خلاصة:
تجارت بین‌المللی نفت در پروژه‌های عظیم، پیچیده و سرمایه بر، سرمایه گذاری میکند که طول عمر زیادی دارند. اوضاع واحوال، اقتصاد، دول و طرفین همواره در پروژه‌های بین‌المللی نفت و گاز تغییر می‌کنند، که میتواند منجربه اختلاف شود. همچنین بخش نفت یک بخش سرمایه گذاری عمده جهانی است. نتیجه حاصله این است که بخش بین‌المللی نفت و گاز همراه با پروژه‌های ساختاری مرتبط با آن، بزرگترین مجموعه اختلافات سرمایه گذاری دولتی و تجاری بین‌المللی در جهان را تشکیل میدهد. بنابر این اختلافات خطر مهمی در بخش پروژه‌های بین‌المللی نفت و گاز هستند. البته خطر این نیست که آیا در پروژه اختلاف وجود خواهد داشت یا خیر. بلکه خطر این است که چگونه یک طرف میتواند این اختلاف را مدیریت کند که به نتیجه رضایت بخش بینجامد. بنابراین طرفین نیازمند این هستند که به طور مستمر آن خطر را از آغاز قرارداد تا نقطه‌ای که اختلاف مطرح می‌شود و سرانجام حل می‌شود مدیریت بکنند. این مقاله با یک دید موجز انواع اختلافاتی را که در بخش تجارت بین‌المللی نفت و گاز ممکن است پیش آید را بر می‌شمارد و انواع روشهای حل اختلاف قابل دسترس اعم از داوری، میانجیگری و... را همراه با مزایای مربوطه و کارکرد آنها در اختلافات بین‌المللی را مورد بررسی قرار میدهد و سپس چهارچوب قانونی داوری بین‌المللی را پوشش میدهد. و همچنین توضیح میدهد که چگونه بند روش حل اختلاف را به طور مناسب پیشنویس کرد تا به طور مطلوب اختلافات مطروحه را پاسخ دهد و در ادامه مشخص می‌نماید که در جهت حل و فصل بهتر و سریعتر اختلافات چه معیارهایی باید در انتخاب داوران مد نظر گیرد. می‌توان نتیجه گرفت برنامه‌ریزی برای اختلافاتی که در توافقات بین‌المللی نفت و گاز مطرح می‌شود برای موفقیت بلند مدت پروژه‌های نفت و گاز ضروری است. اگر اختلافاتی که مطرح می‌شوند، بدرستی مدیریت نشوند میتواند توان اقتصادی پروژه را کاهش دهد. بعلاوه روش داوری با توجه به امتیازاتی که با خود به همراه دارد در حال حاضر مهمترین و پرکاربردترین روش حل و فصل اختلافات است. لیکن بنظر میرسد با توجه به مزایایی که روشهای حل اختلاف جایگزین دارند بهتر است از روشهای حل اختلاف ترکیبی استفاده شود. سرانجام باید گفته شود داوری با ایجاد کنوانسیون‌ها و معاهدات مختلف قاعده مند و منظم می‌شود و به سوی هدف اصلی علم حقوق که ایجاد نظم و پیاده کردن عدالت است، حرکت میکند
ملخص الجهاز:
نتیجه حاصله این است که بخش بین‌المللی نفت و گاز همراه با پروژه‌های ساختاری مرتبط با آن،بزرگترین مجموعه اختلافات سرمایه گذاری دولتی و تجاری بین‌المللی در جهان را تشکیل میدهد.
سرانجام باید گفته شود داوری با ایجاد کنوانسیون‌ها و معاهدات مختلف قاعده مند و منظم می‌شود و به سوی هدف اصلی علم حقوق که ایجاد نظم و پیاده کردن عدالت است،حرکت میکند واژه‌هاي کليدي: نفت وگاز،اختلاف،داوری،بین‌المللی،حل و فصل،تجارت مقدمه تجارت بین‌المللی نفت در پروژه‌های عظیم،پیچیده و سرمایه بر،سرمایه گذاری میکند که طول عمر زیادی دارد.
این یک فرایند الزام آور قانونی است که انعطاف پذیری زیادی برای طرفین دارد که مثلا چگونه میخواهند اختلاف خود را حل نمایند.
داوری مبتنی بر اصل خودمختاری و استقلال طرفین است یعنی طرفین این حق را دارند که درمورد چگونگی و محل حل اختلاف تصمیم بگیرند و شیوه اجرای آن را در قرارداد خود به صورت الزام آور مشخص نمایند.
چگونگی پیشنویس شرط رجوع به داوری موارد زیر اجزا تشکیل دهنده شرط(بند)رجوع به داوری در توافقنامه‌های بین‌المللی هستند - بند شکل گستردگی - قوانین داوری - انتخاب داور - محل داوری - انتخاب قانون - زبان - محرمانه بودن - موافقت با داوری - بندچند مرحله‌ای بودن بند نحوه گستردگی:طرفین بایستی شرط خودرا به گونه‌ای پیشنویس نمایند که تمامی اختلافاتی را که ممکن است در توافق حاصل شود پوشش دهد.
در بیشتر موارد طرفین تمایل دارند که کنترل بر فرایند انتخاب داور داشته باشند چرا که اینمسئله تاثیر مهمی در نتیجه اختلاف آنها دارد.
(
, 
, 
)
