"دیگر بر این باورم که زرتشت در سال کم و بیش 600 پیش از زایش مسیح میزیسته-روشنسازی روز مهمی(تاریخی) نازکسنجانهتر تاکنون ناشدنی مانده-و نیز در خاور ایران زندگی میکرده،یا دست کم در آنجا آموزشهای خویش را پدیدار ساخته.
دربارهی خاور و یا آپاختر(شمال)خوری،پهنههای مسکونی ایرانی که آسیای میانه و افغانستان را در برمیکیرد و از این روی از مرزهای امروزی ایران بسیار دورتر میرود،در سالهای 600 پیش از زایش مسیح اینها را میدانیم:در آن پهنه،قومهایی که با پارسهای خویشاوندی داشتند،میزیستند،برای نمونه سغدیها و سکاها که در سنگنبشتههای داریوش هم از ایشان یاد شده،اما نیز قومهای دیگری که شاید به این گروه یا گروههای دیگر بستگی داشته باشند،برای نمونه ماساژتها،دربیکهییها،داهیها و جز آنها نیز در میان آنان میزستهاند.
این ama a sponta -یعنی بیمرگی اسپند یا نیز هوشمندانه یا پشتیبان،آنگونه که ایرانشناسان گوناگون برگردان کردهاند،در گاتاها نقش بزرگی بازی میکنند و معنای راستین آموزشهای زرتشت تا اندازهی بالایی به معنای این واژگان دشوار اوستا بسته است."