خلاصة:
نقش بنادر قدمت تاریخی بسیاری از دیر باز تا اکنون داشته است و یکی از تکه گاه های بسیار خوب برای بازرگانان، تجار، علما، مبلغان مذهبی و خلاصه کسانی که برای قصد وکاری از طریق زمین و به خصوص دریا به محدوده ی کشورهای دیگر رفت وآمد می کردند بود. نفوذ اسلام در شبه قاره هند، به دلیل کشش مساوات و عدالت خواهی این مذهب بود و عوامل انتقال آن بازرگانان، صوفیان، سپاهیان و... بودند. اهمیت این مهم به قرن ١ه. ق و حتی قبل از اسلام برای شبه قاره ی هند و مسلمانان می رسیده است که اساس انتقال و دستاوردهای مهم اقتصادی، نظامی، مذهبی و ... بوده است. در این مقاله به یکی از بنادر قدیمی به نام دیبل که به قول منابع آباد بوده است؛ می پردازیم. اغلب تسخیر دره ی سند و بندر دیبل را در جهت رفع موانع در راه گرایش گروه ها و قبایل مشتاق هندی به اسلام می دانند. به دنبال این حرکت نظامی مذکور، روند اسلام گرایی تسریع شد. این مقاله روش توصیفی تحلیل را در پیش گرفته و ساختار آن بر روش کتابخانه ای م یباشد.
The role of ports has a long history from ancient times to the present. It has been
a very good support for merchants, traders, scholars, scientists, and missionaries,
and in short, those who traveled to other countries by land, especially by sea, for
business purposes. However, due to the many problems that existed on this ups and
downs, it can not be ignored. The influence of Islam in the Indian subcontinent is
the attraction of this religion for equality and justice, and its transmitters are traders,
merchants, Sufis, and soldiers. The spread of Islam in India was primarily due
to the monotheistic and just ideology and vision of this school. The importance
of this important reached the 1st century AH and even before Islam for the Indian
subcontinent and Muslims and has been the basis of important scientific, cultural,
economic, social, military and religious achievements and achievements. The
conquest of the Indus Valley and the port of Dibel was often aimed at removing
obstacles to the conversion of Indian groups and tribes to Islam. Following this
military move, the process of Islamization accelerated. This article uses the method
of description and analysis and its structure is based on the library method.
ملخص الجهاز:
ق بـه دنبـال حادثه ايـي کـه رخ داد يکـي از حکمرانـان هنـدي در سـاحل سـند يـک کشـتي طوفـان زده ي مسـلمانان را ضبـط کـرد و محمـد بـن قاسـم ثقفـي بـا لشـکري از راه مکـران و بلوچســتان بــه ســند گســيل داشــت .
بنـدر ديبـل نخسـتين شــهري بــود کــه از ســوي مســلمانان در دوره ي حجــاج مــورد حملــه قــرار گرفــت و داراي اهميــت اقتصــادي و بازرگانــي زيــادي در ســند و بلکــه در غــرب هنــد بــود و غــرض از حملــه بــه ديبــل ميتــوان گفــت قصــد تســلط بــر ســواحل اقيانــوس هنــد و جــاده هــاي تجــاري آســيا را داشــتند و ناگزيـر بـه تصـرف سـند و نواحـي ديگـر هنـد بودنـد (يـاري، ١٣٨٨: ١٨٨).
جيسـر بـن داهـر کـه از ديـول گريختـه و موضـوع فتـح را شـنيده بـود بـه برهمـن آبـاد رفـت و اهالي آنجـا راه ورود را بـر مسـلمانان بسـتند تـا آنـان را منهـزم کننـد؛ امـا در نهايـت حاکـم قلعـه اسـلام را پذيرفـت (خـداداد خـان ، ١٩٥٩: ١٨ـ١٩)، شـهر بـا جنـگ گشـوده شـد و محمـد بـن قاسـم سـه روز بـه کشـتن کســاني کــه در شــهر تمرکــز داشــتند پرداخــت عامــل داهــر بــن چــچ گريخــت و خدمــه ســرايان و اربابـان آن هـا بـه قتـل رسـيدند.
ق بــه وســيله ي محمــد بــن قاســم از راه بلوچســتان بــه ســند و پنجــاب رســيد، امـا ممکـن هـم هسـت کـه مدت هـا قبـل از آن کـه محمـد بـن قاسـم اسـلام را بـه دره ي سـند وارد کنـد در ابعـاد محدودتـر بـه شـبه قـاره راه يافتـه اسـت .
پــس ميتــوان گفــت مدت هــا قبــل از آن کــه محمـد بـن قاسـم سـند و نواحـي آن را فتـح کنـد اسـلام بـه صـورت محدودتـري وارد شـبه قـاره شـده اســت .