خلاصة:
با توجه به نقش کلیدی و اهمیت استفاده از ابزارهای مدلسازی و شبیهسازی مبتنی بر عامل در کاربردهای مختلف، مانند مدیریت و برنامهریزی شهری، شبکههای اجتماعی، بازارهای مالی، جریانهای ترافیکی و مدیریت بحران، ارزیابی و مقایسه کمّی این ابزارها بر اساس یک چارچوب استاندارد خوشتعریف، ارزشمند است. تاکنون پژوهشهای متعددی به بررسی و مقایسهی ابزارهای مدلسازی و شبیهسازی مبتنی بر عامل از جنبههای مختلف پرداختهاند. با این وجود، هیچیک از این بررسیها بر اساس یک چارچوب استاندارد خوشتعریف و به صورت کمّی (عددی) انجام نشده است. بهمنظور پر کردن این شکاف تحقیقاتی، در این مقاله پنج مورد از پرکاربردترین ابزارهای مدلسازی و شبیهسازی مبتنی بر عامل شامل AnyLogic، NetLogo، Repast، GAMA و MASON، بر اساس استاندارد شناختهشدهی ایزو 25010 در خصوص سنجش کیفیت نرمافزار در عمل و به روش هدف-پرسش- معیار با یکدیگر مقایسه و مورد ارزیابی قرار گرفتهاند. نتایج ارزیابی نشان میدهد که ابزار AnyLogic در مقایسه با دیگران، از کیفیت بهتری برخوردار است و این موضوع، بیشتر به جذابیت ابزار از دیدگاه کاربر و تلاش کمتر برای توسعهی یک برنامهی مبتنی بر عامل در مقایسه با سایر ابزارها، باز میگردد.
Due to the key role and importance of using agent-based modeling and simulation tools in various applications, such as urban management and planning, social networks, financial markets, traffic flows, and crisis management, it is worthwhile to evaluate and quantitatively compare these tools based on a well-defined standard framework. So far, several studies have reviewed and compared agent-based modeling and simulation tools from different aspects. However, none of the studies are quantitatively performed based on a well-known standard framework. To fill this research gap, in this paper, five of the most widely used agent-based modeling and simulation tools including AnyLogic, NetLogo, Repast, GAMA, and MASON were compared and evaluated based on the well-known ISO 25010 standard, regarding the quality in use, by Goal-Question-Metric (GQM) method. The evaluation results show that AnyLogic tools are of better quality than others, and this is due to the attractiveness of the tool from the user's point of view and less effort to develop an agent-based application compared to other tools.
ملخص الجهاز:
ارزيابي ابزارهاي مدل سازي و شبيه سازي مبتني بر عامل بر اساس استاندارد ايزو ٢٥٠١٠ سمانه حسين دوست ١، بهمن زماني ٢*، افسانه فاطمي ٣ ١- دانشجوي دکتري، گروه پژوهشي مهندسي نرم افزار مدل رانده ، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه اصفهان ، اصفهان ، ايران ٢- دانشيار، گروه پژوهشي مهندسي نرم افزار مدل رانده ، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه اصفهان ، اصفهان ، ايران ٣- استاديار، گروه پژوهشي مهندسي نرم افزار مدل رانده ، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه اصفهان ، اصفهان ، ايران تاريخ دريافت : ١٤٠٠/٠٥/٢١ تاريخ پذيرش : ١٤٠٠/٠٧/١٩ چکيده با توجه به نقش کليدي و اهميت اسـتفاده از ابزارهـاي مدل سـازي و شبيه سـازي مبتنـي بـر عامـل در کاربردهاي مختلف ، مانند مديريت و برنامه ريزي شهري، شبکه هاي اجتماعي، بازارهاي مالي، جريان هاي ترافيکي و مديريت بحران ، ارزيابي و مقايسه کمّـي ايـن ابزارهـا بـر اسـاس يـک چـارچوب اسـتاندارد خوش تعريف ، ارزشمند است .
به منظور پـر کردن اين شکاف تحقيقاتي، در اين مقاله پنج مورد از پرکاربردترين ابزارهاي مدل سازي و شبيه سازي مبتني بر عامل شامل AnyLogic،NetLogo ،Repast ،GAMA و MASON، بر اساس اسـتاندارد شناخته شده ايزو ٢٥٠١٠ در خصوص سنجش کيفيت نرم افزار در عمل و به روش هدف -پرسش - معيار با يکديگر مقايسه و مورد ارزيابي قرار گرفته اند.
ارزيابي و مقايسه انجام شده در اين پژوهش بدين صورت است که ابتدا يکي از معروف ترين مسائل مبتني بر عامل به نـام تفکيک شلينگ ١٧ با استفاده از اين پنج ابزار، مدل سازي و شبيه سازي ميشـود تـا هـر يـک از معيارهاي تعريف شده براي ارزيابي، از جملـه ميـزان تـلاش مـورد نيـاز بـراي مدل سـازي و شبيه سازي برنامه مورد مطالعه ، اندازه گيري گردد.
Madey, “Tools of the trade: A survey of various agent based modeling platforms,” Journal of Artificial Societies and Social Simulation, vol.