خلاصة:
کنشگری اجتماعی در زمرۀ فعالیتهای اختیاری آدمی است که در قالب و چارچوب نظام اخلاقی واقع میشود و سمتوسویی مناسب به خود میگیرد. در تمام ادیان، روحانیون از جملۀ مهمترین کنشگران اجتماعی هستند که فعالیت آنان نیز ضرورتاً باید در قالب اخلاقی دیده شود. در این نوشتار، نخست، اصول و بایستههای اخلاقی کنشگری در دو مذهب کاتولیک در مسیحیت و شیعه دراسلام بررسی شده و سپس، با مقایسۀ آن اصول به شباهتها و تفاوتهای آنان نظر شده است. بایستگی شأن و ارزش انسان، رعایت خیر عمومی، بایستگی اخلاقی همبستگی، گزینۀ ترجیحی فقرا، بایستگی مباشرت، اصل مشارکت، اصل رعایت حقوق و مسئولیتها، بایستگی عدالت اقتصادی و اصل لزوم ایجاد صلح در آیین کاتولیک، و اصول عدالت، امینبودن، تعاون، نیکوکاری، محبت و رأفت، امربهمعروف و نهیازمنکر، خیرخواهی و وفای به عهد در مذهب تشیع بررسی و تحلیل شدند.
Social activism is one of the voluntary activities of man that takes place in the form and framework of the moral system and takes the appropriate direction. The clergy, in all religions, are among the most important social activists, whose activities must necessarily be seen in a moral context. In this article, first, the principles and moral requirements of activism in the two Catholicism in Christianity and Shiism in Islam are discussed, and then, by comparing those principles, their similarities and differences are considered. The necessity of human dignity, the observance of the public good, the moral necessity of solidarity, the preferential choice of the poor, the necessity of stewardship, the principle of participation, the principle of observance of rights and responsibilities, the necessity of economic justice and the necessity of peace in Catholicism were considered. The principles of justice, honesty, cooperation, charity, love and compassion, enjoining the good and forbidding the evil, benevolence and faithfulness to the covenant in Shia were analyzed
ملخص الجهاز:
اصول اخلاق کنشگری اجتماعی روحانیون در آموزه های شیعی و آیین کاتولیک سیداکبر حسینی قلعه بهمن چکیده کنشــگری اجتمــاعی در زمــرٔە فعالیت هــای اختیــاری آدمــی اســت کــه در قالــب و چارچوب نظام اخلاقی واقع میشود و سمت وسـویی مناسـب بـه خـود میگیـرد.
البته بدیهی است که ممکن است در آینده به اصولی که در ادامه میآیند، افزوده گردد یا از اهمیـت بعضـی از آن هـا کاسـته شـود؛ امـا در حـال حاضر، باید در نظر داشته باشیم که این اصـول متکـی بـر آموزههـای اخلاقـی آیـین کاتولیک و شیعه ، از مهم ترین اصول اخلاقی ناظر به کنشـگری اجتمـاعی روحانیـت در این دو مذهب هستند.
(Doctrine of the Church, 2005, No. 132 اصل رعایت شأن و جایگاه و حرمت انسان بـه عنوان مخلـوقی کـه هـدفی خـاص برای آفرینش او در نظر گرفته شده است ، یکی از مهم ترین اصول اخلاق کنشـگری اجتماعی روحانیت کاتولیک محسوب میگردد.
بـر اسـاس ایـن اصـل کـه برگرفته از اصـل عـدالت (از اصـول هفت گانـۀ اخلاقـی مسـیحیت ) اسـت ، در زمـان سامان دهی به اجتماع ، چه از جنبۀ اقتصادی، چه سیاسی و چه حقـوقی، همـه بایـد بـه منافع و خیر عمومی و سود تمامی انسان ها توجـه داشـته باشـیم .
١. ویژگی اساسی اصول اخلاقی کنشگری در مذهب شیعه آن است کـه هـم بـه دنیای مردم و اجتماع نظر دارد و هم به آخرت و حیات پس از مرگ.