خلاصة:
بیان مسیله
آلودگی هوای تهران یکی از چالش های عمده مدیریت شهری است. امرزوه مشکل آلودگی هوا و تراکم ترافیک درکلانشهر تهران مانند بیشتر شهرهای بزرگ کشورهای جهان بسیار نگران کننده است. در این میان کاربری زمین و حمل و نقل دو بخش عمده هستند که دارای بیشترین سهم در آلودگی محیط زیست می باشند.
هدف پژوهش
انگیزه این مقاله، بررسی کارایی کاربری زمین شهری، نحوه توزیع کاربری ها و تاثیر آنها بر حمل و نقل و آلاینده ها است. بدین منظور این سوال مطرح شد که تاثیر کارایی کاربری زمین شهری و توزیع کاربری های شهر تهران بر حمل و نقل و آلودگی هوا در دو دهه اخیر به چه صورت بوده است؟
روش پژوهش
پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی بوده و گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی-کتابخانه ای، داده های شهرداری و تصاویر ماهواره ای انجام شده است. در این تحقیق از تصاویر ماهواره لندست و نرم افزارهای تخصصیENVI53، ArcGIS 10 ،Google Earth Pro وSPSS 24 استفاده شد.
نتیجه گیری
نتایج این پژوهش، بیانگر گسترش شهر تهران، از بین رفتن پوشش گیاهی و تبدیل آنها به اراضی ساخته شده است. شهر تهران طی دو دهه گذشته، از نظر مساحت ساخته شده شهر رشد بیشتری نسبت به رشد جمعیت داشته است، که بیانگر ناکارآمدی زمین طی این دوره زمانی است. به عبارتی گسترش شهر بیشتر به سمت حاشیه با تراکم جمعیتی کم بوده است. بررسی همبستگی میان انواع کاربری زمین طی دوره زمانی2016- 2004، حاکی از رشد پراکنده شهر تهران است. در چنین شرایطی ساکنین بیشتر از خودرو شخصی استفاده می کنند که این امر باعث افزایش ازدحام ترافیکی، مصرف بالای سوخت و تشدید آلودگی هوا می شود.
ملخص الجهاز:
بدین منظور این سوال مطرح شد که تاثیر کارایی کاربری زمین شهری و توزیع کاربری های شهر تهران بر حمل و نقل و آلودگی هوا در دو دهه اخیر به چه صورت بوده است؟ ● روش پژوهش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی بوده و گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی-کتابخانه ای، داده های شهرداری و تصاویر ماهواره ای انجام شده است.
كليد واژه : سنجش از دور، کاربری زمین، حمل و نقل، رشد پراکنده، آلودگی هوا مقدمه و بیان مسئله آلودگی هوای کلان شهر تهران یکی از چالش های عمدة مدیریت شهری است.
شکل شهری و پیکربندی فضایی کاربری زمین، حمل و نقل و عناصر طراحی شدة شهری برای توسعة شهری پایدار و هوشمند بسیار مهم است (Ramaswami, Russell, Culligan, Sharma, & Kumar, 2016).
برای بررسی کاربری زمین، فعالیت و جابجایی افراد نیاز به داده های شهری است (Huang, Taubenböck, Mou, & Zhu, 2018)(Soliman, Soltani, Yin, Padmanabhan, & Wang, 2017).
همچنین پراکندگی شهر تهران در طی دو دهة گذشته با استفاده از چندین منبع مختلف جمعیت، گسترش محدودة ساخته شده و توزیع کاربری های زمین بررسی شد.
روش ماشین بردار پشتیبان4 در میان روشهای طبقه بندی نظارت شده، دارای نتایج معقول می باشد (Shaharum, Shafri, Gambo, & Abidin, 2018)(Thanh Noi & Kappas, 2018)(Nery, Sadler, Solis Aulestia, White, & Polyakov, 2019).
45 - - - شاخص کارآیی کاربری زمین شهری از تحلیل تصاویر ماهواره ای شکل 3، تغییر پوشش سطح زمین شهر تهران مشخص گردید که نتایج در جدول 3 آورده شده است.