خلاصة:
تلاش این جستار، تاملی پدیدارشناسانه در تجارب گردشگرانی است که به نیت زیارت (گردشگران مذهبی) یا قصد بازدید (گردشگران فرهنگی) به حرم رضوی وارد شدهاند. بررسی روایتهای این گردشگران از زمان حضور در این مکان شریف، بازخوردهای بیواسطهای را در اختیار متولیان امور حرم میگذارد. در این پژوهش، نظرات گردشگران داخلی و خارجی جمعآوری گردیده است که در یک دهۀ گذشته، تجربۀ حضور خود را در حرم رضوی به زبانهای غیرفارسی (انگلیسی، آلمانی، اسپانیایی، روسی، چینی، ژاپنی، عربی و ترکی استانبولی) در وبسایتهای معتبر به اشتراک گذاشتهاند. نتایج این پژوهش بهروشنی نشان میدهد که تجربۀ حضور در حرم رضوی هم تجربهای زیباییشناختی (بعد ذهنی) و هم تجربهای از نوع احتیاجات بازدیدکننده مکانهای فرهنگی (بعد عینی) است؛ زیرا گردشگران علاوه بر روایت زیبایی و شکوه حرم رضوی به احتیاجات خود مانند دسترسی به صحن اصلی و وجود راهنما اشاره کردهاند. با توجه به نتایج پژوهش، استفاده از فناوریهای نوین، برگزاری تورهای حرمگردی و برنامهریزی برای حضور گردشگران غیرمسلمان در صحن اصلی با رعایت تمام آداب پیشنهاد میشود.
This research is an attempt to reflect phenomenologically on the experiences of tourists who have entered the Razavi shrine with the intention of pilgrimage (religious tourists) or visiting (cultural tourists). Examining the narrations of these tourists since their presence in this holy place, provides immediate feedback to those in charge of the affairs of the shrine. In this study, the opinions of domestic and foreign tourists have been collected that in the past decade, the experience of their presence in the Razavi shrine have been shared in non-Persian languages (English, German, Spanish, Russian, Chinese, Japanese, Arabic and Istanbul Turkish) on reputable websites. The results of this study clearly show that the experience of attending the Razavi shrine is both an aesthetic experience (mental dimension) and an experience of the type of needs of visiting cultural sites (objective dimension); because in addition to narrating the beauty and glory of the Razavi shrine, tourists have mentioned their needs such as access to the main courtyard and the presence of a guide. According to the research results, using new technologies, holding tours and planning for the presence of non-Muslim tourists in the main courtyard is recommended in accordance with all etiquette.
ملخص الجهاز:
در ايـن پژوهـش ، نظـرات گردشـگران داخلـي و خارجـي جمـع آوري گرديـده اسـت کـه در يـک دهـۀ گذشـته ، تجربۀ حضـور خـود را در حـرم رضوي بـه زبان هاي غيرفارسي (انگليســي ، آلمانــي ، اســپانيايي ، روســي ، چينــي ، ژاپنــي ، عربــي و ترکــي اســتانبولي ) در وب ســايت هاي معتبــر بــه اشــتراک گذاشــته اند.
نتايــج ايــن پژوهــش به روشــني نشــان مي دهــد کــه تجربــۀ حضــور در حــرم رضــوي هــم تجربــه اي زيبايي شــناختي (بعد ذهنــي ) و هــم تجربــه اي از نــوع احتياجــات بازديدکننــده مکان هــاي فرهنگي (بعــد عينــي ) اســت ؛ زيــرا گردشــگران عــلاوه بــر روايــت زيبايـي و شـکوه حـرم رضـوي بـه احتياجـات خـود ماننـد دسترسـي بـه صحـن اصلـي و وجـود راهنمـا اشــاره کرده انــد.
هـدف ايـن نوشـتار آن اسـت کـه معانـي نهفتـه در تجربـۀ زيـارت و بازديـد از اماکـن مقدس را آشــکار و نحــؤە ساخته شــدن اجتماعــي ايــن معنا(پديــدار زيــارت ) را در روايت هــاي زائــران و مهمانـان غيرمسـلمان امام رضا (علیه السلام) در حـرم رضـوي جسـت وجو کنـد.
افـراد صالـح در فرهنـگ اسـلامي پـس از مـرگ نيـز ميـان مـردم حضـور روحـي و معنـوي دارنـد و بـر اعمـال آنـان شـاهد و گـواه هسـتند؛ زيـرا آنـان طبـق آيات قـرآن ، حياتـي خرم در بــرزخ داشــته و از نعمت هــاي الهــي برخوردارنــد: هرگــز گمــان مبــر کســاني کــه در راه خــدا کشــته شــده اند، مردگان انــد بلکــه زنده انــد و نــزد پروردگارشــان روزي داده مي شــوند و بــراي نعمت هـاي زيـادي کـه خداونـد از فضـل خـود بـه آنـان عطـا نمـوده ، خشـنود هسـتند(آل عمران ، ۱٦۹).
ابرواژگان روايت گردشگران (بعد ذهني ) (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع :نويسنده اکثـر گردشـگران خارجـي در روايت هـاي خـود بـه زيبايـي و آرامش بخشـي حـرم بـراي تعمـق اشــاره ميکننــد کــه مهم تريــن ويژگــي يــک مــکان بــراي جســت وجوگران ، معنويــت اســت .