خلاصة:
هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی بر رفتارهای چالشی کودکان مبتلا
به اختلال اتیسم با عملکرد بالا بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با
گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کودکان مبتلا به اختلال اتیسم در دامنه سنی ٨ تا١٢
مراکز درمانی و توانبخشی شهر تهران بودند. از بین جامعه هدف ٢٠ کودک پسر مبتلا به اختلال اتیسم با
عملکرد بالا با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس براساس پرسشنامه سنجش دامنه طیف اتیسم (١٩٩٩)
به عنوان حجم نمونه انتخاب و در دوگروه آزمایش (١٠نفر) و کنترل (١٠نفر) به شیوه تصادفی گمارش
شدند. در ابتدا هردو گروه توسط مقیاس تجدیدنظر شده رفتارهای چالشی بودفیش، سیمونز، پارکر و لوییز
(٢٠٠٠) مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از آن گروه آزمایش (١٠نفر) به مدت ٨ جلسه ٤٥ دقیقه ای در طول
یک ماه آموزش مهارت های اجتماعی را دریافت کردند. در حالی که گروه کنترل چنین آموزشی را در
زمینه مهارت های اجتماعی دریافت نکردند. در پایان هر دو گروه مجددا مورد ارزیابی قرار گرفتند. دادهها
با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان داد که
آموزش مهارت های اجتماعی موجب کاهش رفتارهای چالشی کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد
بالا میشود. از این رو با استفاده از آموزش مهارت های اجتماعی میتوان رفتارهای چالشی کودکان مبتلا
به اختلال اتیسم با عملکر بالا را کاهش داد.
ملخص الجهاز:
رفتارهاي چالشي 1- Autism Disorder 2- Neurodevelopmental Disorders 3- Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5) 4- American Psychiatric Association 5- Sadock 6- Wiley 7- World Health Organization 8- Centre for Disease Control and Prevention 9- Challenging Behavior 10- Maston, Sips, Fodstad, & Fitzgeral 11- Williams, Matson, Jang, Beighley , Rieske & Adam به عنوان مانعي در يادگيري مهارت هاي جديد براي کودکاني که وارد مدرسه شده اند، ميباشد و همچنن وجود رفتارهاي چالشي يکي از دلايل اصلي عدم پيشرفت کودکان اتيسم در مسير رشدشان است (ساوير، ليک ، لانسکي، کيو و ديسارکر،١ ٢٠١٤).
با توجه به اينکه رفتارهاي چالشي از مشکلات اصلي کودکان مبتلا به اختلال اتيسم با عملکرد بالا ميباشد و با در نظر گرفتن پيشينه پژوهش که نشان از تاثير کسب مهارت اجتماعي در کاهش مشکلات رفتاري و 1- Sawyer, Lake, Lunsky, Liu, & Desarker 2- Fussell, Macias& Saylor رفتارهاي چالشي و افزايش سازگارشدن با جامعه ميباشد.
براي اجراي پژوهش در اولين مرحله ، مقياس تجديد نظر شده رفتارهاي چالشي به عنوان پيش آزمون توسط والدين کودکان مبتلا به اختلال اتيسم با عملکرد بالا تکميل شد و در مرحله بعدي مداخله آموزش مهارت هاي اجتماعي در ٨ جلسه ٤٥ دقيقه اي در طول يک ماه بر روي گروه آزمايش اجرا شد، در صورتي که گروه کنترل هيچ مداخله اي در زمينه مهارت هاي اجتماعي دريافت نکرد.
بر اين اساس و با توجه به پايين تر بودن ميانگين نمرات گروه آزمايش در پس آزمون ، ميتوان نتيجه گرفت که آموزش مهارت هاي اجتماعي موثر بوده و موجب کاهش رفتارهاي چالشي کودکان مبتلا به اختلال اتيسم با عملکرد بالا ميشود.