بررسی مقایسه ای استعاره های پرکاربرد در متون خبری مربوط به بیماری کووید-19 در دورۀ شیوع بیماری و اوج گیری آن (براساس دیدگاه معنی شناسی قالبی) مقالة

پژوهش حاضر سعی دارد به بررسی مقایسه‌ای استعاره‌های موجود در متون‌ خبری زبان فارسی مرتبط با بیماری کووید-19 در دو بازة زمانی آغاز شیوع این بیماری و اوج‌گیری آن در مهرماه 1399 براساس دیدگاه معنی‌شناسی قالبی بپردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی است. به این منظور، با بهره‌گیری از متون خبری روزنامه‌های کیهان و شرق، اخبار 20:30 و خبرگزاری‌های برخط ایسنا و ایرنا، استعاره‌های مربوط به بیماری کووید-19 گردآوری شدند. تعداد 600 استعاره‌ در این متون از طریق الگوی پیشنهادی پراگلجاز به نام «روال تشخیص استعاره» استخراج گردید. سپس استعاره‌ها در قالب معنایی «بیماری» قرار گرفتند. در پایان، درصد فراوانی چهار استعارة پرکاربرد «کرونا جنگ است»، «کرونا پدیدة طبیعی است»، «کرونا سفر است» و «کرونا موجود زندة دیگر است» در دو بازة زمانی آغاز شیوع بیماری کووید-19 و اوج‌گیری سوم آن در ماه مهر با استفاده از نرم‌افزار SPSS بررسی شد و تفاوت آن‌ها مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد در بازة زمانی آغاز شیوع بیماری، استعارة «کرونا جنگ است» با 44 درصد فراوانی، بیشترین میزان کاربرد استعاره را در متون خبری به خود اختصاص داده است؛ امّا در زمان اوج‌گیری بیماری کرونا که مصادف با آغاز فصل سرما در ماه مهر است، استعارة «کرونا جنگ است» با 83 درصد فراوانی، بیشترین کاربرد را در میان سایر استعاره‌ها دارد. نتایج حاکی از این است که تفاوت چشمگیری میان کاربرد استعارة «کرونا جنگ است» در روزهای آغازین شیوع بیماری و زمان اوج‌گیری آن در مهرماه وجود دارد.کلیدواژه: کووید-19، استعاره، معنی‌شناسی قالبی، اجزای قالب.

This study deals with comparing the metaphors in Persian news texts related to Covid-19 disease within the two periods of the initial outbreak and its peak in October 2020 based on the Frame Semantics Theory. This research is a descriptive-analytic research. To this end, by using the news texts in Keyhan and Shargh newspaper, 20:30 news and online news agnecies, ISNA and IRNA, the metaphors related to COVID-19 were selected. 600 metaphors in these texts were extracted through “Metaphor Identification Procedure” pattern suggested by Pragglejaz. Then, the metaphors placed in the “disease” semantic frame, and their frame elements were identified. Finally, the frequency of the most used metaphors including "Corona is war", "Corona is a natural phenomenon", "Corona is a travel" and "Corona is another living thing" in the two periods between the initial outbreak and the third peak in October 2020 were determined. The SPSS software was used for data analysis, and data were compared with each other. The findings demonstrated that in the beginning of the disease outbreak, the "Corona is war" metaphor is the most used metaphor in news texts with 44% frequency. But, during its peak in October 2020 coinciding the beginning of the cold season, the "Corona is war" metaphor has the highest rate of use among metaphors with 83% frequency. The results showed that there is a significant difference between the use of "corona is war" metaphor in the beginning of the disease outbreak and the peak time of the disease in October 2020.

در پايان ، درصد فراواني چهار استعارٔە پرکاربرد «کرونا جنگ است »، «کرونا پديدٔە طبيعي است »، «کرونا سفر است » و «کرونا موجود زندٔە ديگر است » در دو بازٔە زماني آغاز شيوع بيماري کوويد-١٩ و اوج گيري سوم آن در ماه مهر با استفاده از نرم افزار SPSS بررسي شد و تفاوت آن ها مورد تحليل قرار گرفت . Sullivan & Sweetser با توجه به هدف اصلي پژوهش حاضر که بررسي نحؤە درک استعاره ها و نقش قالب هاي معنايي و اجزاي آن ها بر ذهن بشر است ، نگارندگان نشان ميدهند تاکنون پژوهش هاي بسياري در زمينۀ بررسي قالب هاي معنايي واژه هاي زبان فارسي از قبيل «اسم »، «فعل » و «صفت » انجام شده است ؛ اما هيچ کدام به بررسي استعاره براساس نظريۀ معنيشناسي قالبي نپرداخته اند. همچنين به دليل اهميت شيوع ويروس کوويد-١٩ در سراسر جهان و تمرکز اخبار بر اين موضوع ، به ويژه در آغاز فصل سرما که شروع نقطۀ اوج سوم اين بيماري است ، نگارندگان بر آن هستند رابطۀ معنايي استعاره هاي بيان شده در متون خبري برگرفته از روزنامه هاي کيهان و شرق ، اخبار ٢٠:٣٠ و خبرگزاريهاي برخط ايسنا و ايرنا را با قالب معنايي «بيماري» و نقش اجزاي قالب ١ آن تعيين کنند و تفاوت ميزان استفاده از هر استعاره را در دو بازٔە زماني آغاز شيوع بيماري کوويد-١٩ و اوج گيري آن در ماه مهر مورد تحليل و بررسي قرار دهند. (2009), Multi-frame semantics, metaphoric extensions and grammar, In Annual Meeting of the Berkeley Linguistics Society.