خلاصة:
هند و چین پس از تحول اساسی در سیاست خارجی خود، در راستای بهدستآوردن پایههای جدیدِ قدرت گام برداشته و خیزش دو قدرت زمینههای رقابت آنها را در محیطهای پیرامونشان بهویژه جنوب آسیا فراهم کرده است. اگرچه اکنون ماهیت این رقابتها در حوزۀ رقابتهای ژئواکونومی متمرکز است، اما تشدید این روندها میتواند رقابتهای ژئوپلتیک میان این بازیگران را نیز افزایش داده و آنها را وادار به اتخاذ استراتژیهای جدید در تعمیق پیوندهای استراتژیک با بازیگران منطقهای کند. در این راستا، این پژوهش بهدنبال پاسخگویی به این پرسش محوری است که ماهیت رقابت هند و چین در حوزۀ جنوب آسیا بر چه مبنایی است؟ نگارندگان بر این باورند که بهدلیل رشد و توسعۀ چین، هند احساس تهدید کرده و در جستوجوی تقویت پیوندهایش با دیگر رقبای چین و شرکای خود است. هند که در همسایگی این کشور قرار داشته و به قدرت اقتصادی و تواناییهای نظامی آن واقف است، گسترش نفوذ این کشور را تهدیدی علیه خود تلقی کرده و در واکنش به این کشور به برقراری ارتباط با کشورهایی روی آورده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی و گردآوری دادهها براساس منابع کتابخانهای و اینترنتی است.
ملخص الجهاز:
بدين گونه بـا توجـه بـه پرسـش مطرح شـده در ايـن پژوهش به اين صورت که ماهيت رقابت هند و چين در حوزة جنوب آسـيا چـه اسـت ؟ ميتـوان گفت که واکنش هاي هند در قبال افزايش نفوذ چين ، نشأت گرفته از احسـاس تهديـد آن از چـين بوده و هنـد درجهـت متـوازن کردن قـدرت چـين بـا ايجـاد اصـلاحاتي در سياسـت خـارجي و متنوع کردن روابط خود با کشورهاي جنوب آسيا و قدرت هاي بزرگ و ايران برآمـده اسـت .
از ديدگاه والت هرگاه بازيگري درصدد گسترش قالب هاي ديني يـا رهيافت هاي معطوف به تغيير وضع موجود باشد، آن گاه زمينـه بـراي پيمان هـاي عکس العملـي در چارچوب موازنۀ تهديد حاصل ميشود؛ بنابراين آنچـه رويکـرد معطـوف بـه انقلابيگـري تلقـي ميشود با واکنش هاي عکس العملي پيچيده و متنوع بازيگران منطقه اي و بين المللي همـراه خواهـد بود (باقري و محمدي، ١٣٩٣: ١١٦-١١٥)؛ به همين دليل با توجـه بـه ايـن نظريـه ميتـوان گفـت مجاورت جغرافيايي چين به هند، رويکرد تجديدنظرطلبي چين و تلاش براي تغيير توازن قـدرت با به چالش کشيدن قدرت کشورهاي بزرگ يا روبه رشد از قبيل هند، قدرت روزافـزون اقتصـادي و نظامي چين با راه اندازي پروژه هاي اقتصادي با اهـداف اقتصـادي و نظـامي و درنهايـت نفـوذ در مناطق مختلف براي دستيابي به اهداف خود، همگي منجر به احساس تهديد هنـد از سـوي چـين شده و هند نيز در مقابل با تنوع بخشيدن به روابط خود با کشورهاي همسـايه و بـزرگ در تـلاش براي مهار اين تهديد است .