خلاصة:
با حضور رسولالله(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) در مدینه و شروع عصر هجرت، چالشهای متنوع و تهدیدات متراکمی علیه مسلمانان آغاز گردید. مشرکان مکه، در رأس مخالفین و از نیرومندترین دشمنان پیامبر(صلیاللهعلیهوآلهوسلم)، اقدامات گستردهای علیه مسلمانان تدارک دیدند. این مقاله درنظر دارد با اشاره به وضعیت دشوار و پیچیده عصر هجرت، به این موضوع بپردازد که رسولالله(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) در مواجه با تهدیدات و تحرکات مشرکان، چه استراتژی در پیش گرفتند. در این مقاله، با استفاده از متون تاریخی و به روش توصیف و تحلیل تاریخی، به بررسی موضوع پرداخته میشود.نتایج بررسیها حکایت از آن دارد که پیامبر(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) با توجه به تجربه 13 سال عصر بعثت و واقعیات سیاسی ـ اجتماعی حجاز، استراتژی اتخاذ کردند که براساس آن در برابر توطئههای مشرکان و متحدین آنها، فعالانه و با قدرت حاضر شدند و در عرصه تحولات میدانی، با شناسایی فرصتها و اقدام بهموقع، ابتکار عمل را بهدست گرفتند. برآیند استراتژی دفاعی مزبور، مهار توان رزمی و خصومتورزی مشرکان، ارتقای موقعیت مسلمانان به جایگاهی برتر، مهمتر از آن، دفاع مؤثر و هوشمندانه از اجتماع نوبنیاد مسلمانان و تسهیل امر دعوت بود.
With the presence of the Messenger of God (PBUH) in Medina and the beginning of the Hijrah era, various challenges and dense threats against Muslims began. The pagans of Mecca, at the head of the opposition and one of the strongest enemies of the Prophet (PBUH), prepared large-scale actions against the Muslims. This article intends to address the difficult and complex situation of the Hijrah era, to address the issue of what strategy the Messenger of God (PBUH) adopted in the face of threats and movements of the polytheists. In this article, the subject is examined through descriptive and historical analysis.In this article, using historical texts and historical description and analysis, the subject is studied.The results of the studies indicate that the Prophet (PBUH), considering the experience of 13 years of the Besat era and the socio-political realities of the Hejaz, adopted a strategy according to which they actively and strongly opposed the conspiracies of the polytheists and their allies. By identifying opportunities and taking timely action, they took the initiative. The result of this defense strategy was to curb the fighting power and hostility of the polytheists, to elevate the position of the Muslims to a superior position, and more importantly, to effectively and intelligently defend the fledgling Muslim community and to facilitate the invitation.
ملخص الجهاز:
سؤالي که در اين رابطه قابل طرح است ، اينکه رسول الله (صليالله عليه وآله وسلم ) در مواجهه با اقـدامات و برنامه هاي سياسي ـ نظامي مشرکان عليه مسلمانان چه استراتژي اتخاذ کردنـد کـه باعـث گرديـد عليرغم قدرت زياد، پشتيبانيهاي گسترده و تلاش و تکاپوي فراوان ، به تدريج مغلـوب مسـلمانان شوند؟ در مقاله ، اين مسأله بررسي خواهد شد که پيامبر(صليالله عليه وآله وسـلم ) بـا هـوش و نبـوغ بـالايي کـه داشتند، در وضعيت دشوار و پيچيده دوران هجرت ، متناسب با مشخصه هـاي فرهنگـي و اجتمـاعي جامعه جاهلي حجاز، استراتژي در پيش گرفتند که ماهيـت قـدرت آفرينـي و تـوان افزايـي داشـت .
٢٤٤ سال سي و يکم | شماره صد و هجدهم | بهار ١٤٠١ استراتژي پيامبر(صليالله عليه وآله وسلم ) در ارتباط با مواضع و اقدامات مشرکان اين بود که بـه صـورت هدفمند از موضع اقتدار و با زبان قدرت ، در عرصه تحولات ميداني حجاز، ورود نمايد و با روشي هوشمندانه ، در جهت دفاع آگاهانه از اجتماع تازه شکل گرفته اسلامي، به گونه اي اقـدام کننـد کـه ابتکار عمل در ميان مشرکان و ساير گروه هاي مهاجم حجاز و منازعات احتمالي را در اختيار داشته باشند.
نشريات علمي دانشگاه جامع امام حسين (عليه السلام ) ٢٤٧ ٤- اقدامات پيامبر(صليالله عليه وآله وسلم ) جهت پيشبرد استراتژي با توجه به اقدامات اقتصادي، عمليات رواني و تهديدات سياسي و نظامي دشمن ، در سـال هـاي نخست هجرت ، سلسله اقـدامات و تـدابير پيـامبر(صـليالله عليـه وآلـه وسـلم ) بـا آميـزه اي از احتيـاط ، اجبـار و آماده سازي رواني و رزمي مسلمانان آغاز گرديد که در چند مرحله به اجرا درآمد: نخست ، با انجام برنامه ها و اقـدامات اساسـي، ابتـدا وضـع داخلـي مسـلمانان ، سـپس روابـط بـا گروه هاي غيرمسلمان را سامان دادند.