خلاصة:
هدف این پژوهش بیان تعاریف، کاربردها، شباهتها، تفاوتها، مزایا و معایب تاکسونومی و فلکسونومی، مقایسه این دو روش نوین سازماندهی منابع وب و یافتن پاسخ برای این پرسشها است که آیا میتوان گفت فلکسونومی زیرمجموعه تاکسونومی است؟ روش پژوهش حاضر کتابخانهای و از نوع پژوهشهای مروری است. با وجود تفاوتهایی که در تاکسونومیها و فولکسونومیها به عنوان ابزار وب معنایی و روشهای نوین سازماندهی دانش، وجود دارد اما مهمترین هدف مشترک تاکسونومیها و فولکسونومیها تلاش در جهت سازماندهی و بازنمایی اطلاعات و دانش به قصد مرور، جستجو، بازیابی و اشتراک آن در محیط وب است. تاکسونومیها و فولکسونومیها هر دو منجر به خلق دانش، کشف فرصتهای جدید و ایجاد نگرشهای جدید از رفتارها و نیازهای اطلاعاتی کاربران میشوند. برچسبهای موجود در فولکسونومیها منابع دانش بالقوه برای تولید تاکسونومیها هستند. تاکسونومیها و فولکسونومیها برای هدفهای مشابهی کار میکنند اما به طور بنیادین از کارکردها و شیوههای متفاوتی بهره میبرند و نمیتوان گفت که فولکسونومیها زیرمجموعه تاکسونومیها هستند. فولکسونومیها نقطه مقابل تاکسونومیها نیستند بلکه مکمل یکدیگر هستند و هر یک از این دو در دیگری قابل استفاده است. میتوان به طور همزمان از رده بندیهای مردمی و واژگان کنترل شده برای کمک به کاربران در یافتن و به اشتراک گذاشتن اطلاعات مناسب با نیازهایشان بهره برد.
ملخص الجهاز:
اصطلاح «نظام های سازماندهی دانش» طیف وسیعی از طرح ها را برای سازماندهی، تسهیل، توصیف و کشف منابع در بر می گیرد و شامل طرح های رده بندی، نظام های رده بندی خاص، اصطلاحنامه ها، سرعنوان های موضوعی، تاکسونومی 2 ها، هستی شناسی ها، فرهنگ های جغرافیایی و دیگر انواع واژگان کنترل شده استاندارد می شود این نظام ها تلاش دارند تا الگویی را برای ایجاد ساختاری معنایی در یک حوزه خاص با هدف بازیابی بهتر اطلاعات فراهم نمایند.
از این رو این پژوهش پس از بیان تعاریف، کاربردها، شباهت ها، تفاوت ها، مزایا و معایب تاکسونومی ها و فلکسونومی ها و مقایسه این دو به عنوان روش های نوین سازماندهی دانش، به دنبال پاسخ به این پرسش ها است که آیا فولکسونومی (رده بندی مردمی) زیر مجموعه تاکسونومی (رده بندی حرفه ای و تخصصی دانش) است یا فقط دسته بندی برچسب دار منابع به حساب می آید؟ آیا فولکسونومی نقطه مقابل تاکسونومی است؟ تاکسونومی ها (رده بندی تخصصی علوم): تعریف، اصول و مفاهیم، کاربردها، مزایا و معایب تاكسونومى نوعى فهرست سلسله مراتبى چنـدگـانه از مقـوله هـاى موضوعـى است كه ممكن است شامل تعريف موضوع ها نباشد ، بلكه فقط رابطة سلسله مراتبى آنها را با يكديگر بيان مى كند.
اما شيركى (2005) 9 معتقد است كه در برچسب گذارى اطلاعات ابتدا افراد با انگيزه هاى شخصى به اين كار میپردازند، اما Kipp Spiteri Peterson Udell Maness LibraryThing Wanzler Zollers Shirky سرانجام اين فرايند ماهيت و ارزشى اجتماعى پيدا خواهد كرد اما آنگوس (2008) 1 رسيدگى به الگوهاى كلى كاربرد برچسب ها و تعيين سودمندى برچسب هاى استفاده شده در گروه هاى تصويرى دانشگاهى در جامعة گستردە فلیکر ، به اين نتايج دست يافتند كه گرايش اعضاى اين گروه هاى تصويرى به برچسب گذاری به گونه اى است كه استفاده ازآن براى همة كاربران سيستم مهيا باشد نه صرفا براى خالق برچسب ها.