خلاصة:
توکل در قرآن به معنای اظهار عجز و نیاز به خداوند، اعتماد کردن به او و سلپردن
کارها به خداوند در کنار تلاش فعالانه و مستمر است. اما این تصور اشتباه وجود دارد
که این امر با نوعی انفعال و بیم سئولیتی برای ان سان همراه ا ست، به گونهای که
وکیل قرار دادن خداوند به مثابۀ وکیل گرفتن در امور اعتباری دنیوی است که هر
گونه مسئولیتی از عهده موکل خارج میگردد. این پژوهش که از نوع بنیادی و با
روش توصیفی انجام شده ا ست، به تبیین مفهوم توکل، مشتقات آن و واژههایی که
با آن ترادف یا تقابل معنایی دارند، با ا ستناد به آیات قرآن و تفا سیرمختلف، پرداخته
است تا روح و حقیقت توکل به خداوند که بریدن از مخلوق و پیوستن فعالانه به
خالق است روشن گردد. در این راستا مشتقات فعلی و اسمی این واژه و همچنین واژه
های مترادف و متضاد آن از آیات استخراج و بر اساس تفاسیر تبیین گردید که نتایج
حا صله حاکی از آن ا ست که: این واژه و م شتقات آن از ماده (و-ی-ل) 70 بار در
قرآن کاربرد داشته و خداوند آن را سپری درمقابل اغوای شیطان و ناامیدی میداند
که تنها در سایه ایمان و ا سلام حقیقی حا صل میگردد، واژگانی همچون: تفویل،
رضا، تسلیم و استعاذه از مفاهیم مترادف آن است که استعاذه بسیار به توکل نزدیک
ا ست و موارد دیگر بالاتر از آن میبا شند. همچنین مفاهیم شری و غرور میتوانند
در تقابل معنایی با مفهوم توکل باشند. بنابراین وکیل قرار دادن خداوند در امور یعنی
اعتماد کامل داشلالاتن به قدرت و تدبیر الهی در کسلالاب نتایج مطلوب، در عین تلاش
فعالانه برای فراهم کردن ا سباب موفقیت و پیروزی، که بنده اراده و قدرت خداوند را
بسلالایار برتر از خود میبیند و عاجزانه از ذات باریتعالی درخواسلالات میکند که اداره
امورش را تدبیر و سرپرستی کند.
In the interpretation of Qur'anic verses by the method of analyzing the discourse
governing surah as a qualitative method, the meaning of Allah Almighty is from
two interstellar approaches (the order of the arrangement and the relation
between words and verses together), and social (the discourse of the descending
position and its extension over time, And its application on the scene of life).
Using this method, it is possible to apply them on the social and family life
according to the social function of the verses. In this regard, the three-level
analysis model of Norman Far Kulaf is based on the analysis of three levels of
description, interpretation and explanation.
The present study, using a descriptive-analytical approach and using a library
method, seeks to answer this question. The analysis and description of the
discourse of Surah Zoha, based on Norman's view, explains the social function
of this sura. The discourse of Surah al-Zoha, with the advent of the Prophet's
(PBUH) sermon, has been the role of God's guidance since the beginning of his
life, and disrupts the existing discourses at the community level, and the attention
of the community to the neglect of helping orphans, The blessings of the Lord.
ملخص الجهاز:
این پژوهش که از نوع بنیادی و با روش توصیفی انجام شده است، به تبیین مفهوم توکل، مشتقات آن و واژه هایی که با آن ترادف یا تقابل معنایی دارند، با استناد به آیات قرآن و تفاسیرمختلف، پرداخته است تا روح و حقیقت توکل به خداوند که بریدن از مخلوق و پیوستن فعالانه به خالق است روشن گردد.
از آن جا که خداوند عالم وقادر مطلق است ، بهترین وکیل در مقابل مشکلات و سختی امور است، اگر انسان به خدا اتکاء کند هرگز احساس ترس و ضعف نمی کند، بلکه با اعتماد به لطف و حکمت خداوند ، خود را در همه حال پیروز می داند حتی اگر به ظاهر شکست خورده باشد.
4. واژه های مترادف در بررسی هایی که از آیات گذشت دیدیم که توکل به معنای واگذار کردن امور به خداوند است که این امر به معنای عدم تلاش و استفاده نکردن از اسباب الهی نیست ، بلکه باید تلاش کرد واز همه اسباب مادی بهره جست سپس به خدا اتکاء کرد چرا که او بهترین و جامع ترین وکیل است.