها و تفاوتها مقدمه نظریة تکامل (Theory of evolution) یا انتخاب طبیعی، دیدگاه علمی است که تحولی در نگرش به جهان و انسان بهوجود آورد.
چارلز داروین (Charls Darwin) با بهرهگیری از این تحقیقات و نظریات افرادی چون تامس مالتوس(داروین، 1363، ص97) و با مطالعات گسترده که از سال 1832 تا 1859م ادامه پیدا کرد، توانست کتاب منشأ انواع (The Origin of Species) را منتشر کند و نظریة انتخاب طبیعی را در تبیین چگونگی بهوجود آمدن انواع موجودات عالم بهکار گیرد.
سؤال اصلی این تحقیق چنين است: مواجهة کلیسای کاتولیک و عالمان شیعه با نظریة تکامل داروین چگونه بوده و شباهتها و تفاوتهای آن کدام است؟ در زمینة دیدگاه اندیشمندان اسلامی، از جمله علمای مدنظر، کتابها و مقالات متعددی نوشته شده است؛ اما اولاً در زمينة دیدگاه کلیسای کاتولیک کاری صورت نگرفته؛ ثانیاً فعالیت تطبیقی دربارة دیدگاه شیعی و کاتولیکی انجام نشده؛ ثالثاً تلاشی برای دستیابی به چرایی تفاوتها و شباهتها صورت نگرفته است.
علامه محمدتقی جعفري از دیگر کسانی است که مخالف با دیدگاه تکاملاند و علت این مخالفت را نه عدم اثبات، بلکه حتی رد آن از سوی اندیشمندان میداند و در کتاب آفرينش و انسان به نظرات انديشمنداني ميپردازد که نظرية تکامل را غيرثابت ميدانند و شواهدي برخلاف آن ارائه کردهاند.
البته ایشان بر فرض اثبات فرضیة تکامل، توجیه و تفسیر آیات قرآن در جهت سازگاری با این نظریه را دشوار نمیبیند و میگوید: اگر تصادمی در بین مذاهب و نظریة داروین بوده باشد، تنها در موضوع خلقت آدم است و بس؛ والا در اصول مطالب کوچکترین برخوردی باهم ندارند و این تصادم هم چندان واجد اهمیت نیست؛ زیرا...