خلاصة:
کشاورزی هسته اصلی پایه اقتصاد فضا را تشکیل میدهد به گونهای که کشاورزی به عنوان بزرگترین جذب کننده نیروی کار در نواحی بوده و بیشترین درآمد و توسعه را ایجاد میکند.از آنجا که توسعه مفهومی چند بعدی است که در خود، تجدید سازمان نظام اجتماعی-اقتصادی را به همراه دارد، بررسی سطوح و ابعاد مختلف توسعه و آگاهی از میزان برخورداری مناطق مختلف میتواند گامی موثر و اساسی در این تجدید سازمان و برنامهریزی باشد. در این راستا هدف از پژوهش حاضر، سنجش و ارزیابی مطلوبیت فضاهای پیراشهری از منظر شاخصهای توسعه کشاورزی جهت توسعه سکونتگاههای روستایی در استان گلستان میباشد. بدین منظور شاخصهای منتخب پژوهش در قالب 20 شاخص قابل سنجش در بین 14 پهنه فضایی اقتصاد(شهرستان) با بهرهگیری از مدل تصمیمگیری ترکیبی WASPAS مورد تحلیل قرار گرفته است. در نهایت با تعیین میزان توسعه شاخصها، مطلوبیت مناطق چهارده گانه بر اساس برخورداری از شاخصهای مطلوبیت فضاهای پیراشهری مبتنی بر توسعه پایدار کشاورزی، پراکندگی و نابرابری در شاخصهای توسعه اقتصاد سبز منطقهای سنجیده شده است. برای وزندهی شاخصها از روش آنتروپی شانون استفاده گردید. جهت تحلیل دادهها از نرمافزار EXCEL و SPSS استفاده شده است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که بر اساس تحلیل دادهها سکونتگاههای پیراشهری(روستایی) استان دارای وضعیت پراکنش نابرابری میباشند. اولویتبندی فضاهای پیراشهری استان با مدل واسپاس حکایت از شکاف در امر برخورداری از شاخصهای توسعه کشاورزی دارد که صورت واضح آن را میتوان بین پهنه فضایی شهرستان گنبد با مجموع برخورداری (464/0)مطلوبترین فضای پیراشهری نسبت به میزان مطلوبیت فضای پیراشهری شهرستان آققلا با میزان برخورداری (264/0) که فاصله تقریباً دو برابری را نشان میدهد ملاحظه کرد. با توجه به نتایج بدست آمده، مسئولین و برنامهریزان باید راهبردها، اهداف و سیاستگذاریها را در راستای بهبود مطلوبیت فضاهای پیراشهری علیالخصوص شاخصهای کشاورزی پایدار در سکونتگاههای روستایی جهتدار نماید.
ملخص الجهاز:
بررسي روند توسعه کشورهاي مختلف حاکي از آن است که توسعه بخش کشاورزي به عنوان يکي از مهم ترين بخش هاي اقتصادي و يا حتي فراتر از آن ، به عنوان پيش نياز ضروري براي تحقق توسعه پايدار کشور امري حياتي است ؛ به طوري که بدون رفع موانع توسعه در اين بخش ، نمي توان انتظار داشت ساير بخش ها از جمله بخش صنعت به شکوفايي و توسعه دست يابند.
استان گلستان به عنوان محدوده مورد مطالعه اين پژوهش يکي از استان هاي شمالي در زمينه کشاورزي است به گونه اي که به دليل موقعيت جغرافيايي آن اکثريت جمعيت استان به کشاورزي مشغول بوده اهميت بخش کشاورزي در بالا بردن امنيت غذايي کشور و نقش فعاليت هاي کشاورزي در افزايش رفاه در مناطق و نواحي و همچنين قابليت هاي توسعه کشاورزي در استان گلستان جهت برنامه ريزي صحيح و دقيق و توسعه کشاورزي در استان گلستان شناخت وضع موجود جهت برنامه ريزي و آمايش منطقه اي جهت توزيع فضايي مناسب امکانات ، خدمات و سرمايه اجتماعي بسيار ضروري است .
نبود پژوهشي جامع و علمي از ميزان توسعه و تحليل مطلوبيت فضاهاي پيراشهري ازمنظر توسعه اقتصاد کشاورزي و برخورداري شهرستان هاي استان گلستان در بخش کشاورزي جهت برنامه ريزي و طرح هاي آمايشي شهرستان ها يکي از دلايل اصلي اين پژوهش است .
Resource management as a key factor for sustainable urban planning, Journal of Environmental Management, vol.