خلاصة:
یکی از مسائل مهم در جامعه‌ی ما موضوع حقوق غیرمسلمانان است. پس از انقلاب اسلامی و تدوین قانون اساسی جدید مبتنی بر تعالیم اسلام، این موضوع اهمیت بیشتری یافت و به انحا مختلف محل بحث و تامل واقع شد. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر منابع معتبر کتابخانه‌ای در پی پاسخ به این پرسش است که مطابق اصل چهارده قانون اساسی که مرتبط‌ترین اصل با ایشان است و نیز با توجه به سایر اصول کلی قانون اساسی، غیر اهل کتاب از چه حقوقی برخوردارند و کدام مبانی دینی مشروعیت برخوداری از این حقوق را تصدیق می‌کند. فرضیه تحقیق آن است که ایشان از حقوق شهروندی مندرج در فصل سوم بهره‌مندند و دولت و مسلمانان موظف به برخورد توأم با قسط و عدل اسلامی با ایشان هستند. از سوی دیگر با تبیین نظرات فقها، به مقتضای اصل اولیه مباح بودن هر چیز مگر آن که خلافش ثابت شود و با عنایت به آیات و سنت معصومین در این رابطه و نیز اهمیت اسلام به کرامت ذاتی انسان در کنار اصل تألیف قلوب، غیر اهل کتاب تا زمانی که با مسلمانان وارد جنگ نشوند و فتنه و فساد نکنند از حقوق انسانی در جامعه اسلامی بهره‌مند می‌شوند.
One of the most important issues in our society is the issue of non-Muslim rights. After the Islamic Revolution and the drafting of a new constitution based on Islam, this issue became more important and was discussed in various ways . This research uses descriptive-analytical method and relying on reliable library sources to answer the question that according to Article Fourteen of the Constitution, which is the most relevant principle to them, and also according to other general principles of the Constitution, what rights do non Ahl al-Ketab have? And which religious principles affirm the legitimacy of these rights? The hypothesis of the research is that they enjoy the citizenship rights mentioned in Chapter 3 and the government and Muslims are obliged to treat them with Islamic installments and justice. On the other hand, by explaining the views of jurists, according to the basic principle of permissibility of anything unless proven otherwise, and considering the verses and traditions of the infallibles in this regard and the importance of Islam to the inherent dignity of man along with the principle of writing hearts, non Ahl al-Ketab They will enjoy human rights in the Islamic society as long as they do not go to war with the Muslims and do not commit sedition and corruption.
ملخص الجهاز:
از سوی دیگر با تبیین نظرات فقها، به مقتضای اصل اولیه مباح بودن هر چیز مگر آن که خلافش ثابت شود و با عنایت به آیات و سنت معصومین در این رابطه و نیز اهمیت اسلام به کرامت ذاتی انسان در کنار اصل تألیف قلوب ، غیر اهل کتاب تا زمانی که با مسلمانان وارد جنگ نشوند و فتنـه و فسـاد نکننـد از حقـوق انسـانی در جامعه اسلامی بهره مند می شوند.
(کعبی،١٣٩٦، تقریرات درس خارج ) عده ای دیگر از فقها چنین اعتقادی ندارند و صرفاً امکان جهاد و قتال با غیر اهل کتابی که به جنگ با مسلمانان برمی خیزد یا علیه مسلمانان توطئه و اقدام می کند را تأیید می کنند (جوادی آملی، ١٣٩٤: ١٣٤) مطابق مبانی متعدد فقهی و کلامی از جمله آیات قرآن کریم ، سیره و سنت نبوی و علوی و قواعد فقه سیاسی همانند قاعده ی احسان و قاعده ی تألیف قلوب ، حکومت اسلامی می تواند با غیرمسلمانان بی طرف بر مبنای اخلاق حسنه و قسط و عدل اسلامی رفتار کرده و حقوق انسانی آن ها را رعایت کند.
اصل ١٤ قانون اساسی بیان کرده : «به حکم آیه شریفه «َلا ینهاکمُ الَّله عَنِ اَّلذِینََ لمْ یقَاِتُلوکمِْ فی الدِّینِ وَ لمْ یخْرِجُوکمِ ّمن دِیارِکمْ أَنَ تَبرُّوهمْ وُ تقْسِطُوا Sَِلیهمْ Sِنَّ الَّله یحِبُّ اْلمُقْسِطِین َ» (ممتحنه ٦٠: ٨) دولت جمهوری اسلامی ایران و مسلمانان موظفند نسبت به افراد غیرمسلمان با اخلاق حسنه و قسط و عدل اسلامی عمل نمایند و حقوق انسانی آنان را رعایت کنند.
Tafsir Noor, 11th edition, Tehran: Cultural Center of Lessons from the Quran 27) Qomi, Ali Ibn Ibrahim.
(
, 
, 
)
