خلاصة:
مقدمه: حافظة کاری سیستمی فعال برای اندوزش و دست‌کاری موقتی اطلاعات به منظور انجام تکالیف پیچیدة شناختی مانند یادگیری، استدلال، ادراک و تفکر درنظرگرفته می‌شود. بنابراین بهبود عملکرد حافظة کاری می‌تواند به انجام بهتر این تکالیف منجر شود.
هدف: هدف پژوهش بررسی تاثیر استفاده از راهبردهای شناختی شامل سازماندهی و بسط بر بهبود حافظة کاری در دانش‌آموزان دورة ابتدایی بود.
روش: در پژوهش از روش آزمایشی پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. شرکت‌کنندگان شامل 24 دانش‌آموز (12 نفر گروه آزمایش، 12 نفر گروه کنترل) پسر کلاس ششم ابتدایی شیراز بودند که به روش نمونه‌برداری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای ارزیابی حافظة کاری از خرده‌آزمون توالی عدد-حرف آزمون وکسلر نسخة چهارم استفاده شد. ابتدا پیش‌آزمون برای دو گروه اجرا شد، سپس راهبردهای سازماندهی و بسط به گروه آزمایش آموزش داده شد، و در پایان پس‌آزمون برای دو گروه اجرا شد. داده‌ها به وسیلة شاخص‌های آمار توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس تحلیل شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد بین عملکرد حافظة کاری دانش‌آموزان گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین، ضریب اتا 77/0 به دست آمد که نشان از آن دارد 77 درصد واریانس حافظه از طریق آموزش انجام شده تببین می‌شود.
نتیجه: پژوهش نشان داد که آموزش راهبردهای سازماندهی و بسط موجب بهبود عملکرد حافظة کاری دانش‌آموزان شده است.
ملخص الجهاز:
پژوهش ها اثربخشي آموزش شناختي بر بهبود حافظۀ فعال کودکان نارساخوان (يارمحمديان ، قمراني و سيفي، ١٣٩٤؛ بيرامي، هاشمي، اسماعيل پور، نعمتي و اقبال ، ١٤٠٠) و عادي (شيران و برنتيز٢، ٢٠١١) و نيز دانش آموزان مبتلا به نارسايي توجه /بيش فعالي (بهروز سرچشمه ، عاشوري و انصاري، ١٣٩٦) را تائيد کرده است .
نکتۀ مهمي که اهميت توجه به بهبود حافظه کاري را در بردارد اين است که بيشتر پژوهش ها تاکنون بر تاثير بهبود عملکرد حافظۀ کاري در افراد مبتلا به مشکلاتي مانند نارساييتوجه /بيش فعالي، ناتواني يادگيري يا نارساخوان تمرکز داشته اند (عاشوري، ١٣٩٥؛ حيدرينسب و همکاران ، ١٣٩٥) درحاليکه محدوديت حافظۀ کاري تنها خاص اين دسته از دانش آموزان نيست در اين راستا اين مطالعه با هدف بهبود عملکرد حافظۀ کاري دانش آموزان عادي صورت گرفت و اين پژوهش به دنبال بررسي اين فرضيه بود: آموزش راهبردهاي شناختي بسط و سازمان دهي اطلاعات باعث بهبود عملکرد حافظۀ کاري در دانش آموزان عادي ميشود.
به اين معنا که آموزش راهبردهاي شناختي بسط و سازمان دهي باعث افزايش عملکرد دانش آموزان در خرده آزمون حافظۀ توالي عدد-حرف شده است .
بحث و نتيجه گيري هدف از اين پژوهش بررسي اثر آموزش راهبردهاي شناختي بسط و سازمان دهي در بهبود عملکرد حافظۀ کاري دانش آموزان عادي بود.
در تبيين يافته هاي اين پژوهش ميتوان گفت حافظۀ کاري که به سيستم شناختي کوتاه مدت براي پردازش و ذخيره اطلاعات اطلاق ميشود اگرچه ظرفيت محدودي دارد اما به نظر اتکينسون و همکاران (٢٠٠٠) فراخناي آن ميتواند با استفاده از راهبردهاي شناختي از جمله بسط و سازمان دهي مطالب افزايش پيدا کند.
(
, 
, 
)
