خلاصة:
یکی از ضروریات نظام قضائی کشور به عنوان مامن و پناهگاه تظلمات یک ملت، این است که تمای توانش را برای تحقق عدالت به کار گیرد. شناخت علل اطاله‌ی دادرسی و تلاش در جهت کاهش این معضل، گامی شایسته و بایسته در جهت تحقق این هدف متعالی خواهد بود. باتوجه به اهمیت امر مزبور از سویی شناخت مشکلات مرتبط با کادر قضائی اعم از قضات و بررسی معضلاتی از قبیل عدم تخصص و مهارت درخصوص موضوعات و ضعف در اطلاعات تئوری و صرفا تکیه بر تجربیات، و مسائل مرتبط به کارمندان وابسته به دادگستری چون کارشناسان رسمی و حتی جزئی‌ترین سمت مرتبط به دستگاه قضاوت چون ماموران ابلاغ و... ضروری است. از سوی دیگر بررسی مشکلاتی در خصوص قوانین از جهت کثرت و تنوع چون قوانین موجر و مستاجر و یا عدم آئین رسیدگی تخصصی در مورد دعاوی شایع تجاری و ارائه راهکارهای کارآمد در جهت رفع مشکلات مزبور و مآلا کاهش اطاله دادرسی به عنوان یکی از اهداف مهم نظام قضائی شایسته است.
ملخص الجهاز:
از سوی دیگر بررسی مشکلاتی در خصوص قوانین از جهت کثرت و تنوع چون قوانین موجر و مستأجر و یا عدم آئین رسیدگی تخصصی در مورد دعاوی شایع تجاری و ارائه راهکارهای کارآمد در جهت رفع مشکلات مزبور و مآلاً کاهش اطاله دادرسی به عنوان یکی از اهداف مهم نظام قضائی شایسته است.
شایان ذکر است که در حال حاضر برخی قضات محاكم كه خودشان هم از این رویه طولانی رسیدگی به پرونده‌ها رضایت ندارند، تاكید می‌كنند كه برای کاهش اطاله دادرسی، باید از سویی امکانات اداری و همچنین نیروی انسانی را گسترش داد و همچنین به ارائه راه حل در خصوص مسائل و مشکلات مرتبط به نیروی انسانی وابسته به دادگستری پرداخت.
بنابراین صرف نظر از اشتباهاتی که خود مردم مرتکب می‌شوند و موجبات طولانی شدن زمان رسیدگی به پرونده‌شان را فراهم می‌آورند، شایسته است، باتوجه به اهمیت مسائل فوق در خصوص معضل قدیمی اطاله دادرسی به بررسی مسائل مزبور پرداخته شود.
(سامع، 1385: ص161) برخی (مهاجری، 1387: ص53؛ معاونت حقوقی و توسعه‌ی قضایی، 1385:ص47) گوشه‌ای از عدم تسلط قضات بر قوانین را ناشی از کمبود منابع قانونی و فقهی میدانندکه البته شاید بتوان گفت کمبود منابع فقهی و قانونی یکی از معضلاتی است که در اطاله‌ی دادرسی نقش دارد، اما نمی‌توان امر مزبور را توجیهی در خصوص مشکل مورد نظر دانست.
وجود برخی از نقیصه‌های مرتبط به قوانین مزبور سبب شده است که این مشکلات مورد بررسی قرار گیرد و به ارائه‌ی راهکار پرداخته شود.
(
, 
, 
)
