خلاصة:
این پژوهش، با هدف تهیه و ساخت پرسشنامه تصور از خدا، براساس اسماء الهی در آیات و روایات و تعیین ویژگیهای روانسنجی (اعتبار و روایی) آن سامان یافته است. روش تحقیق، روش تحلیل محتوا و روش پیمایشی بود. جامعة آماری، شامل طلاب حوزه علمیه، دانشجویان دانشگاه علمی کاربردی، فرهنگیان آموزش و پرورش (معلمان) و اعضای پایگاه مقاومت بسیج شهر شیراز ـ کوار در سال 1399 بود که تعداد 367 نفر، به شیوه نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب گردید. برای ارزیابی روایی محتوای یافتهها، هر آیتمی که حداقل CVR آن 62/0 به بالا و شاخص CVI آن 79/0 و بالاتر بود، تایید شد. نتایج روایی ملاک به شیوة همگرا، بین پرسشنامه این پژوهش و مقیاس هم ارز (820/0) به دست آمد که در سطح 01/0 معنادار بود. روایی سازه به شیوة تحلیل عاملی، پنج عامل به ترتیب، «ناصریت»، «رحمانیت-غافریت»، «منعمیت-رازقیت»، «خالقیت ـ قادریت» و «عالمیت» به دست آمد. اعتبار پرسشنامه در آزمون بازآزمون (95/0)، در روش دونیمهسازی (85/0)، مقدار ضریب آلفای کرونباخ کل پرسشنامه (94/0) و ضریب آلفای عامل ناصریت (81/0)، رحمانیت-غافریت (80/0)، منعمیت ـ رازقیت (77/0)، خالقیت ـ قادریت (75/0) و عالمیت (80/0)، به دست آمد. بنابراین، نتایج بهدستآمده حاکی از قابلیت پرسشنامه تصور از خدا برای استفاده در تحقیقات پژوهشی است.
This research has been conducted with the aim of preparing and constructing a questionnaire on perception of God based on Divine Names in verses and hadiths and determining its psychometric properties (reliability and validity). The research methods included content analysis and survey. The statistical population included seminary students, students of the University of Applied Sciences, teachers employed by the ministry of education, and members of the Shiraz-Kovar Basij Resistance Base in 2019. 367 people were selected using stratified random sampling. To evaluate the validity of the content of the findings, each item with a minimum CVR of 0.62 and above and a CVI index of 0.79 and above was confirmed. The result of the obtained convergent criterion validity between the scale developed in this study and the equivalent scale was 0.820, which was significant at the level of 0.01. The construct validity was obtained through factor analysis (five factors: "being a helper", "being compassionate- forgiving", "being a benefactor-nourisher", "being a creator-being powerful" and "being knowledgeable", respectively. The reliability of the scale was 0.95 in the retest test method and 0.85 in the split half method; the value of Cronbach alpha coefficient of the whole scale was 0.94 and the alpha factor was 0.81 for being a helper, 0.80 for being compassionate-forgiving, 0.77 for being a benefactor-nourisher, 0.75 for being a creator-being powerful, and 0.80 for being knowledgeable. Therefore, the obtained results indicate the fact that the perception of God scale can be used in research.
ملخص الجهاز:
com دريافت: 19/02/1399 ـ پذيرش: 01/06/1399 چکيده اين پژوهش، با هدف تهيه و ساخت پرسشنامه تصور از خدا، براساس اسماء الهي در آيات و روايات و تعيين ويژگيهاي روانسنجي (اعتبار و روايي) آن سامان يافته است.
پرسشنامه تصور از خدا، براساس اسماء الهي در آيات و روايات، از چه عواملي تشکيل شده است؟ روش پژوهش اين پژوهش، از دو روش تحليل محتوا و پيمايشي تشکيل شده است.
پرسشنامه تصور از خدا براساس اسماء الهي: پرسشنامه 57 گويهاي تصور از خدا، براساس اسماء الهي (اميدي و همكاران، بيتا)، براساس اسمهاي الهي در قرآن کريم و روايت مشهور پيامبر(، با استناد به منابع اسلامي و فرهنگ جامعه اسلامي، در پنج عامل «ناصريت»، «رحمانيت ـ غافريت»، «منعميت ـ رازقيت»، «خالقيت ـ قادريت» و «عالميت»، ساخته شده است.
با توجه به رعايت اصول مذکور، پرسشنامه تصور از خدا، با مجموعهاي به تعداد 114 گويه، همراه با مستندات آنها، در قالب فرمي طراحي گرديد و به 10 نفر از کارشناسان علوم اسلامي و روانشناسي براي بررسي و ارزيابي نمرات CVR (ميزان ضرورت گويهها) و CVI (ميزان مطابقت گويهها) ارائه شد.
نتايج سنجش روايي ـ همراه، با تمام مستندات ارائه شده ـ نشان داد که اين پرسشنامه، از روايي لازم براي سنجش تصور از خدا براساس اسماء الهي در آيات و روايات برخوردار است.
بنابراين، ميتوان گفت: پرسشنامه تصور از خدا، که براساس اسماء الهي در آيات قرآن و روايات استخراج شده است، داراي روايي و اعتبار کاملي است.