خلاصة:
یکی از اصولهای مهمی که حاکم بر روابط اجتماعی بشر است میتوان به اصل ضرورت جبران خسارتهای وارد شده بر اشخاص به وسیله دیگران یا همان قاعده مسئولیت مدنی اشاره نمود که شامل خسارتهای مادی و معنوی میباشد که در این راستا چه بسا ارزش و اهمیت حقوق معنوی از حقوق مادی بیشتر باشد. در تحقیق حاضر سعی شده است جایگاه خسارت معنوی در ایران در مقایسه با قانون مدنی مصر به عنوان یکی از قوانین مهم در این زمینه تبیین و تحلیل شود نتایج تحقیق حاکیست در نظام حقوقی ایران در مقایسه با نظام حقوقی مصر، علی رغم اینکه در قوانین مختلف به صورت پراکنده به خسارت معنوی اشاره شده اما نظام حقوقی مشخصی برای آن نمیتوان قایل شد.
One of the important principles that govern human social relations can be referred to the principle of the need to compensate damages to persons by others or the same rule of civil liability, which includes material and moral damages, which in this regard may be valuable. And spiritual rights are more important than material rights. The present study tries to explain and analyze the status of moral damages in Iran in comparison with the Egyptian civil law as one of the important laws in this field. Moral damage is sporadically mentioned, but no specific legal system can be established for it
ملخص الجهاز:
شيوه جبران خسارت معنوي در دو نظام به چه صورتي است ؟ بـراي جبـران ضـرر معنـوي شيوه هاي مختلفي پيشنهاد شده که بسته به نوع ضرر مورد استفاده قرار ميگيـرد از جملـه اعاده وضع سابق و پرداخت غرامت .
آيا به تبع امر جزايي ميتوان جبران ضرر و زيان معنوي را مطالبه نمود؟ بـا توجـه بـه ماده ي ١٤ قانون آيين دادرسي کيفري و اصل ١٧١ قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران که به اين نوع خسارت اشاره نموده اند ميتوان بيان کرد که ضرر و زيان معنـوي ناشـي از جـرم جنبه قانوني داشته و قابل مطالبه ميباشد.
٥-١ شيوه ي جبران خسارت معنوي در حقوق ايران ، آنچه از قواعد و اصول حقوقي ميتوان استنباط نمود اين است که اگـر ضرر معنوي ناشي از فعل زيانبار، فقط به زيان ديده وارد شود، ولـي بسـتگان او تحـت تـأثير قرار گيرند، مثل کارگري که درحين انجام وظيفه ، به شخص ثالثي توهين کند، که در اينجـا ضرر مستقيم به مخاطب توهين وارد شده ، ولي بستگان او نيز تحت تأثير قـرار گرفته انـد، در اين موارد فقط کسي که مخاطب توهين است ، ميتواند خواهـان جبـران خسـارت شـود نـه ديگران ؛ زيرا خسارت وارده بر آنها به طور غير مستقيم است .
در اين ماده بـه روشـني جبران مالي خسارت معنوي پيش بيني شده است ، اما در مـوارد ١، ٢، ٨، ٩ قـانون مزبـور و اصل ١٧١ قانون اساسي به طور ضمني اشاره دارد.