خلاصة:
هدف از نگارش مقاله حاضر، بررسی تاثیر مالیات بر ارزش افزوده، بر حساب جاری ایران میباشد. بدین منظور از الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE) استفاده شده است. دادهها برگرفته از ماتریس حسابداری اجتماعی (SAM) سال 1390 ایران، تهیه شده توسط مرکز پژوهشهای مجلس در سال 1394 است که جدیدترین ماتریس حسابداری اجتماعی ایران میباشد. تحلیل سیاست در قالب نه سناریو انجام شده است که عبارتند از: وضع مالیات بر ارزش افزوده با نرخهای اجرا شده در ایران طی سالهای 1387 تا 1398 (3%، 4%، 5%، 6%، 8% و 9%)، و نرخهای قابل اجرا (10%، 15% و 20%). در تمامی سناریوها نرخ مالیات بر ارزش افزوده در بخش کشاورزی صفر در نظر گرفته شده است. نتایج حاصل بیانگر آن است که مالیات بر ارزش افزوده موجب افزایش صادرات و افزایش واردات میشود، اما از آنجا که میزان افزایش واردات بیشتر از افزایش صادرات است، در مجموع اجرای این نوع مالیات اثر منفی بر حساب جاری ایران دارد. همچنین نتایج تحلیل حساسیت گویای دقت بالای مدل تحقیق و اطمینان از نتایج تحلیل سیاست میباشد.
The purpose of this paper is Investigating the Impact of Value Added Tax (VAT) on Iran's Current Account. To do this, Computable General Equilibrium Model (CGE) is used. Data is based on the latest social accounting matrix (SAM) of Iran in 2011, which is provided by Islamic Parliament Research Centre of Iran in 2015. Policy analysis has been carried out in the form of nine scenarios: the VAT with the rates applied in Iranduring the years 2008 to 2019 (3%, 4%, 5%, 6%, 8% and 9%) and the applicable rates (10%, 15% and 20%). In all scenarios, the VAT rate in agriculture sector is considered zero. The results indicate that VAT has positive impact on Iran's export and import, but negative impact on current account. Likewise result of sensitivity analysis show the high precision of the research model and confidence of policy analysis’ results.
ملخص الجهاز:
Current Account سياست گذاران اقتصادي کشور بوده است ، بنابراين در اين مقاله تلاش ميشود تا با استفاده از روش تعادل عمومي قابل محاسبه (CGE١)- که براي بررسي آثار سياست هاي مالياتي، مناسب است - تأثير ماليات بر ارزش افزوده بر حساب جاري ايران مورد بررسي قرار گيرد.
نوآوري مقاله حاضر را در چند مورد ميتوان بيان کرد: (١) در زمينه تأثير ماليات بر ارزش افزوده بر حساب جاري با استفاده از روش تعادل عمومي قابل محاسبه ، مطالعه اي انجام نشده است و بررسي اين موضوع با روش CGE مقاله جديدي است ؛ (٢) در مقاله حاضر از جديدترين ماتريس حسابداري اجتماعي (SAM) ايران به عنوان پايگاه داده تحقيق استفاده ميشود که در مقالات پيشين با موضوع مالياتي، از اين ماتريس استفاده نشده است ؛ (٣) ساختار معادلات در نظر گرفته شده در اين تحقيق و بستارهاي٢ آن ، و همچنين تعداد بخش هاي اقتصاد و تفکيک آنها با مطالعات قبلي متفاوت است ؛ (٤) در مقاله حاضر مصرف خانوار بين کالاهاي مختلف بر اساس تابع تقاضاي سيستم مخارج خطي٣ (LES) توزيع شده است و به منظور تخمين پارامترهاي تابع مصرف خانوار از جمله پارامتر فريش ٤ و کشش هاي درآمدي کالاها از تخمين اقتصادسنجي با استفاده از داده هاي خرد درآمد و مخارج خانوار استفاده شده است .
1. Income Type of value Added Tax ٣) ماليات بر ارزش افزوده از نوع مصرف اگر علاوه بر استهلاک، بر هزينه هاي انجام شده روي کالاهاي سرمايه اي که به تعميم موجودي سرمايه کمک ميکند ماليات وضع نشود، کل مخارج ناخالص سرمايه گذاري از ماليات معاف ميشود و آنچه باقي ميماند پايه «ماليات بر ارزش افزوده از نوع مصرف »١ را نشان ميدهد.