خلاصة:
زمینه و هدف: جامعه مدنی به شیوههای گوناگونی تعریفشده است. در اصل، جامعه مدنی یک اجتماع سیاسی است. هدف از این تحقیق، بررسی ویژگیهای جامعه مدنی است. پژوهشهایی مهم، تنها با رویکرد بیان ساختارهای شکلی از این اصطلاح صورت گرفته است و ضرورت ویژگیها و انتظارات اصلی برای ایجاد چنین مهمی مبتنی بر مبانی حکومتی کشور ما چندان مورد توجه قرار نگرفته است.
روششناسی: این مقاله به روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از سایر کتب، مقالهها، ترجمهها و بررسی چارچوبی آن در سایر کشورها به تبیین شاخصهای هنجاری جامعه مدنی میپردازد.
یافتهها و نتیجهگیری: نتایج حاصل در مورد ویژگیهای جامعه مدنی، نشان میدهد که جامعه مدنی دربرگیرنده نهادهایی است که خصوصی هستند؛ از این حیث که مستقل از حکومت بوده و توسط افرادی که به دنبال اهداف خود هستند، سازماندهی میشوند. این جامعه واسطهای بین مردم و جامعه سیاسی است تا بتوانند حقها و آزادیهای بنیادین خود را محقق سازند. در این مقاله، نشان داده میشود که توجه به ویژگیهای جامعه مدنی میتواند تأثیر بهسزایی در بیان آزادیهای فردی و میزان مداخله دولت داشته باشد.
Background and objectives: Civil society has been defined in a variety of ways. In essence, civil society is a political community. The purpose of this research is to examine the characteristics of civil society. Important researches have only taken the form of expressing the structures of this term. The necessity of the features and expectations for establishing such an important phenomenon based on the state principles of our country has not been taken into consideration. Methodology: This paper describes the normative indicators of civil society through a descriptive-analytical method and using other books, articles, translations, and a review of its framework in other countries. Findings and Results: The results on the characteristics of civil society show that civil society includes private institutions, in that they are independent of the state and organized by individuals who seek their own goals. It is an intermediary between people and the political community in order to realize their fundamental rights and freedoms. It is shown in this paper that attention to the characteristics of civil society can have a significant effect on the expression of individual freedoms and the degree of government intervention.
ملخص الجهاز:
بيان مسئله طرح مفهوم جامعه مدني ، ابتدا در ميان اهل فکر و سپس ورود آن بـه گفتـار سياسـي و عمومي در جامعه ما، واقعه بسيار مهمي است که بايد آن را به فال نيک گرفـت ؛ امـا بـه نظر مي رسد که شتاب زدگي در تبيين اين مفهوم و ارائه ويژگي هاي آن - تنها به صـورت کلي و بدون در نظر گرفتن مباني حکومتي هر جامعه سياسي - نمي تواند وافي به مقصود باشد و بايد بتوان شاخص ها و ويژگي هايي را براي آن ارائه کرد کـه بسترسـاز حـق هـا و آزادي هاي فردي و عمومي مندرج در قانون اساسي هر کشور باشد.
روش شناسي پژوهش در اين پژوهش ، سعي شده به روش توصيفي – تحليلي و با استفاده از منابع کتابخانه اي ، به ويژگي هاي جامعه مدني از طريق مطالعه اسناد و مدارک اشاره شود؛ ازاين رو، در ايـن تحقيق به دنبال ارائه شاخص ها، بنيان ها و استانداردهاي جامعـه مـدني بـراي ترسـيم و صورت بندي جامعه سياسي و درنتيجه تبيين حق ها و آزادي هاي فردي و ميزان مداخله دولت نسبت به آنان هستيم .
حافظ اين حريم ها تنهـا دولـت نيسـت ، بلکه همة افراد، گروه ها و نهادهاي اجتماعي گوناگون بايد اين حريم ها را پاسداري کننـد (برزگر، ١٣٧٦: ٢٩)؛ بنابراين يک راه متداول براي تعريف جامعـه مـدني ، آن اسـت کـه بگوييم : «جامعه مدني حوزه اي است که بين دولت (زندگي سياسي ) از يک سـو و قلمـرو زندگي خصوصي محض (مثلا خانواده ) از سوي ديگر، ميانجي مي شود.