مطالعه تطبیقی نقوش تزیینی در مساجد کبود مزارشریف افغانستان و سلطان احمد ترکیه مقالة

باغ نظر اسفند 1400 - شماره 105 ، عالمي (Ministry of Science/ISC (‎14 صفحة - من 5 إلی 18 )

الکلمات المفتاحية: معماری اسلامی نقوش تزیینات مسجد کبود مسجد سلطان احمد ترکیه مسجد مزارشریف افغاستان مسجد افغانستان معماری هنر

fa ar

خلاصة:

بیان مسئله تزیینات با ارزش ترین بخش هنر اسلامی است. به این سبب که می تواند عقاید مذهبی و جلوه های فرهنگ وهنر این دوران را بازتاباند و با تمام فرازونشیب هایی که در طول قرن ها داشته، توانسته به طور چشمگیری خود را گسترش دهد و با بیانی یگانه در اقلیم های مختلف آثاری جاودانه از خود بر جای گذارد. در میان انواع تزیینات معماری، کاشی کاری و نقاشی ضمن آنکه بیشترین توجه معماران مسلمان را به خود جلب کرد، از دلایل بسیار مهم و موثر در نمود زیبایی و عظمت بناهای اسلامی است. هدف پژوهش هدف اصلی پژوهش مطالعه و بررسی نقوش تزیینی دو مسجد کبود مزارشریف و سلطان احمد است. تزیینات بی مانند این دو مسجد از آن جهت مقایسه می شوند که موارد مشابه و غیرمشابه در نقوش تزیینی به کار رفته روی کاشی کاری ها را که با الهام از طبیعت و تاثیرات قومی و منطقه ای و برگرفته از هنر ایران باستان و ایران اسلامی است، شفاف سازند. روش پژوهش این تحقیق به روش مقایسه و تطبیق نقوش تزیینات دو مسجد با استفاده از جدول هایی به روش توصیفی-تحلیلی انجام شد و در این راه از اسناد مکتوب و تحلیل داده ها نیز کمک گرفته شد. نتیجه گیری خاستگاه نقوش تزیینی در دو بنا ریشه ایرانی دارد اما هر منطقه سازوکار مخصوص و خلاقانه خود را برای بومی کردن طرح ونقش خود به کار بسته است. تزیینات کاشی های به کاررفته در دو مسجد سازگار با دستورات دین اسلام ساده و انتزاعی شده و به جای طبیعت گرایی از تزیینات گیاهی و هندسی و نمادگونه استفاده شده است. این سبک علاوه بر زیباساختن معنا و نشانه هایی از نظم، کثرت و وحدت را نیز نمایان می کند و بر انسجام فضای روحانی محیط می افزاید

خلاصة: (مترجم بواسطة الذكاء الاصطناعي)

بیان المشکله التزیینات هی الجزء الاکثر قیمه فی الفن الاسلامی. نظرا لانها تستطیع ان تعکس العقايد الدینیه وتجلیات الثقافه والفن فی هذه الفترات، وعلی الرغم من التقلبات التی مرت بها عبر القرون، فقد تمکنت من التوسع بشکل ملحوظ وترک اثار خالده فی مختلف الاقالیم ببیان فرید. من بین انواع التزیینات المعماریه، جذبت البلاط والرسم اثناء ذلک اکبر اهتمام لدی المهندسین المعماریین المسلمین، وتعد سببا مهما وفعالا فی اظهار جمال وعظمه المبانی الاسلامیه. هدف البحث الهدف الريیسی من البحث هو دراسه وتحلیل الانماط الزخرفیه فی مسجدین هما المسجد الازرق فی مزار شریف ومسجد السلطان احمد. تقارن التزیینات الفریده لهذین المسجدین بهدف توضیح العناصر المشابهه وغیر المشابهه فی الانماط الزخرفیه المستخدمه فی البلاط، والتی استوحت من الطبیعه وتاثیرات الاصل القومی والاقلیمی واستخلصت من فنون ایران القدیمه والاسلامیه. طریقه البحث تم اجراء هذا البحث بطریقه مقارنه وتطبیقیه للانماط الزخرفیه فی المسجدین باستخدام جداول وصفیه-تحلیلیه، وقد تمت الاستعانه بالوثايق المکتوبه وتحلیل البیانات. النتايج تعود اصول الانماط الزخرفیه فی البنایتین الی الجذور الایرانیه، الا ان کل منطقه استخدمت الیاتها الابداعیه لتوطین تصمیماتها ونقوشها. تتوافق تزیینات البلاط المستخدمه فی المسجدین مع تعالیم الدین الاسلامی، وقد تبسطت واصبحت تجریدیه، واستخدمت التزیینات النباتیه والهندسیه والرمزیه بدل التوجهات الطبیعیه. یعکس هذا الاسلوب بالاضافه الی جماله، معانی ورموزا من النظام، الکثره والوحده، ویعزز التماسک الروحی للمکان.

