خلاصة:
متن اصلی کتاب ارداویرافنامه، یک منبع دینی و درعینحال ادبی است که بارها به زبانهای دیگر به دو صورت نظم و نثر ترجمه شده است و پارسیان هند، به آن توجه بسیاری کرده و هنرمندان نیز در تصویرگری آن کوشیدهاند. نگارندگان با هدف بررسی جایگاه ارداویرافنامه در ادبیات دینی زرتشتی و تحلیل تصاویر آنها با نظام کیفری فقه زرتشتی، 15 نگاره از چهار نسخۀ مصوّر دستنویس و چاپ سنگی ارداویرافنامۀ هندی را انتخاب کرده و مورد توصیف و تحلیل قرار دادهاند و در پی پاسخ به این سؤالات هستند که نگارههای نسخ ارداویرافنامه چگونه در ارتباط با فقه زرتشتی و بهویژه گناهان زنان قابلبررسی هستند و چگونه میتوان تأثیرپذیری یا استقلالکاری هنرمندان نقاش را از منابع مکتوب سنجید. نتایج بهدستآمده از مطالعات کتابخانهای و اسنادی، گویای آن است که هنرمندان زرتشتی، تمایل زیادی در مصوّرکردن عذاب و شکنجۀ زنان دوزخی داشتند. آنها برای این کار از نقشکردن موجودات خیالانگیز و وحشتناک استفاده میکردند. روایتهای سختگیرانۀ موجود در متن ارداویرافنامه، نوعی تحریف موبدان در آیین اصلی زرتشت بود که احتمالاً پس از برافتادن دولت ساسانیان، به فراموشی گذارده شده است؛ اما هنرمندان نهتنها از آن استقبال میکردند، بلکه بر شدت آنها میافزودند تا متن را برای مخاطب و بیننده جذابتر و منسجمتر کنند.
ملخص الجهاز:
تلقي زرتشتيان از کيفر زنان بزهکار در دوزخ بر مبناي نسخ هندي مصور ارداويرافنامه ناهيد جعفري دهکردي ١ تقي حميدي منش ٢ شهريار شادي گو٣ سيده مريم جزايري 4 چکيده متن اصلي کتاب ارداويرافنامه ، يک منبع ديني و درعين حال ادبي است که بارها به زبان هاي ديگـر به دو صورت نظم و نثر ترجمه شده است و پارسيان هند، به آن توجه بسياري کـرده و هنرمنـدان نيز در تصويرگري آن کوشيده اند.
در اين چند قرن ، ادبيات پارسيان گسترش پيدا کرد و کتاب هاي زيادي به زبان هاي فارسي، گجراتي و سانسـکريت بـه نگـارش درآمـد؛ ازجملـۀ ايـن کتاب هـا ميتـوان بـه ارداويرافنامـه و دينکردنامۀ منظوم اشاره کرد که در اين جستار، تحريرهاي هندي مصور آن ها را ازنظر ميگذرانيم ؛ همچنين تلاش است به دو سؤال پاسخ داده شود: ١- نگاره هاي نسخ ارداويرافنامه هنـدي چگونـه در ارتباط با فقه زرتشتي و به ويژه گناهان زنان قابل بررسي هستند؟ ٢- چگونه ميتوان تأثيرپذيري يا استقلال کاري هنرمندان نقاش هندي زرتشتي از منابع مکتوب را ارزيابي کرد؟ ١-٢- اهداف و ضرورت تحقيق نگارندگان با هدف بررسي جايگاه ارداويرافنامه در ادبيات ديني زرتشتي و تحليل تصاوير آن ها بـا نظام کيفري فقه زرتشتي، ١٥ نگاره از چهار نسخۀ مصور دست نويس و چاپ سنگي ارداويرافنامـۀ هندي را انتخاب کرده و مورد توصيف و تحليل قرار داده اند.
در ايـن مقالـه نگارندگان تلاش دارند ضمن معرفي وضعيت زنان در آيين زرتشتي، جرائم و انواع آن در ادبيـات فقهي زرتشتي را موردتوجه قرار دهنـد؛ وضـعيت زن در جامعـۀ ساسـاني و نظـام حقـوقي در آن جامعه تشريح داده شده است و نسخه هاي مصور ارداويرافنامه هندي جمع آوري و مـورد بررسـي قرار ميگيرد.