خلاصة:
هدف: پژوهش حاضر بهمنظور مقایسه ویژگیهای شخصیتی و کارکردهای اجرایی (بازداری و تصمیمگیری) در افراد موفق و ناموفق در ترک اعتیاد انجام شد. روش: این پژوهش یک طرح علی-مقایسهای بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی مردان و زنان موفق و ناموفق در ترک اعتیاد به مواد (مخدر و صنعتی) مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد در منطقه شرق تهران تشکیل داد. از بین آنها با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 110 نفر (55 نفر موفق در ترک اعتیاد و 55 نفر ناموفق در اقدام به ترک) انتخاب شد. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه صفات پنجگانه شخصیت- فرم بلند، آزمون برو/نرو و آزمون خطرپذیری بادکنکی بارت استفاده شد. دادهها با استفاده از روشهای آمار توصیفی، رعایت پیش فرضهای آزمونهای پارامتریک و تحلیل واریانس چندمتغیره تحلیل شد. یافتهها: نتایج نشان داد که بین افراد موفق و ناموفق در اقدام برای ترک اعتیاد در تصمیمگیری تفاوت معناداری وجود ندارد (0/05< p). همچنین، نتایج نشان داد که بین دو گروه موفق و ناموفق در اقدام برای ترک مواد از نظر بازداری شناختی و ویژگیهای شخصیتی شامل وظیفهشناسی، مقبولیت، گشودگی در تجربه، رواننژندی و برونگرایی تفاوت معناداری وجود دارد (0/05> p). به این صورت که افراد موفق در ترک اعتیاد نسبت به افراد ناموفق در ویژگیهای شخصیتی و بازداری شناختی، عملکرد و کارآمدی بهتری داشتهاند اما بین توان تصمیمگیری در مواجهه با وسوسه مصرف دو گروه تفاوت وجود نداشته است. نتیجهگیری: کارکردهای اجرایی و ویژگیهای شخصیتی در توانایی افراد برای ترک و مقابله با وسوسه مصرف نقش دارند. بنابراین، پیشنهاد میشود که مراکز ارائهدهنده خدمات در حوزه پیشگیری، درمان و توانبخشی افراد در مواجهه با مواد علاوه بر اقدامات متداول به ویژگیهای شخصیتی و کارکردهای اجرایی افراد نیز توجه داشته باشند.
Objective: The present study was conducted to compare personality traits and executive functions (inhibition and decision) in successful and unsuccessful drug users in quitting addiction. Method: This study was a causal-comparative design. Participants were successful and unsuccessful men and women in quitting drug addiction (narcotics and industry) referring to addiction treatment centers in the eastern region of Tehran. Among them, 110 people were selected by convenience sampling method (55 successful in quitting addiction and 55 unsuccessful in quitting). To collect the data, the five personality traits questionnaire - long form, go/do not go test and Bart balloon risk test were used. Data were analyzed using descriptive statistics, parameters of parametric tests and multivariate analysis of variance. Results: The results showed that there was no significant difference between successful and unsuccessful individuals to quit addiction in decision (p >0.05). Also, the results showed that there is a significant difference between the two groups of successful and unsuccessful individuals in quitting drugs in terms of cognitive inhibition and personality traits including conscientiousness, acceptability, openness to experience, neuroticism and extraversion (p
ملخص الجهاز:
همچنین ، نتایج نشان داد که بین دو گروه موفق و ناموفق در اقدام برای ترک مواد از نظر بازداری شناختی و ویژگیهای شخصیتی شامل وظیفه شناسی، مقبولیت ، گشودگی در تجربه ، روان نژندی و برون گرایی تفاوت معناداری وجود دارد (٠٠٥ کلیدواژه ها: موفقیت در ترک اعتیاد، شخصیت ، کارکرد اجرایی *این مقاله برگرفته از پایان نامه کارشناسی ارشد نویسنده اول در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی می باشد.
در تحقیق اورکی و حسـینی نسـب (١٣٩١) نیز نتایج نشــان داد که بین ســلامت روان شــناختی افراد بهبود یافته و بازگشــت کننده به مواد مخدر تفاوت معناداری وجود دارد و از بین ویژگی های شــخصــیتی متغیر خود را هبری و نوجویی احتمال بازگشت به مصرف مواد را در درمانجویان پیش بینی کردند.
از این رو جوامع انسـانی در تلاشـند تا روش های قانونی ســـختگیرانـه ای برای کنترل ، حـذف یـا کـاهش اعتیـاد در جمعیـت عمومی برقرار کننـد (قمریگیوی، خشـنودنیای چماچایی، قویبازو، ١٣٩٨)، لذا پژوهش حاضـر به دنبال پاسـخ به این ســـئوال بود که آیا بین ویژگیهای شـــخصـــیتی و کارکردهای اجرایی (بازداری و تصمیم گیری) افراد موفق و ناموفق در ترک اعتیاد تفاوت وجود دارد؟ روش جامعه ، نمونه و شیوه نمونه گیری پژوهش حاضــر توصــیفی و از نوع علی-مقایســه ای بود.