خلاصة:
با وجود اهمیت شناسایی تعهدات ناشی از مزایای بازنشستگی و چالشهای پیرامون آن، تاکنون مسائل بکارگیری الزامات این استاندارد مورد بررسی دقیق قرار نگرفته است. این پژوهش با هدف بررسی عملیاتی بودن الزامات استاندارد 33 با استفاده از روش پژوهش ترکیبی، کیفی و کمّی صورت پذیرفته است؛ بدین صورت که در فاز اول به منظور بررسی میزان رعایت استاندارد توسط واحدهای تجاری، اطلاعات صورتهای مالی با استفاده از روش آماری توزیع دوجملهای مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. در فاز دوم به منظور بررسی چالشهای موجود در عملیاتی شدن الزامات استاندارد، از 2 ابراز پرسشنامه و مصاحبه به منظور دریافت نظرات خبرگان استفاده شد.
نتایج فاز اول پژوهش نشان داد که الزامات استاندارد از زمان اجرایی شدن استاندارد به درستی عملیاتی نشده است. همچنین یافتههای پژوهش در فاز دوم بیانگر این است که تمام الزامات مورد بررسی استاندارد قابل فهم بوده و منجر به بازنمایی درست اطلاعات میشود و بهجز الزامات محاسبات اکچوئری، برای مقاصد مورد نظر از کارایی لازم برخوردار هستند. همچنین در تمامی جنبههای مورد بررسی، الزامات استاندارد 33 کافی نمیباشد. در خصوص بررسی عملیاتی بودن الزامات استاندارد نتایج بررسی نشان میدهد که برخی از الزامات همچون محاسبه مزایای بازنشستگی مبتنی بر اکچوئری به دلیل نبود استانداردهای اکچوئری و کمبود دانش علمی و مهارتهای حرفهای در زمینه علم اکچوئری، همچنین محاسبه ارزش منصفانه داراییها به دلیل نبود بازارهای فعال برای برخی از داراییها، عملیاتی کردن استاندارد 33 را با چالشهایی مواجه کرده است.
ملخص الجهاز:
اين استاندارد که مبتني بر استاندارد بين المللي حسابداري شماره ١٩ با عنوان " مزاياي کارکنان " ميباشد، باهدف يکپارچه نمودن گزارشگري مالي تعهدات بازنشستگي و رفع نيازهاي اطلاعاتي استفاده - کنندگان از طريق افشاي اطلاعات کافي تعهدات واحد تجاري، از اول فروردين ماه سال ١٣٩٢ الزامي شده است ؛ اما همواره چالش هايي در خصوص شيوه بکارگيري اين استاندارد در خصوص انجام محاسبات ، نحوه ارائه اطلاعات در صورت هاي مالي، نرخ تنزيل و ...
در اين راستا پرسش هاي اين پژوهش به شرح زير است : با وجود گذشت ٧ دوره گزارشگري طي (سال هاي ١٣٩٢ الي ١٣٩٨) از زمان اجرايي شدن استاندارد آيا واحدهاي تجاري مشمول ، الزامات استاندارد را به درستي اجرا کرده اند؟ آيا الزامات استاندارد ٣٣ قابل فهم است ؟ آيا الزامات استاندارد ٣٣ براي مقاصد مورد نظر از کارايي لازم برخوردار است ؟ آيا الزامات استاندارد ٣٣ منجر به بازنمايي درست رويدادهاي رخ داده ميشود؟ آيا الزامات استاندارد ٣٣ عملياتي هستند؟ پژوهش هاي حسابداري مالي و حسابرسي شماره ٥١/ پائيز ١٤٠٠ ٢- مباني نظري طرح بازنشستگي، نوعي توافق است که بر اساس آن ، کارفرما براي کارکنان خود پس از بازنشسته شدن و قطع درآمد ثابت حاصل از استخدام ، مستمري يا درآمدي را فراهم ميکند.