خلاصة:
یونس امره(720-638 ه ق)شاعر ترک زبان که جوان یاش مقارن پیری مولانا بوده، از
جملۀ شاعران و متصوفانی است که سخت تحت تاثیر عقاید، افکار و اشعار مولانا بوده
و با تاثیر پذیری از وی آثاری در عرفان و تصوف زبان ترکی به جای گذاشته که ضمن
تقریر مجدد افکار ایشان باب تاز های در عرفان و تصوف ترکیه گشوده است. او به تبعیت
از مولانا با بهر ه گیری از فرهنگ عمیق کشور خود و ترکیب آن با مفاهیم عمیق اسلامی
عرفانی توانست باب تاز های در ادبیات عرفانی ترک زبانان بگشاید.
تاثیر اندیشۀ موسوم به وحدت وجودی مولانا در اندیشه و آثار یونس امره به وضوح قابل
مشاهده است وحدت وجود به عنوان یکی از مباحث اصلی عرفان اسلامی که از غرب
جهان اسام به شرق آن آمده، با تمام ترکیبات وابسته به خود (از جمله توحید، تجلی،
قدیم بودن خداوند، خلق جدید ...) نقشی اساسی در آثار مولانا به خصوص در مثنوی
و به تبع آن آثار یونس امره - شاعر و عارفی وارسته که چهر های کمتر شناخته شده در
ایران است - همچون رساله النصحیه و دیوان اشعار، ایفا کرده است. پس از ترجمۀ اشعار
حاوی اندیشۀ وحدت-وجودی یونس امره از زبان ترکی استانبولی و تطبیق و مقایسۀ آن
با اشعار مولانا، این نتیجه به دست آمده است که بی شک یونس امره در ارائۀ اندیشه های
خود زیر تاثیر مستقیم مولانا بوده است.
ملخص الجهاز:
تأثير انديشۀ موسوم به وحدت وجودي مولانا در انديشه و آثار يونس امره به وضوح قابل مشاهده اســت وحدت وجود به عنوان يکي از مباحث اصلي عرفان اسلامي که از غرب جهان اســلام به شرق آن آمده ، با تمام ترکيبات وابسته به خود (از جمله توحيد، تجلي ، قديم بودن خداوند، خلق جديد ...
پس از ترجمۀ اشعار حاوي انديشۀ وحدت -وجودي يونس امره از زبان ترکي استانبولي و تطبيق و مقايسۀ آن با اشعار مولانا، اين نتيجه به دست آمده است که بي شک يونس امره در ارائۀ انديشه هاي خود زير تأثير مستقيم مولانا بوده است .
(جهانگيري ، ١٣٧٥: ٢٦٣-٢٦٢) در آثار مولانا به خصوص در مثنوي رگه هاي بسيار قوي از انديشه هاي وحدت وجودي به چشــم مي خورد، هر چند او هرگز به صراحت به اين انديشــه اشاره نکرده ، اما آن را از اســلاف خود ه ـچم ون غزالي و ابن عربي به ارث برده و بـا ظرافت خاص خود در انديشه هايش به کار گرفته است .
روح و يا معنا ريشه است ، در حالي که قالب ، فرع و سايه محسوب مي شود"(چيتيک ، ١٣٩٠: ٢٠٧-١٧٨) از نظر مولانا و ابن عربي تجلي خداوندي اصل اســت ، هم چنان که خود تأکيد کرده اند بينش شــان مأخوذ از کسي نيست و حاصل دريافت خودآگاهانۀ ايشان از خداوند است .