خلاصة:
سلفیۀ جهادی بهعنوان گروهی که تنها راه نشر اسلام را «جهاد مسلحانه» میدانند، در راستای پیشبرد اهدافشان، به مبارزه با موانع پیشروی خود اقدام کردهاند. آنان یکی از این موانع را «حاکمان بلاد اسلامی» میپندارند؛ به همین جهت، به مبارزه علیه آنان برخاستهاند. از دیدگاه سلفیۀ جهادی دو دلیل عمده بر کفر حاکمان اسلامی وجود دارد: 1. حکمنکردن به ما انزل الله؛ 2. عملکردن به قوانین وضعی. از نظر آنان، هر حاکمی که به ما انزل الله حکم نکند، کافر است؛ هرچند در حوزۀ عقیده، به احکام الهی اعتقاد داشته باشد. همچنین از نظر آنان، هر حاکمی که به قوانین وضعی عمل کند نیز کافر است و هیچ تفاوتی با یهود و نصارا ندارد؛ لذا جهاد علیه آنان واجب خواهد بود. مهمترین استناد آنان به آیات 44 تا 47 سورۀ مائده است. علمای سلفیۀ جهادی در حالی بر نظریۀ خود پافشاری میکنند که شاننزول آیات شریفه، تفسیر سلف امت و دیدگاه عالمان بزرگ سلفیه همچون ابنتیمیه و ابنقیم، برخلاف دیدگاه آنان است. سلفیۀ جهادی «کفر» در این آیات را بهمعنای «کفر اکبر» دانستهاند؛ در حالی که سلف امت و بزرگان سلفیه، کفر در این آیات را به «کفر اصغر» و «کفر ما دون کفر» تفسیر کردهاند. این پژوهش با روشی توصیفیتحلیلی ثابت میکند که کفر در آیۀ مورداستناد تکفیریها، «کفر ما دون کفر» است و عمل به قوانین وضعی نیز منافاتی با توحید ندارد.
ملخص الجهاز:
آنان با استناد به آيۀ )و من لم يحکم بما أنزل الله فأولئک هم الکافرون (، به 3 کفر حاکمان بلاد اسلامي حکم کرده اند؛ چراکه معتقدند حاکمان بـلاد اسـلامي بـه قوانين الهي عمل نکرده و با عمل به قـوانين وضـعي، بـه غيـر مـا أنـزل اللـه حکـم ميکنند.
گروههـاي سلفيتکفيري با استناد به اين آيه ميگويند چون حاکمان کشورهاي اسلامي بـر اسـاس شريعت عمل نميکنند، کافر هستند؛ بنابراين جهاد و قتال عليه آنان واجب است .
طرطوسي با استناد به سه آيۀ )و من لم يحکم بما أنزل الله فأولئک هم الکافرون (،٣ )و من لم يحکم بما أنزل الله فأولئـک هـم الظـالمون (٤ و )و مـن لـم يحکـم بمـا أنـزل اللـه فأولئـک هـم َ الفاسقون (٥ کفر و ظلم و فسق در اين آيات را «اکبر» ميداند و معتقد اسـت کفـر اکبـر، ظلم اکبر و فسق اکبر باعث خروج از اسلام ميشود؛ زيرا همۀ ايـن آيـات در رابطـه بـا کافران و مشرکان اهل کتاب نازل شده است .
ابن قيم تصريح ميکند حاکمي که به ما أنزل الله عمل نميکنـد، ولـي بـه شـريعت اسلام ملتزم است ، کفرش هماننـد کفـر کسـي نيسـت کـه رسـول اللـه ص را تکـذيب ميکند؛ بنابراين بايد بين اين دو مقوله از کفر، تفاوت قائـل شـد٦ و بايـد گفـت کفـر او 1 ١.
١ ابن تيميه نيز در رابطه با اين آيه مينويسد: «کسي که به احکام ما أنزل الله اعتقادي نداشته باشد، کافر است ؛ اما بسياري از مسلمانان هستند که به خاطر جهل ، از حکم به مـا أنـزل اللـه رويگردان هستند.