خلاصة:
الگوی تاب‌آوری بر قابلیت‌ها و شیوه‌های برخورد مردم و جوامع با بحران‌ها و بلایا تأکید دارد. این تحقیق با هدف تبیین تاب‌آوری شهر با استفاده از داده‌ها به بررسی الگویی مناسب جهت مقابله با بلایای بیولوژیکی، بیماریهای واگیردار و کووید 19 پرداخته است. از نظر هدف این تحقیق، کاربردی و از نظر نوع، توصیفی و تحلیلی است. با استفاده از روش پرسشنامه‌ای و مصاحبه، داده‌ها شناسایی و دسته‌بندی شدند و درنهایت، پس از انجام فرآیند تحلیل تم با روش گرندد تئوری، درنهایت 40 تم اصلی به دست آمد. پژوهشگران تم‌های استخراج‌شده را در قالب 12 مفهوم کلی و 40 زیرمجموعه نام‌گذاری نمودند. شاخص‌های کالبدی-محیطی، زیرساخت بهداشتی، مدیریتی، شرایط فرهنگی و اجتماعی، نهادی، اقتصادی، اطلاعات مردم، ارزش‌آفرینی اجتماعی، عملکرد پیشگیرانه، افزایش سلامت جامعه و تسهیل خدمات‌رسانی بهداشتی شاخص‌های به کار رفته در این تحقیق جهت تحلیل عاملی انتخاب شدند. روابط متغیرهای به کار رفته در این تحقیق، در مدل پارادایمی و مفهومی تحقیق نشان داده شده است و داده‌های گردآوری‌شده با استفاده از نرم‌افزار 22 spss و لیزرل 8.8 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، رابطه‌ی بین فرهنگی-اجتماعی و تاب‌آوری (88/0) دارای بیش‌ترین تأثیر است و کم‌ترین رابطه مربوط به رابطه‌ی بین مدیریتی و فرهنگی-اجتماعی (41/0) است. با توجه به خروجی لیزرل مقدار X2 محاسبه‌شده برابر با 34/1105 است که نسبت به درجه‌ی آزادی 731 عدد 51/1 به دست می‌آید و کم‌تر از 3 است. پایین بودن این شاخص، نشان‌دهنده‌ی تفاوت اندک میان مدل مفهومی با داده‌های مشاهده‌شده‌ی تحقیق است. مقدار RMSEA، 037/0 و کم‌تر از 08/0 است و نشان می‌دهد میانگین مجذور خطاهای مدل مناسب است. همچنین بر اساس روابط تحقیق، رابطه‌ی مثبت و معنادار بین متغیرهای تحقیق، تاب‌آوری شهر را نشان می‌دهند و مابین ابعاد الگوی تاب‌آوری برای مقابله با بیماری کووید 19 ارتباط معناداری وجود دارد.
Resiliency models emphasize on the capabilities and methods by which people and societies deal with crises and calamities. With the aim of explaining city resiliency, this study investigates suitable approaches used to combat biological disasters including Covid-19 pandemic. In terms of goal, this study is of applied type and in terms of type of research it is a descriptive- analytical study. By making use of questionnaire and interview, the data were identified and categorized. Finally, upon completion of theme analysis process using ground theory approach, 40 main themes were obtained. The researchers designated the themes with distinguished names in the form of 12 general concepts and 40 sub-sets and these indices were selected for factorial analysis: physical-environmental, health infrastructure, managerial, cultural & social conditions, institutional conditions, economic conditions, public knowledge, social value creation, preventive performance, social health enhancement and facilitation of health services. The relationships among variable used in the paradigm and conceptual model of this study are presented and the data were analyzed using SPSS 22 & LISREL software. Based on our findings, the relationship between cultural-social conditions and resiliency (0.88) imposes the highest impact and the less effective relationship relates to that between managerial index and cultural-social conditions (0.41). Given the output of LISREL, the value of X2 computed as 1105.34 and the low value of this index indicates the small difference between conceptual model and observed data of this study. The value of RMSEA equals 0.037 and it is below 0.08 that indicates the model’s mean squared error is of desired degree. Moreover, based on the study relationships, there is a positive and significant relationship among the variables of city resilience study and there is a significant relationship among the aspects of resilience pattern for combating Covid-19 pandemic.
ملخص الجهاز:
شهرها به دلیل انفجار جمعیت شهری، فقدان مراقبت های پزشکی و عدم رعایت اصول بهداشتی و عدم 1- World Conference on Natural Disaster Reduction in Yokohama 1994 2- Hyogo Framework for Action 2005–2015: Building the Resilience of Nations and communities to disasters 3- Sendai frame work for disaster risk reduction 2015-2030 4- Prevalence دسترسی به مراکز درمانی، حرکت و جابجایی بین شهرها و کشورها ازجمله عواملی هستند که سبب شیوع بیماریهای واگیردار می شوند(گویا و همکاران ، ١٣٩٦: ٢٤).
درواقع ، این تحقیق با هدف تبیین الگوی تاب آوری شهر با استفاده از داده ها به بررسی الگویی مناسب جهت مقابله با بلایای بیولوژیکی ، بیماریهای واگیردار و کووید ١٩ و تحلیل رابطه ی آن ها با شاخص های اجتماعی ، اقتصادی ، نهادی -مدیریتی و محیطی -کالبدی در شهر زنجان پرداخته است .
دیوید ساندرسون ٨و همکاران در سال (٢٠١٦) کتابی تحت عنوان تاب آوری شهرها در برابر بلایا: ابعاد جدید از اعمال بین المللی در محیط به چاپ رسانده اند و اشاره به بررسی شهر و بلایا در چارچوب تاب آوری دارد که مربوط به اقدامات انجام شده توسط افراد مختلف در قبل و بعد از بلایا مانند زلزله ، سیل و طوفان است و به بررسی نمونه هایی از تجربیات کشورهای فیلیپین ، 5- Ishiwatari 6- Daniel Aldrich 7- Sakurai & Chughta 8- David Sanderson شیلی، هند، تایلند، عراق ، هائیتی و نپال پرداخته اند تا تاب آوری شهرها در برابر بلایا سبب ایجاد همکاری های جدید و تکنیک هایی برای رسیدگی به چالش های بلایای شهری در سال های آتی شود.
تاب آوری اجتماعی بر نقش ارتباطات با افراد دیگر، گروه ها و 11- Withanaarachchi 12- Buckle 13- Tobin 14- Adger 15- Turner 16- Tyler 17- Community and Regional Resilience Initiative (CARRI) 18- Magis جمعی بزرگ به عنوان ابزاری برای تقویت سازگاری از طریق یادگیری و رشد جدید تأکید می کند( ,Cacioppo et al .
(
, 
, 
)
