خلاصة:
تحلیل گفتمان انتقادی شاخه‌ای جدید و بین رشته‌ای در علوم انسانی و بالاخص در حوزه نقد زبان‌شناختی است که در سال‌های اخیر توسعه بیشتری پیدا کرده و در تحلیل مسائل مختلف سیاسی- اجتماعی و البته متون ادبی خودنمایی میکند. نورمن فرکلاف نظریه پرداز و بنیان‌گذار این جریان فلسفی-زبان‌شناختی در اواخر قرن بیستم میلادی با دریافت و گذر از نظریات نشانه‌شناسی، تأویل‌گرایی گادامر، دیرینه‌شناسی میشل فوکو و با رد آراء صرفا اقتصاد‌گرایانه‌ی نئوکمونیست‌ها و با نگاهی به پسا‌ساختار‌گرایی دریدایی توانست مفهوم گفتمان قدرت و مردم را از طریق ساخت‌های ایدئولوژیک به دست‌آمده از صورت‌های زبانی تازگی ببخشد.مقاله‌ی حاضر میکوشد با رویکردی تطبیقی، مفهوم کلیدی و کلان مدرنیته را در بافت موقعیتی رمان‌های مدیر مدرسه از جلال آل احمد و سفر به انتهای شبِ لویی-فردینان سِلین فرانسوی، که اصطلاح مدرنیته به عنوان گفتمان قدرت در رمان‌های نیمه اتوبیوگرافیک (خود زندگی‌نامه) مذکور در تضاد با گفتمان رسمی قهرمان‌های داستان است، بر اساس رویکرد نظری نورمن فرکلاف تحلیل و بررسی کند. باید گفت که آل احمد در مدیر مدرسه قصد انتقاد از عواقب جامعه‌ای را دارد که غرب‌زده شده و به تقلید از مدرنیته‌ی غربی اخلاق، معنویات و فرهنگ سنتی را به فراموشی سپرده‌است. سِلین نیز در سفر به انتهای شب با دنیای پست مدرن غرب و گفتمان مدرنیته که در جایگاه گفتمان قدرت قرار دارد، رسم و رسوم جاری بین افراد جامعه را، که تحت تاثیر پدیده‌ی مدرنیزاسیون دولتی و ظهور بیش از پیش ماشین‌های صنعتی هویت انسانی خود را باخته‌اند، در قالب جملات قصار و لحن عامیانه به دیده‌ی تحقیر می‌نگرد.
Critical discourse analysis is a new and interdisciplinary branch in the humanities, especially in the field of linguistic criticism, which has developed more in recent years and stands out in the analysis of various political-social issues and, of course, literary texts. Norman Fairclough, the theoretician and founder of this philosophical-linguistic current in the late 20th century, by receiving and passing through the theories of semiotics, Gadamer's hermeneutics, Michel Foucault's paleontology, and by rejecting the purely economic opinions of neo-communists and looking at Derrida's post-structuralism, he was able to understand the concept of the discourse of power and people. give freshness through ideological constructions obtained from linguistic forms. The present article tries with a comparative approach, the key and macro concept of modernity in the context of the situational context of the novels of the headmaster of the school by Jalal Al-Ahmed and Journey to the End of the Night by Louis-Ferdinand Celine of France, which the term modernity is The title of discourse of power in the aforementioned semi-autobiographical novels is in contrast to the official discourse of the protagonists, based on Norman Fairclough's theoretical approach, analyze and investigate. It should be said that Al-Ahmed, in the school principal, intends to criticize the consequences of a society that has been westernized and has forgotten morals, spirituality and traditional culture in imitation of western modernity. Celine also traveled to the end of the night with the postmodern world of the West and the discourse of modernity, which is in the place of the discourse of power, the current customs and traditions among the people of society, who have lost their human identity under the influence of the state modernization phenomenon and the emergence of industrial machines. , in the form of abbreviated sentences and folk tone, it is looked down upon.
ملخص الجهاز:
ir تحلیل گفتمان انتقادی مدرنیته در مدیر مدرسۀ آل احمد و سفر به انتهای شبِ سِلین براساس رویکرد نورمن فرکلاف محمد محمدی آغداش ١، بهنام محرم زاده ٢ ١ استادیار گروه زبان و ادبیات فرانسه ،دانشگاه تبریز، ایران (نویسندة مسئول ) ٢ دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فرانسه ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران ، ایران چکیده تحلیل گفتمان انتقادی که شاخه ای جدید و بین رشته ای در علوم انسانی و بالاخص در حوزه نقد زبان شناختی است ، در سال های اخیر توسعۀ بیشتری پیدا کرده است و در تحلیل مسائل مختلف سیاسی - اجتماعی و البته متون ادبی خودنمایی میکند.
کنش هم گرایانۀ دو نویسنده به ویژه در سطح کلامی - زبانی در مواجهه با مدرنیته ای که جامعۀ قرن بیستم را به مدرن شدن از طریق مدرنیزاسیون دولتی ٢٥٠ زبان و ادب فارسی دانشگاه تبریز، سال ٧٤، شماره ٢٤٤، پاییز و زمستان ١٤٠٠، ص ٢٤٧-٢٧٣ سوق داده است ، نگارندگان را بر آن داشت تا رویکرد تطبیقی را در پیش گیرند، رویکردی که امکان شناخت فرهنگ ها و جوامع مختلف را میسر میسازد و از این منظر میتواند باعث همبستگی ملت ها شود.
مقالۀ حاضر میکوشد، با توجه به نظریات نویسندگان شهیری چون میشل فوکو (سوژه و قدرت – تاریخ دیرینه شناسی )، ژاک دریدا١ (ساختارشکنی) و ویتگنشتاین متأخر٢ (درس گفتارهای زیباییشناسی - بازیهای زبانی) که گرایش های انتقادی را به حوزة مطالعات فرهنگی- ادبی و اجتماعی- سیاسی وارد نموده اند و نیز با کاربست نظریۀ نورمن فرکلاف ، بنیان گذار و نظریه پرداز تحلیل گفتمان انتقادی و همچنین با عنایت به اشتراک آثار در نحوة مواجهه و پرداخت به موضوع ، دو رمان موردنظر را به صورت تطبیقی مورد مطالعه قرار دهد، مشابهت ها و افتراقات را تحلیل و رابطۀ میان مردم - قدرت و زبان - ایدئولوژی را به گونه ای واضح عیان سازد.
(
, 
, 
)
