خلاصة:
پیروزی شکوهمند مردم ایران در سال 1357، آنچنان ضربهای به حیثیت سیاسی غرب، بهویژه آمریکا، وارد کرد که نخستوزیر وقت اسرائیل، از آن به عنوان «زلزله» نام برد. ازاینرو، استکبار جهانی افزون بر آتشافروزیهای داخلی، صدام تکریتی را به جنگ با ایران تشویق و تجهیز نمود. فرایند جنگ تحمیلی تا آزادی خرمشهر را در یک نگاه میتوان به سه مرحله تقسیم کرد: 1. شروع جنگ تا عزل بنیصدر؛ 2. از عزل تا آزادی خرمشهر که عملیاتهای موفقی همانند: ثامن الأئمه، طریق القدس و فتح المبین، در این مرحله انجام گرفت؛ 3. آزادی خرمشهر. سؤال اساسی، این است که چرا آزادی خرمشهر حایز اهمیت ویژه و نقطه عطف دفاع هشت ساله شد؟ پاسخ به این پرسش را طی سه بخش بررسی میکنیم.
ملخص الجهاز:
» همچنین، این پیروزی افزون بر تقویت روحیه آحاد مردم، بهویژه رزمندگان، سبب اعتماد به نفس مسئولان داخل نظام برای ایفای نقش در محافل سیاسی و اتخاذ مواضع قوی گشت و در بُعد خارجی، چنان در سطح بینالمللی تأثیر گذاشت که جنگ را وارد مرحله نوینی کرد و باعث شد آمریکا و سایر قدرتهای استعماری، حساب کار خود را بکنند و از موضع تهاجم، به موضع دفاع روی بیاورند.
نصرت الهی بیتردید فتح خرمشهر، یک مسئله عادی نبود؛ بلکه معجزه الهی و امداد غیبی بود که به دست توانای رزمندگان اسلام رقم خورد و با برتری «قلّت» بر «کثرت»، آیه شریفه «کمْ مِنْ فِئَةٍ قَلیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً کثیرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ» 2 متجلی گشت.
تأثیر دو عامل مذکور، آن قدر روشن بود که روزنامه لوس آنجلس تایمز در مورد علت پیروزی ایران در فتح خرمشهر نوشت: «استراتژی نظامی ایران، بر عراق برتری داشت.
شکستهای ایران در جنگهای متعدد با روسها و انگلیسیها، نه تنها بخش عظیمی از سرزمین ایران را منتزع کرد، بلکه بسیار مهمتر از آن،روح ایرانیان را نیز به تسخیر دشمنان در آورد و زمینه را برای تسلط فرهنگی و سیاسی و اقتصادی و صنعتی بر ملت ایران تحمیل نمود و این باور را در آنان ایجاد کرده بود که «غربیها از ما بهتر میفهمند و عمل میکنند»؛ اما پیروزی انقلاب مردم ایران از یک سو، و فتح خرمشهر از سویی دیگر، این وضعیت را دگرگون کرد و روحیه «خود باوری» و «ما میتوانیم» را که بزرگترین سرمایه یک ملت است، به ایران و ایرانیان بازگرداند.