در هویت زنان بخش پهلوانی شاهنامۀ فردوسی مقالة

مؤلف: قوام، ابوالقاسم ؛ زنجانی زاده، هما ؛ ملکی مارشک، فهیمه ؛

زن در فرهنگ و هنر زمستان 1400، دوره سیزدهم - شماره 4 التصنيف ب (Ministry of Science/ISC (‎17 صفحة - من 585 إلی 601 )

الکلمات المفتاحية: هویت زنان من من اجتماعی شاهنامۀ فردوسی I women Ferdowsi's Shahnameh me Identity شاهنامه شاه اجتماعی کنش هویت زنان

fa en

خلاصة:

چکیدههویت، تصویری ذهنی جهت شناخت است و می‌‌توان آن را در ویژگی‌‌هایی که به هر فرد تشخّص می‌‌دهند، یافت. بررسی هویت زنان موضوع کنکاش پژوهشگران مختلفی بوده است. شاهنامۀ فردوسی از این رو که دربردارندۀ بخش عمده‌ای از میراث فرهنگی و اجتماعی ایرانیان است، منبع مناسبی برای بررسی هویت زنان است. متن پژوهش شاهنامۀ فردوسی تصحیح جلال خالقی مطلق است. روش تحقیق، کیفی و فنّ مورد استفاده، تحلیل محتوا و چارچوب تحقیق، مدل مفهومی است. از دو مفهوم بنیادی «من» و «منِ اجتماعی» برای تحلیل کنش‌‌های زنان در شاهنامه استفاده شده است. این پژوهش نشان می‌‌دهد که هویت‌یابی زنان در شاهنامه، نتیجۀ برتری «من» در خودشان است. در کنش‌‌های تمام شخصیت‌‌های مورد مطالعه جز سیندخت، من از منِ اجتماعی آشکارتر است. آنجا که بحث انتخاب یا تصمیم‌گیری است، کنش‌‌هایی از زنان سرمی‌‌زند که چه‌بسا در همان لحظه از تفاوت آن آگاه نیستند و وقتی خلاف هنجارها و انتظارات جامعه رفتار می‌‌کنند، «من» آشکار می‌‌شود. بروز همین کنش‌‌‌‌های متفاوت و هنجارشکنی‌‌هاست که باعث تشخص و فردیت آنان می‌‌شود. جسارت در عشق، شجاعت، جنگاوری، خردمندی و سیاست از ویژگی‌‌های هویت‌بخشِ زنان در بخش پهلوانی شاهنامۀ فردوسی به‌شمارمی‌رود.

ملخص الجهاز:

از دو مفهوم بنيادي «من » و «منِ اجتماعي» براي تحليل کنش هاي زنان در شاهنامه استفاده شده است . يکي از راه هاي شناخت هويت فردي زنانِ شاهنامه ، بررسي کنش هـايي اسـت کـه باعـث تمـايز و تشخّص آنان يا تشابهشان با ديگران ميشود. با بررسي کنش هاي زنان در بخش پهلواني شاهنامه ميتوان به ويژگيهـاي هويت بخشِ آنان دست يافت . سـند در پـژوهش حاضـر شاهنامۀ فردوسيِ تصحيح خالقي مطلق و مدل مفهومي پژوهش مطابق نمودار ذيل است : (به تصویر صفحه مراجعه شود) با توجه به مدل مفهومي پژوهش بـراي شـناخت هويـت فـردي زنـان در بخـش پهلـواني شـاهنامۀ فردوسي، ابيات نشان دهندٔە کنش زنان در شاهنامه ، مشخص ميشود. در هيچ يک از پژوهش هاي يادشده مسئلۀ هويت فردي زنـان در شـاهنامۀ فردوسـي و توجـه بـه دو مفهوم «من » و «منِ اجتماعي» در کنش هاي آنان ، مطرح و بررسي نشده است . در اين نوشتار دو مفهوم مـن و مـنِ اجتمـاعي در هويت زنان بخش پهلواني شاهنامه يعني؛ رودابه ، سيندخت ، تهمينه ، گردآفريـد، سـودابه ، فـرنگيس ، جريره ، منيژه و کتايون به ترتيب حضورشان در شـاهنامۀ فردوسـي (براسـاس تصـحيح خـالقي مطلـق ) بررسي شده است . کنش هاي سودابه وقتي کاووس به زندان ميافتد، نشان دهندٔە برتري «منِ اجتماعي» در خود او است : نشستش بـه يـک خانـه بـا شـهريار پرســتنده اوُ بــد هـــم او غمگـــسار (80 /3) سودابه به عنوان همسر کاري را انجام ميدهد که از او انتظار ميرود و هنجارهاي جامعـه از او توقـع دارند.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول