طراحی الگوی آموزش و ارزشیابی مولفه های اخلاق حرفه‌ای در رشته‌های فنی و مهارتی مقالة

زمینه: اخلاق‌حرفه ‌ای یکی از اصلی ترین صلاحیت های دنیای کار است وهدف از پرداختن به آن تربیت نیروی‌کار ماهر، درک جایگاه آن و پیشرفت آن در برخورد با چالش‌ها، اخلاق شغلی ومشکلات آنها دریادگیری‌ موفق کار و پیشرفت شخصی در جامعه و زندگی می‌باشد. این مقاله با هدف طراحی الگویی برای آموزش و ارزیابی مولفه‌های اخلاق‌حرفه‌ای در رشته‌های‌فنی‌و‌مهارتی به رشته تحریر درآمده است. روش: رویکرد تحقیق حسب مفهوم تحقیق "‌ترکیبی"‌و هدف‌آن‌کاربردی است.‌ جامعه متشکل از برنامه‌ریزان‌‌درسی و هنرآموزان است. در بخش‌کیفی‌پژوهش نمونه‌آماری به‌روش‌قضاوتی‌ تعیین و با تشکیل‌گروه‌کانونی شامل5‌نفر از هردوجامعه‌وانجام سه‌جلسه‌مصاحبه، نتایجی‌حاصل‌شد که زمینه انجام مرحله اعتباربخشی گردید. ‌در بخش‌کمی ،نمونه شامل 30 نفر از متخصصان به صورت هدفمند و 335 نفر از هنرآموزان بودند که به صورت تصادفی خوشه‌‌ای انتخاب شدند. داده‌های حاصل از تحلیل اسناد با ابزار پرسشنامه محقق ساخته از طریق آزمون یو‌من‌ویت‌نی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ ها: از یافته های این تحقیق، ارائه الگوی روش‌های آموزش و ارزیابی مولفه‌های اخلاق‌حرفه‌ای است که مورد تایید نمونه های مورد‌بررسی در این پژوهش قرار گرفته است. بطوریکه در عنصر روش‌های یاددهی‌–یادگیری نتایج آزمون یو‌من‌ویت‌نی مقدار آزمــون 707/0 Z= در سطح معنی‌داری 480/0 ، ودر عنصر ارزیابی مقدار آزمون 247/0- Z= در‌سطح معنی‌داری 805/0 حاصل شده، لذا در هردو عنصرتفاوت حاصله معنی‌ دار نبوده و توزیع نظر متخصصان برنامه‌ ریزی‌درسی و هنرآموزان در خصوص تناسب هر‌دو عنصر با مولفه‌ های اخلاق‌حرفه ‌ای از همخوانی و توافق برخوردار است. نتیجه‌ گیری: بررسی یافته‌ها ‌نشان داد گزاره‌های‌الگوی نظری با ‌گزاره‌ه ای مستخرج در ارتباط با آموزش و ارزیابی مولفه ‌های اخلاق‌حرفه ‌ای در‌مطالعات انجام شده همخوانی دارد و نتایج این پژوهش می ‌تواند در طراحی برنامه‌های ‌درسی رشته‌های فنی‌ومهارتی مورد استفاده قرار گیرد.

Background: Professional ethics is one of the main qualifications of the world of work and the purpose of dealing with it is to educate skilled workforce, understand its position and progress in dealing with challenges, work ethics and their problems in successful learning of work and personal development in society and life. is This article was written with the aim of designing a model for teaching and evaluating the components of professional ethics in technical and skill fields. Method: The research approach is according to the concept of "combined" research and its purpose is applied. The community consists of curriculum planners and art students. In the qualitative part of the research, a statistical sample was determined by the judgment method, and by forming a focus group including 5 people from both communities and conducting three interview sessions, results were obtained that became the basis for the accreditation stage. In the quantitative part, the sample included 30 specialists and 335 students who were randomly selected in a cluster. The data obtained from the analysis of documents were analyzed using the researcher-made questionnaire through the U-Mann Whitney test. Results: One of the findings of this research is the presentation of a model of training methods and evaluation of professional ethics components, which has been approved by the samples examined in this research. So that in the element of teaching-learning methods of the U-Man-Whitney test, the test value Z=0.707 was obtained at the significance level of 0.480, and in the evaluation element, the value of the test was Z=0.247 at the significance level of 0.805. In both elements, the resulting difference is not significant, and the distribution of the opinions of curriculum planning experts and art students regarding the compatibility of both elements with the components of professional ethics is congruent and agreed. Conclusion: The review of the findings showed that the propositions of the theoretical model are consistent with the propositions derived in connection with the education and evaluation of the professional ethics components in the conducted studies, and the results of this research can be used in designing the curricula of technical and skill fields.

از این‌رو نگارندگان مقاله، بر مبنای تحقیقات پیشین و شایستگی‌های غیر‌حرفه‌ای مورد نیاز در رشته‌های فنی ومهارتی، مولفه‌های اخلاقی مسئولیت‌پذیری، وفا‌داری، صداقت، عدالت و انصاف و احترام به دیگران را به عنوان مولفه‌های اصلی اخلاق حرفه‌ای در طراحی الگوی موضوع تحقیق خود در نظر گرفتند و گویه‌های مرتبط با روش‌های آموزش و ارزشیابی از طریق مطالعات انجام شده ،برگزاری جلسات مصاحبه درقالب گروه کانونی وتحلیل اطلاعات حاصل از پرسشنامه محقق ساخته حاصل شد. جدول4: نتایج آمار توصیفی متغیرهای پژوهش در ارتباط با عنصر ارزشیابی از آزمون یو‌من‌ویت‌نی [%%ابتدای جدول%%متغیرها, میانگین, میانه, انحراف معیار, چولگی, کشیدگی تناسب شیوه‌های ارزشیابی , 40/59, 59, 7306/2, 203/0-, 755/0- در تفسیر نتایج آزمون یو‌من‌ویت‌نی با استناد به مقدار آزمون Z (247/0-) در سطح معنی‌داری 805/0 ، تفاوت حاصله معنی‌دار نبوده و توزیع نظر متخصصان برنامه‌ریزی درسی و هنرآموزان در خصوص تناسب روش‌های یاددهی-یادگیری برای دانش‌آموزان شاخه فنی و حرفه‌ای و کاردانش با مولفه‌های اخلاق حرفه‌ای از همخوانی و توافق برخوردار است(جدول5). یافته‌ها در ارتباط با مولفه‌های اخلاق حرفه‌ای روش‌های تدریس و روش‌های ارزشیابی هرکدام از مولفه ها ابتدا در قالب گروه کانونی تعیین وبا توافق نمونه های آماری مورد بررسی، شامل هنرآموزان و متخصصان برنامه‌ریزی درسی به دست آمد. در الگوی ارائه شده، علاوه بر روش‌های مشترک در تدریس و ارزشیابی برای مولفه‌های اخلاق حرفه‌ای روش‌های خاص هر مولفه مورد توجه قرار گرفته است.