خلاصة:
یکی از موضوعاتی که در خصوص محکومان به اعدام مطرح میشود، موضوع اعدام از طریق انتقال عضو میباشد. در این شیوه، با جداسازی اعضای قابلاهدا یا انتقال فرد محکوم، به زندگی او پایان داده میشود. در این نوشتار موضوع یادشده از دو منظر مورد بررسی قرار گرفته است. نخست آنکه در صورتی که قانونگذار قصد صدور جواز قانونی برای اعدام از طریق انتقال عضو را داشته باشد، چه بایستههایی را باید رعایت کند و در خصوص چه موضوعاتی باید به تعیین تکلیف بپردازد. از اینرو تعیین ماهیت انتقال (اهدا یا فروش)، داوطلبانه بودن، تعیین محدوده پذیرندگان و ذینفعان، اشتراط اعدام، سازوکارهای نظارتی و چگونگی مقابله با نقض موارد یادشده، ذیل بایستههای تقنینی مورد بحث قرار گرفتهاند. در بخش دوم نیز ملاحظات حقوق بشری «اعدام از طریق اهدا» ذیل عناوین رعایت کرامت و شأن انسانی، مسأله تجاریشدن، تبعیض، شرط سنی و مسأله تابعیت بررسی شدهاند. براساس یافتههای این نوشتار به دلیل احتمال بالای انحراف فرایند اعدام از طریق اهدا یا فروش عضو، قانونگذار یا قضات باید بهشدت از این موضوع اجتناب کنند. در صورت عدم پذیرش این نظر، ضروری است تا بایستههای بررسی شده در این نوشتار مورد توجه قرار گیرد و بر حسن اجرا و اِعمال آنها نظارت چندلایه و شدیدی صورت پذیرد.
One of the issues raised about those sentenced to death is the issue of execution through organ transfer. In this way, the life of the convicted person is ended by dismembering the transferable organs of body. In this article, the mentioned issue has been studied from two perspectives. First, what necessaries must be observed by the legislature if it intends to issue a legal permit for execution through the transfer of an organ and What issues should be clarified? Therefore, determining the nature of the transfer[1], voluntariness, determining the boundaries of recipients and beneficiaries, the condition of execution, regulatory mechanisms and how to reprimand breaches of legal obligation, are discussed under the legislative requirements. In the second part, the human rights considerations of "execution through donation" are examined under the headings of respect for human dignity, the issue of commercialization, discrimination, condition of age and the issue of citizenship. According to the findings of this paper, due to the high probability of deviation of the execution process through organ donation or sale, the legislator or judges must strongly avoid this issue. In case of non-acceptance of this opinion, it is necessary to pay attention to the requirements examined in this article and to have a strict and multi-layered supervision over their proper implementation and application.
[1] . Donation or sale
ملخص الجهاز:
مطابق نظر ايشان ، ايجاد امکان انتقال اعضـاي زنـدانيان محکوم به اعدام ، نه تنها به خودي خود ناپسند است بلکـه بـه دنبـال آن ، شـبکه اي از مفاسد اجتماعي و اقتصادي نيز پديد خواهد آمد که به مانعي براي ادامه اين وضعيت تبديل ميگردد.
با توجه به تفاصيل يادشده ، در صورت تصميم قانون گذار به ايجاد امکـان انتقـال عضو از محکومان به اعدام ، يکي از مسائلي که بايد تعيين تکليف شود، مسأله اهدا يا فروش عضو است .
آخرين نکته اي که در اين زمينه بايد مورد توجه قرار گيرد آنسـت کـه در جوامـع داراي اقليت ها بويژه اقليت هاي مذهبي، احترام به مذهب و دين افراد يادشـده داراي اهميت به سزايي است (١ ,٢٠١٢ ,Huang).
در شيوه نخست ، قانون گذار يا محاکم قضايي (در سيستم حقوق عرفي) امکـان انتقال عضو را براي تمامي محکومـان مجـاز مـيداننـد و انتقـال عضـو حتـي بـراي غيرمحکومان به اعدام نيز جايز است .
همچنين از آن جا که صدور احکام اعـدام بـراي افـراد جـوان و نوجـوان ، همواره مورد اعتراض نهادها و سازمان هاي بين المللي است ، بايد قانون گذار نسبت به ايجاد امکان انتقال عضو از افراد محکوم به اعدام ، قائل به برخـي ملاحظـات از نظـر شرط سني شود.
2. Badrolhisam Nur Idayu and Zakaria, Zukarnain (2012), “Knowledge, Religious Beliefs and Perception towards Organ Donation from Death Row Prisoners from the Prespective of Patiens and Non- Patients in Malaysia: A Preliminary Study”, International Journal of Humanities and Social Science, Vol. 2 No. 24 [Special Issue – December 2012], pp.