ملخص الجهاز:

مطالعۀ تطبیقی نقوش تزیینی در مساجد کبود مزارشریف افغانستان و سلطان‌احمد ترکیه سعیده جوشقانی 1 ، محمد کاظم حسن وند(نویسنده مسئول) 2 ، محمد عارف 3 چکیده بیان مسئله: :تزیینات با ارزش‌ترین بخش هنر اسلامی است. مقدمه معماری مسجد از ظهور اسلام تا امروز یکی از نمایندگان شاخص هنر اسلامی در سراسر جهان است و تزیینات -یکی از عناصر وابسته به معماری اسلامی- همیشه به زیباترین شکل در آن تبلور یافته است، ازاین‌رو تزیینات مساجد کبود افغانستان و ترکیه نمونه‌های درخشانی هستند که به عنوان شاهکارهای دوران اسلامی در این مقاله مورد مطالعه قرار گرفته است. در این مقالۀ تزیینات کاشی و نقاشی در دو مسجد کبود افغانستان و ترکیه مقایسه و عناصر نمادین آنها معرفی و بررسی شده است (تصاویر 1 تا 3). ویژگی این مسجد داشتن شش مناره در خارج و کاشی‌کاری مجلل در تزیینات داخلی آن است و به علت کاشی‎های آبی‌رنگ و پرنقش‌ونگار (تصویر 1 و 2) در سطوح آن به مسجد کبود شهرت یافته و یکی از شاهکارهای معماری اسلامی در حکومت عثمانیان لحاظ می‌شود (شاطریان، 1390، 114). در تزیینات کاشی‌کاری دو مسجد علاوه بر اینکه طبق دستورات دین اسلام فقط به طرح‌های ساده و نمادگونۀ هندسی یا گیاهی پرداخته می‌شود، تأثیر از فرهنگ و هنر ایرانی نیز مشهود است که برای فهم بهتر به عنوان نمونه، تعدادی از نقوش این دو مسجد با نقش‌های کاشی‌کاری به تصویر صفحه مراجعه شود به‌کاررفته در معماری ایرانی در جدول 7 مقایسه شده‌اند (پورشیروی، 1390، 14-96). مقایسۀ نقوش تزیینی کاشی‎کاری و نقاشی دو مسجد کبود مزارشریف و سلطان‌احمد با تزیینات معماری ایرانی.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول

الاشتراک

تحتاج دخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.
إن كنت لا تقدر علی شراء الاشتراك عبرPayPal أو بطاقة VISA، الرجاء ارسال رقم هاتفك المحمول إلی مدير الموقع عبر webmaster@noormags.com .

You need Sign in to view the content of the article. If you are not a member, proceed from part Sign up.
If you fail to purchase subscription via PayPal or VISA Card, please send your mobile number to the Website Administrator via webmaster@noormags.com .

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول

الاشتراک