خلاصة:
یکی از سوالاتی که در باب حدود مطرح میشود این است که با اجرای حد بر مجرم، آیا
مجازات اخروی جرم نیز از وی برداشته میشود یا اینکه این عقوبت دنیوی، کفاره گناه وی
نبوده و لزوما نمیتواند باعث خلاصی وی از عذاب آخرت گردد؟ در این زمینه میان فقهای
مذاهب اسلامی اختلافات و نظرات متعددی وجود دارد. برخی از صاحبنظران معتقدند که
صرف اجرای حدود، جبرانکننده مجازات اخروی است و مجرمی که حد بر وی جاری
شده، عقوبت اخروی ندارد. این گروه نظر خود را در قالب قاعده «الحدود کفارات»بیان
میکنند. در مقابل، برخی بر این باورند که مجازاتهای حدی، تنها مجازات دنیوی جرایم
حدی است و به هیچ وجه، کفایت از مجازات اخروی نمیکند. این گروه نیز نظر خود را در
قالب قاعده«الحدود زواجر لاجوابر»بیان میکنند. در برابر این دو نظر، عدهای نیز قائل به
تفصیل شدهاند. این نوشتار با بررسی نظرات مختلف فقهای مذاهب اسلامی و نقد و بررسی
ادله و مستندات مربوطه، ضمن رد اقوال مختلف، با دقت در روایات و شان صدور آنها،
قائل به تفصیل به اعتبار نوع و کیفیت اثبات جرم است.
One of the questions raised about Islamic Hudud is whether the offenders would be exempted from Resurrectional Punishment after death if they are punished in the present world, or this worldly retribution would not compensate for their sin and cannot necessarily release them from Resurrectional Punishment? There are various opinions and differences among the experts of different Islamic schools. Some scholars believe that the mere imposition of punishment does compensate for Resurrectional Punishment, and the offender who has received punishment will not suffer from Resurrectional Punishment. This group express their opinion in the form of the rule “Al-Hudud Kaffarat” (compensation for the punishments). In contrast, others believe that Hudud are only the worldly punishments for the wrongdoing, and that do not suffice and would not compensate for the Resurrectional Punishments at all. Against these two views, some believe that the rule should be explained in details. In addition to examining different views of the scholars of Islamic denominations, and reviewing and analyzing the relevant arguments and evidences, this study refutes the two aforementioned viewpoints by scrutinizing the traditions and the circumstances of the issuance of the traditions and holds that it depends on the types and qualities of the offences and crimes.
ملخص الجهاز:
(مقاله پژوهشي) واکاوي ادله تأثير حدود بر عقوبت اخروي در فقه اسلامي 1 محمد صحرايي اردکاني (تاريخ دريافت : ١٣٩٨/٩/٣، تاريخ پذيرش : ١٣٩٩/٧/٣٠) چکيده يکي از سؤالاتي که در باب حدود مطرح ميشود اين است که با اجراي حد بر مجرم ، آيا مجازات اخروي جرم نيز از وي برداشته ميشود يا اينکه اين عقوبت دنيوي، کفاره گناه وي نبوده و لزوماً نميتواند باعث خلاصي وي از عذاب آخرت گردد؟ در اين زمينه ميان فقهاي مذاهب اسلامي اختلافات و نظرات متعددي وجود دارد.
اينکه آيا اجراي حدود باعث تطهير مجرم و رهايي وي از عقوبت اخروي ميگردد يا مجازات جرايم ، تنها عقوبت دنيوي بوده و موجب خلاصي از عذاب آخرت نميشود، مسئله اي مورد مناقشه در ميان فقهاست و پاسخ مثبت يا منفي به اين سؤال ، به شناخت ماهيت و فلسفه مجازاتهاي حدي بستگي دارد.
از طرف ديگر، با دقت نظر در جرياناتي که در صدر اسلام ، مجرمين خدمت رسول گرامي اسلام ص و اميرالمؤمنين ع ميرسيدند و حد بر آنها اجرا ميشد و ايشان اجراي حدود را کفاره گناهان آنان ميدانستند، مشخص ميشود که اولاً جرم آنها به اقرار ثابت ميشد، ثانياً اين اقرار آنها به شهادت تاريخ با توبه نصوح همراه بود و ثالثاً جرايم آنها حقوق الله محض بوده است ؛ بنابراين نميتوان احاديث مورد استناد اين گروه از فقها را به تمامي موارد تعميم داد و اطلاق آنها قابل استفاده نيست و به نظر ميرسد نميتوان صرف اجراي حدود را باعث تکفير ذنوب دانست .