خلاصة:
زمینه و هدف: مسئله بازگشت زندانیان به زندان، همواره یکی از دغدغههای اصلی مسئولان قضایی و انتظامی و مدیران زندانها بوده است. هدف اصلی تحقیق حاضر، مطالعۀ زمینههای اجتماعی مؤثر بر بازگشت زندانیان به زندان است.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی و از نظر نوع مطالعه از نوع تحقیقات کیفی مبتنی بر روش دادهبنیاد است. جامعۀ آماری آن شامل همۀ زندانیان با سابقه بازگشت به زندان در زندان مرکزی کرمان میباشد. برای انتخاب نمونه از روش نمونهگیری هدفمند در دسترس استفاده شده است. مشارکتکنندگان در پژوهش را 34 نفر از زندانیان با سابقه جرم و بازگشت به زندان مرکزی شهر کرمان در سال 1399 تشکیل میدهند. از مصاحبۀ نیمهساختاریافته بهعنوان ابزار گردآوری دادهها استفاده شده و برای رسیدن به معیار قابلیت اعتماد از سه روش «کنترل یا اعتباریابی توسط اعضا، مقایسههای تحلیلی و استفاده از تکنیک ممیزی» بهره گرفته شده است. دادهها بر طبق رویه مبتنی بر نظریۀ زمینهای در سه مرحلۀ کُدگذاری باز، انتخابی و گزینشی (محوری) تجزیهوتحلیل شدهاند.یافتهها: سرمایۀ اجتماعی درونگروهی، یادگیری جرم در زندان، عدم حمایت نهادی بهعنوان شرایط علّی و مشغلههای ذهنی، احساس محرومیت نسبی، یادگیری نامطلوب مهارتهای زندگی، بهعنوان بسترهای زمینهساز و وابستگی به مصرف مواد مخدر، فرصتهای مجرمانه، بیتوجهی مدنی بهعنوان شرایط مداخلهگر، پشتیبانی حمایتی و عاطفی، متقاعدسازی پس از آزادی، تقویت کارآفرینی حمایتی و خدمات مشاوره به زندانیان پس از آزادی بهعنوان راهبردها و از بین رفتن قبح ارتکاب به جرم، تعاملات بزهکارانه و تنهایی و طرد اجتماعی بهعنوان پیامدها، شناخته و بررسی شد.نتیجهگیری: نتایج بررسی نشان میدهد که بازگشت مجدد زندانیان به زندان از عوامل متعددی تأثیر میگیرد که دارای منشأ اجتماعی است و با ساختارها و نظام اجتماعی ارتباط وسیع و تنگاتنگی دارد.
Background and objectives: The issue of returning prisoners to prison has always been one of the main concerns of judicial and law enforcement officials and prison administrators. The main purpose of this study is to study the social contexts affecting the return of prisoners to prison.Methodology: In terms of its objectives this study is of an applied research type and in terms of its methodology it is considered as a qualitative type based on grounded theory. Its statistical population includes all prisoners with a history of returning to prison in Kerman Central Prison. Available sampling method was used to select the sample. Participants in the study consist of 34 prisoners with a history of crime and return to Kerman Central Prison in 2020. Semi-structured interviews have been used as data collection tools and to achieve the criterion of reliability, three methods of "control or validation by members, analytical comparisons and the use of auditing techniques" have been used. The data are analyzed according to the procedure based on grounded theory in three stages of open, selective and pivotal coding.Findings: Intra-group social capital, learning about crime in prison, lack of institutional support as causal conditions and mental preoccupation, feeling of relative deprivation, poor learning of life skills, as underlying and dependence on drug use, criminal opportunities, civil disregard for support, emotional, post-release persuasion, strengthening supportive entrepreneurship, and counseling services for post-release prisoners were identified and evaluated as strategies, and the elimination of the ugliness of crime, delinquent interactions, loneliness, and social exclusion as consequences.Results: The results of the study show that the return of prisoners to prison is influenced by several factors that have a social origin and are widely and closely related to social structures and systems.
ملخص الجهاز:
سؤال اصـلي تحقيـق ايـن اسـت کـه زمينه هاي اجتماعي مؤثر بر بازگشت مجدد زندانيان به زندان چيست ؟ پيشينه و مباني نظري سرلک (١٣٩٩) در پژوهشـي بـا عنـوان «مـروري بـر نقـش عوامـل خـانوادگي ، اجتمـاعي و اقتصادي در بازگشت مجدد زندانيان به زندان در حقوق کشور ايران » به اين نتيجـه رسـيده است که پيشگيري و کاهش تکرار جرم و بازگشـت مجـدد افـراد آزاد شـده بـه زنـدان ، بـا اجراي اصولي و استاندارد تفکيک و طبقه بندي زندانيان در زندان ها، بهبود وضعيت اسـکان و نگهداري و نوع خـدمات دهـي مـؤثر بـه آن هـا، حـذف برچسـب رسـمي و غيررسـمي از زندانيان آزاد شده ، عرضۀ خدمات مؤثر و کنتـرل از طريـق مرکـز مراقبـت بعـد از خـروج ، پـذيرش زنـدانيان آزاد شـده در ميـان خـانواده ، دوسـتان و نهادهـاي رسـمي و غيررسـمي و جلوگيري از طرد آنان اقدام مؤثري خواهد بود.
نتايج اين پژوهش حاکي از آن است که براي پيشگيري و کاهش تکرار جرم و بازگشت مجدد افراد آزاد شده به زندان ، نـوع خـدمات دهـي مـؤثر بـه آن هـا، حذف برچسب رسمي و غيررسمي از زندانيان آزاد شده ، ارائه وام هاي خوداشتغالي ، عرضۀ خدمات مؤثر و کنترل از طريق مرکز مراقبت بعد از خروج ، پذيرش زنـدانيان آزاد شـده در ميان خانواده ، دوستان و نهادهاي رسمي و غيررسمي و جلوگيري از طـرد آنـان و درنهايـت حفظ پيوند آن ها با جامعـه اقـدام مـؤثري اسـت .