خلاصة:
اتخاذ تصمیمها و سیاستهای مطلوب و اثربخش در حوزه دفاعی، نیازمند بهرهگیری حداکثری از منابع سخت و نرم است. از جمله منابعی که از آن میتوان در اثربخشی به سیاستگذاری دفاعی استفاده نمود، منابع فرهنگی قدرت نرم است. این مقاله به بررسی و تحلیل اثربخشی به سیاستگذاری دفاعی جمهوری اسلامی ایران در پرتو کاربست منابع فرهنگی قدرت نرم میپردازد و تلاش میکند به این پرسش پاسخ دهد که کاربست منابع فرهنگی قدرت نرم در اثربخشی به سیاستگذاری دفاعی جمهوری اسلامی ایران چگونه است؟ برای پاسخ به این پرسشها، با استفاده از روش اسنادی (کتابخانهای) و میدانی (مصاحبه) دادهها و اطلاعات جمعآوری، و با شیوه کیفی و از طریق کدگذاری باز و محوری تجزیه و تحلیل گردیدهاند. جامعه آماری این تحقیق، شامل تعداد 22 نفر از استادان، صاحبنظران، پژوهشگران و کارشناسان و مجریان مربوط به حوزه پژوهش است که با استفاده از روش تعیین نمونهگیری زنجیرهای (گلوله برفی) انتخاب شدهاند. نتایج حاصل از مصاحبه با صاحبنظران، حاکی از آن است که کاربست منابع فرهنگی قدرت نرم ج.ا. ایران نقش مؤثری را در اثربخشی به تصمیمگیریهای سیاستگذاران دفاعی، شکل دادن به دادههای سیاست دفاعی و تسهیل در دستیابی به هدفهای دفاعی و نظامی دارد. نشانههای این اثربخشی را در شکلدهی به ساختار ذهنی سیاستگذاران دفاعی، فعلیت بخشیدن و تحرکبخشی به سیاستگذاری دفاعی، توکل به خدا، صبر و استقامت، بهرهگیری از راهحلهای علمی در سیاستگذاریها، نظم و انسجام در فرآیند سیاستگذاری دفاعی، بسیج مردمی، تهییج روحیه و ایجاد آمادگی در نیروها، خودباوری و اعتماد به نفس، بازدارندگی مؤثر و ... میتوان مشاهده کرد.
Desired and efficient decisions and policies in defense policy require the maximum utilization of hard and soft resources. Among this resources, cultural sources of soft power can be used to affect defense policy. This study aims to examine and analyze the affect Islamic Republic of Iran's defense policy in light of the utilization of soft power cultural resources. To reach this goal, data were collected using the documentary (field) and field (interview) method, then qualitatively analyzed through open and axial coding. The statistical population of this research consisted of 22 professors, experts, researchers and executives in the field of research who were selected by snowball sampling method. The results of the interviews with experts suggest that the utilization of cultural resources to the soft power of the I.R. of Iran has an efficient role in affecting the decision of defense policy makers, shaping defense policy data, and facilitating the achievement of defense and military goals. Signs of this efficiency include shaping the mental structure of defense policy makers, activating and mobilizing defense policy, trusting in God, patience and endurance, utilizing scientific solutions in policymaking, order and coherence in the process of defense policy, mobilization of people, morale-boosting, self-esteem and confidence, efficent deterrence, and so on.
ملخص الجهاز:
اثربخشي به سياستگذاري دفاعي جمهوري اسلامي ايران ؛ در پرتو کاربست منابع فرهنگي قدرت نرم 4 يعقوب يوسفوند،١ دکتر علي اصغرکاظمي زند ،٢دکتر ابوالقاسم طاهري ،٣ دکتر سيد مصطفي ابطحي چکيده اتخاذ تصميم ها و سياست هاي مطلوب و اثربخش در حوزه دفاعي، نيازمند بهره گيري حداکثري از منابع سخت و نرم است .
جدول ١: نتايج کلي حاصل از تحليل کيفي مصاحبه ها حوزه ابعاد پژوهش نقش محوري فراواني کل درصدگذاري اولويت بندي سياستگذاري شکل دهي به ساختار ذهني و 2 36,36% 8 فکري سياستگذاران تدوين جهت دهنده و تسريع کننده در 5 18,18% 4 تصميم سازيها و تصميم گيريها تعيين کننده سرنوشت نظام 4 18,18% 5 توکل به خدا و امداد الهي 8 36,36% 2 تقويت اراده و روحيه مقاومت ، جهاد في سبيل الله و 8 36,36% 2 شکست ناپذيري ارائه راهکارهاي علمي در تدوين و 6 27,27% 4 اجرا تصميم گيريها تقويت وجدان کاري، 5 18,18% 4 مسئوليت پذيري و کارآمدي خودباوري و اعتماد به نفس 3 13,63% 6 تعاليدهنده نظم و نظم پذيري 2 9,09% 7 رشد هنجارها در عرصه دفاع 2 9,09% 7 ايجاد ثبات و اقتدار براي نظام 1 40,90% 9 سياسي و رويکردهاي دفاعي فعليت بخشيدن و تحرکبخشي 3 31,18% 7 به اجراي سياست ها راهنماي عمل و جهت دهنده به رفتار و عملکرد مجريان 6 27,27% 4 سياست ها اجرا ايجاد وحدت و همبستگي ملي 6 27,27% 4 موفقيت و پيشرفت در ابعاد مادي 4 27,27% 6 و معنوي ايجاد بازدارندگي مؤثر و 4 27,27% 6 مصونيت سازي بسيج عمومي و دفاع همه جانبه 4 18,18% 5 زمينه ساز و پشتيبان اجراي 4 18,18% 5 سياست ها تهيج روحيه و ايجاد آمادگي براي 6 13,63% 3 دفاع و مقابله با دشمن ايجاد آرامش براي جامعه 3 13,63% 6 مديريت جهادي 3 13,63% 6 هويت سازي؛ تکوين و تثبيت 6 13,63% 3 هويت ديني و ملي در جدول ٢، مفاهيم يا زيرنقش هاي مربوط به يکي از نقش هاي محوري منابع فرهنگي، يعني شکل دهي به ساختار ذهني و فکري سياستگذاران ارائه شد که با توجه به محدوديت در ارائه تفضيلي ديگر نقش ها، از تشريح اجزاء ساير نقش ها خودداري ميگردد.