قرینه‌شناسی در اصول فقه مقارن مقالة

پژوهشنامه مذاهب اسلامی بهار و تابستان 1400 - شماره 15 ، ب (Ministry of Science (‎23 صفحة - من 434 إلی 456 )

الکلمات المفتاحية: قرائن قرینه‌شناسی قرینیت اقسام قرینه Types of Context Contextuality contexts contextology قرینه قرینـه لفظی ظهور نص دلالت Qom بـه Arabic

fa ar en

خلاصة: (مترجم بواسطة الذكاء الاصطناعي)

القراين بکل انواعها لها تاثیر لا یمکن انکاره فی تشکیل الظهور اللفظی للمصادر النقلیه، ولکن کیفیه هذا التاثیر تخضع لتعریف القرینه وفصلها عن ذو القرینه، وبالنظر الی انواع القراين تکون محل مناقشه. یمکن الوصول فی اعمال الاصولیین من مختلف المذاهب الی قاعده عامه فی التعرف علی القرینه من ذو القرینه، وعند تقسیم القراين، ینبغی مراعاه طریقین مختلفین لتصنیف القراين وکیفیه تاثیرها. فی التصنیف التقلیدی لعلم الاصول، الذی تطور فی اصول الفقه الشیعیه، یوجد سبعه انواع من التقسیمات، معظمها تشیر الی نوع القرینه. لکن فی تصنیف اخر الذی طرحه باحثو اهل السنه، تم تقسیم القراين بناء علی کیفیه التاثیر فی دلاله ذو القرینه الی خمسه انواع. نتیجه هذا النوع من الدراسه المقارنه هی تکمله مناقشه علم القرینه، وهذه تحتاج الی کلا النوعین من المناقشه؛ المناقشه حول ماهیه ونوع القرینه، والمناقشه حول کیفیه تدخلها فی الدلاله، حتی یتم التمییز بوضوح بین الاجمال والظهور، وکشف ابعاد نظریه تفسیر النص عند الاصولیین بدرجه من الوضوح. فی کلتا المناقشتین، تم اجراء تحلیل ونقد للاراء ایضا.

ملخص الجهاز:

در دسته بندي سنتي علم اصول ، کـه در اصول فقه شيعه تکامل يافته است ، هفت نوع تقسيم وجود دارد که بيشتر آنهـا نـاظر به جنس قرينه است ، ولي در دسته بندي ديگري که محققان اهل سنت مطرح کرده انـد قرائن بر اساس نحوه تأثير در دلالت ذوالقرينه به پنج قسم تقسيم شده اند. رکن اول در ماهيت قرينه اقتران ميان قرينه و ذوالقرينه را به صورت هاي مختلف تصور کرده اند که در اينجا نخست گزارش ، و سپس تحليل و بررسي خواهيم کرد: اول : اقتران حقيقي در قالب قيدهاي متصل لفظي مثل «رأيت اسدا يرمي »؛ دوم : اقتران حقيقي در قالب همراهي فهم عقلي يا عقلايي يا عرفي با فهم معناي لفظ ؛ سوم : اقتران حقيقي در قالب همراهي قـرائن حـالي، اعـم از ظـرف زمـاني و مکـاني مـتکلم و مخاطب ، و حالت آنها يا وضعيت حاکم در زمان صدور لفظ يا فهم معناي لفظ ؛ چهارم : اقتران اعتباري عرفي که بر اثر توجه به مثلا خاص منفصل و لزوم جمع ميان دليل عام و دليل خاص پديد ميآيد. اما اصل تفکيک ميان قرائن بر اين اساس از سخنان برخي اصوليان برداشت ميشود که دلالت قرينه را دلالت وضعي نميدانند: «صيغ العموم قسمان منها ما يدل علي الاستغراق بالوضـع و منهـا ما يدل عليه لا بالوضع بل بواسطة قرينه » (زرکشي، بيتـا: ۶۲/۳؛ موسـوي خمينـي، ۱۴۱۵: ۷۶) و «دلالـة القرينة ليست دلالة وضعية » (فخر رازي، ۱۴۱۸: ۱۳۴/۱) اما ابن تيميه دلالت قرينه بر معناي خـودش را لحاظ کرده و گفته است قرينه ، يا وضع دارد مثل قرائن متصل لفظي، يا وضع ندارد مثل قرائن حالي و مقامي (ايمن ، ۱۴۳۱: ۱۶۸، به نقل از: ابن تيميه ، مجموع الفتاوي: ۱۱۷/۱).

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول