ملخص الجهاز:
"انواع تعادل در شبکههای رودخانهای نحوهی تشکیل تراسهای مرکب مریم بیاتی خطیبی استادیار گروه پژوهشی جغرافیا،دانشگاه تبریز تصویر صفحه مراجعه شود) مقدمه شبکههای رودخانهای معمولا به صورت سیستمهایی در نظر گرفته میشوند که چه بهطور مستقیم چه بهطور غیر مستقیم،از تغییرات رخ داده در شرایط محیطی متأثر میشوند.
پدیدههای یاد شده ممکن است روی بستر سنگی و یا روی آبرفتهای ضخیم تشکیل شوند(شکل 1)و توالی آنها کامل و یا ناقص و شکلهای مشخصی نیز در سطوح خود همراه باشد.
(شکل 1) انواع تعادل و مشخصههای آن در نیمرخ طولی رودخانهها عمل برش در بستر رودخانهها،در واقع حاصل تلاش آبهای جاری برای رسیدن به سطح پایهی2مشخص و ویژهای است(سطح پایهی محلی،منطقهای و...
برای مثال،تعادل استاتیکی در طول رودخانه، با توقف عمل کندوکاو در بستر اصلی رودخانه و در درههای پر شده،با تشکیل سطوح سنگ ریزهای روی تراسهای قبلی و همچنین،تشکیل تراسهای بریده شده-پر شده6در اثر فرسایش جانبی رودخانهها7روی آبرفتهای ضخیم(در کوتاهمدت)، مشخص میشود که تأثیر فرسایش جانبی در تشکیل آنها را نباید فراموش کرد.
تشکیل تراسهای مرکب در روند تحول رودخانهها تراسهای اقلیمی،در واقع از نتایج اولیهی تغییر در ویژگیهای سیستمهای رودخانهای و عکس العمل آنها نسبت به تغییرات محسوسی است که در شرایط محیطی صورت گرفته اند.
گاهی ممکن است تراسهای مرکب با عکس العمل پیچیده،در اثر ایجاد اختلاف سطح تکتونیکی در بعضی از شاخابها،پدید آیند و چنین تغییراتی به برش کف بستر در بخش سرآبها(یعنی بالاتر از جایی که اختلاف سطح در اثر وقوع گسل ایجاد شده است)بینجامد و در نتیجه،موجب افزایش تولید بار رسوب در شاخابهای مورد کندوکاو در بالادست،و افزایش بارگذاری مواد در پاییندست و در بخش فروافتادهی درهها شود."