خلاصة:
ریگزارها به علت قابلیت جابهجایی، پیشروی و تأثیر مستقیم آن بر نواحی سکونتگاهی و فعالیتهای مختلف عمرانی از مناطق مهم نواحی بیابانی هستند؛ بنابراین پایش آنها بسیار حائز اهمیت است. با توجه به اینکه استفاده از روشهای نظارتشده و نظارتنشده بهعنوان یکی از روشهای مرسوم در تعیین و پایش انواع کاربریهای اراضی محسوب میشوند، در این تحقیق به ارزیابی میزان دقت روشهای مختلف طبقهبندی در پایش ریگزارهای چالهی جازموریان پرداخته شد. در این تحقیق بهمنظور ارزیابی دقت روشهای مختلف طبقه-بندی در تعیین نوع کاربری منطقهی موردمطالعه بهخصوص ریگزارهای منطقه از تصویر ماهوارهی لندست 8، سنجندهی OLI سال 2017 استفاده شده است. ابتدا محدودهی ریگزارهای منطقه به روش دستی با استفاده از گوگل ارث و نقشهی توپوگرافی منطقه تهیه شد. سپس در نرمافزار ENVI نوع کاربری اراضی محدودهی مطالعاتی به روشهای مختلف نظارتشده (حداکثر احتمال، حداقل فاصله از میانگین، متوازیالسطوح) و نظارتنشده (k-mean) تعیین گردید و سپس محدودهی ترسیمشده با محدودهای که به روشهای مختلف طبقهبندی تعیین شده است، با استفاده از دو روش نقطهای و سطحی مقایسه و میزان دقت هر کدام از روشها سنجیده شد. با توجه به نزدیک بودن نوع بازتابش تصاویر لندست در مناطق بیابانی، نتایج حاصل از دقت کمی برخوردار است؛ بهطوریکه نتایج ارزیابی بیانگر این است که در روش نقطهای و سطحی طبقهبندی حداکثر احتمال به ترتیب با دقت کلی 9/64 و 53 درصد دارای بالاترین دقت است و روش k-mean نیز به ترتیب با دقت کلی 5/15 و 17 درصد دارای کمترین دقت ممکن است؛ بنابراین بهمنظور پایش نوع کاربری ازجمله ریگزارهای مناطق بیابانی باید از نوع دیگری از تصاویر ماهوارهای یا الگوریتمهای دیگر طبقهبندی استفاده کرد.
Due to its mobility and ability to move and its direct impact on residential areas and various developmental activities, the Ergs are of major importance in the desert areas, so monitoring of those is very important. Considering that the use of supervised and unguarded methods is considered as one of the most common methods in determining and monitoring land uses, in this research, the accuracy of different classification methods in the monitoring of Jazmourian regs was investigated. In this research, in order to evaluate the accuracy of different classification methods in determining the type of usage of the study area, especially the regs, satellite image of the Landsat 8, OLI sensor in 2017 has been used. First, the area of the regs prepared manually using Google Earth and Topography Map of the region, and then in the ENVI software, the land use type of the study area was determined by different supervised (Maximum Probability, Minimum Distance to Mean, equilibrium, Parallelepiped) and unsupervised methods (K-mean) and then the plotted area using two point and surface methods were compared with the area determined by different classification methods, and the accuracy of each method was measured. Due to the similarity of the reflection type of Landsat images in desert areas, the results are of little precision, so that the evaluation results indicate that in the point and surface method, maximum probability classification, with a total accuracy of 64.9 % and 53% has the highest accuracy and the k-mean method with a total accuracy of 15.5% and 17% has the lowest accuracy, respectively. So, in order to monitor the type of land use, including desert areas regs, a different kind of satellite imagery or other classification algorithms should be used.
ملخص الجهاز:
در این تحقیق به منظور ارزیابی دقت روش های مختلف طبقه بندی در تعیین نوع کاربری منطقه ی موردمطالعه به خصوص ریگزارهای منطقه از تصویر ماهواره ی لندست ٨، سنجنده ی OLI سال ٢٠١٧ استفاده شده است .
با توجه به نزدیک بودن نوع بازتابش تصاویر لندست در مناطق بیابانی، نتایج حاصل از دقت کمی برخوردار است ؛ به طوری که نتایج ارزیابی بیانگر این است که در روش نقطه ای و سطحی طبقه بندی حداکثر احتمال به ترتیب با دقت کلی ٦٤/٩ و ٥٣ درصد دارای بالاترین دقت است و روش k-mean نیز به ترتیب با دقت کلی ١٥/٥ و ١٧ درصد دارای کم ترین دقت ممکن است ؛ بنابراین به منظور پایش نوع کاربری ازجمله ریگزارهای مناطق بیابانی باید از نوع دیگری از تصاویر ماهواره ای یا الگوریتم های دیگر طبقه بندی استفاده کرد.
در مورد موضوع موردمطالعه ، تحقیقات مختلفی در سطح ایران و جهان صورت گرفته است ؛ به عنوان مثال ، نتایج تحقیق فتاحی و همکاران (١٣٨٦) بیانگر این است که در طبقه بندی نظارت شده کاربری اراضی در مناطق بیابانی، بالاترین دقت مربوط به روش حداکثر احتمال با دقت کلی ٧١/٩٥ و ضریب کاپای ٠/٦٧ است .
(رجوع شود به تصویر صفحه) 4- Islam 5- Alkaradaghi ٣- مواد و روش ها با توجه به اهداف موردنظر، در این تحقیق به منظور ارزیابی دقت روش های مختلف طبقه بندی در تعیین نوع کاربری منطقه ی موردمطالعه به خصوص ریگزارهای منطقه از تصویر ماهواره ی لندست ٨، سنجنده ی OLI سال ٢٠١٧ استفاده شد.