ثریا در اغما: چند زبانگی در مصاف با ترجمه مقالة

Résumé— L’objectif du présent article est de comprendre la notion du plurilinguisme littéraire à la lumière du roman Soraya dans le coma de l’auteur iranien Ismail Fassih et de mettre en contexte la place et le rôle du plurilinguisme, sa fonctionnalité et son mode d’insertion dans ce roman. Nous nous intéresserons tout d’abord et à travers un bref aperçu théorique au plurilinguisme et à sa définition en littérature. Nous étudierons ensuite la nature plurilingue de Soraya dans le coma ainsi que les motivations de ce plurilinguisme et ses effets textuels au sein d’un texte littéraire vacillant entre d’un côté l’hétérogénéité du plurilinguisme et de l’autre l’homogénéité du monolinguisme. Cette étude nous permettra notamment d’analyser ce roman iranien comme un cas particulier où la langue du roman dévoile un jeu de force constant entre le plurilinguisme en tant que l’élément déclencheur de l’effet d’étrangeté et de l’autre, la traduction comme la volonté d’un narrateur cherchant à contribuer à la lisibilité du monolinguisme.

چند زبانگی در ادبیات پدیده‌ای نه چندان رایج است به معنای استفاده نویسنده یک اثر از چند زبان متفاوت برای نگاشتن اثر خود به طوری که تمامی زبان‌های استفاده شده در اثر در رابطه‌ای مستقیم با یکدیگر قرار داشته باشند. در مقاله حاضر سعی بر ان است تا با تکیه بر رمان ثریا در اغما اثر اسماعیل فصیح به عنوان یک مثال بارز از یک متن چند زبانه در ادبیات فارسی معاصر به پژوهش در باب چند زبانگی در ادبیات، جایگاه این مفهوم در یک متن داستانی، کارکردهای ان و نیز خصوصیات ثریا در اغما به عنوان یک متن چند زبانه بپردازیم. در این چارچوب، ابتدا و از ورای نظریات چند زبانگی در ادبیات، نوع، درجه و چرایی چند زبانه بودن متن ثریا در اغما را مورد مطالعه قرار خواهیم داد و سپس به بررسی جایگاه چند زبانگی و ترجمه به عنوان دو نیروی مخالفی که یکی متن را به سوی ناهمگنی و تضاد و دیگری ان را به سمت همسانی و یک دستی سوق می‌دهند، خواهیم پرداخت.