خلاصة:
بیان مسئله: «داراب‌نامه» افسانه‌ای عامیانه از قهرمانی داراب و پسرش فیروزشاه است که در خلال آن، عشق شاهزاده‌ای ایرانی به شاهدخت یمن روایت میشود. این داستان در میان گرایش‌های ایران‌گرایانۀ گورکانیان هند مورد توجه بوده و در پروژه‌های نگارگری دربار «اکبرشاه» در دستور کار قرار گرفته و اجرا شده است. به همین منظور در این پژوهش مقرر است به سوال؛ چیستی شکل، نشانه‌های تصویری و ترکیب‌بندی‌ها، در نگاره‌های نسخۀ داراب‌نامۀ طرسوسی کتابخانۀ بریتانیا پاسخ داده شود.هدف: شناسایی عناصر تصویری و ترکیب‌بندی داستان‌های عامیانۀ ایران در نسخۀ مصور «داراب‌نامه» طرسوسی محفوظ در کتابخانۀ بریتانیا هدف این پژوهش است.روش پژوهش: این پژوهش ماهیتاْ بنیادی است و به شیوه توصیفی-تحلیلی و بر پایه مطالعات اسنادی و چارچوب نشانه‌شناسی تصویری شکل گرفته است. روش نمونه‌گیری هدفمند بوده و تعداد ۷مجلسِ منتخب از ۱۵۷ نگارۀ داراب‌نامۀ طرسوسی است که با رویکرد کیفی بررسی میشوند.یافته‌ها: عناصر تصویری نسخه داراب‌نامه کتابخانه بریتانیا سرشار از نشانه‌های فرهنگی هستند و در مؤلفه‌هایی همچون «نماد»، «رنگ» (حاکمیت رنگ‌های گرم؛ کاربست رنگ نارنجی در بازنمایی قهرمان داستان؛ بهره‌گیری از جنبه‌های بیانی و نمادین رنگ‌ها)، «ترکیب‌بندی» (سامان‌دهی عناصر تصویری در راستای رویداد داستانی و تأکید بر شخصیت محوری از طریق موقعیت قرارگیری در صفحه و نیز استفاده از ترکیب‌بندی‌های دایره‌ای، مثلثی و خطی برای ایجاد فضای پویا، مهیج و آرام) و «زاویۀ دید» (روبه‌رو، هم‌سطح و بالا)، پدیدار شدهاند.
Problem Definition:
«Darab-Namah» is a folk legend about Darab, the hero, and his son Firuz Shah, during which the love of an Iranian prince for a Yemeni princess is narrated. This story is of interest among the Iran-oriented tendencies of the Gurkans of India, and it was included in the painting projects of Akbar Shah's court.
Objective
For this purpose, in this research, it is decided to ask the question; What is the shape, pictorial signs and compositions, in the illustrations of Darab Nama Tarsusi manuscript of the British Library should be answered.
Research Method
This research is fundamental in nature and is formed using a descriptive-analytical method based on documentary studies and a visual semiotics framework. The sampling method is purposeful, and the number of 7 elected Majlis out of 157 paintings of Darab-Namah of Tarsus is used for the qualitative analysis.
Results
The visual elements of the British Library manuscript are rich in cultural markers. Factors such as applying3w the symbolic and expressive aspects of colors, organizing visual elements in line with the story event, emphasizing the central character through the position on the page, and the type of angle of view have played an effective role in the meaning generation process.
ملخص الجهاز:
ناهید جعفری دهکردی ١ مرجانه نادری گرزالدینی 2 مقاله پژوهشی نشانه شناسی تصویری شاهزادة ایرانی در نگاره های هندی «داراب نامه » (نسخه کتابخانۀ بریتانیا) چکیده بیان مسئله : «داراب نامه » افسانه ای عامیانه از قهرمانی داراب و پسرش فیروزشاه است که در خلال آن ، عشق شاهزاده ای ایرانی به شاهدخت یمن روایت میشود.
به همین منظور در این پژوهش مقرر است به سوال ؛ چیستی شکل ، نشانه های تصویری و ترکیب بندیها، در نگاره های نسخۀ داراب نامۀ طرسوسی کتابخانۀ بریتانیا پاسخ داده شود.
یافته ها: عناصر تصویری نسخه داراب نامه کتابخانه بریتانیا سرشار از نشانه های فرهنگی هستند و در مؤلفه هایی همچون «نماد»، «رنگ » (حاکمیت رنگ های گرم ؛ کاربست رنگ نارنجی در بازنمایی قهرمان داستان ؛ بهره گیری از جنبه های بیانی و نمادین رنگ ها)، «ترکیب بندی» (سامان دهی عناصر تصویری در راستای رویداد داستانی و تأکید بر شخصیت محوری از طریق موقعیت قرارگیری در صفحه و نیز استفاده از ترکیب بندیهای دایره ای، مثلثی و خطی برای ایجاد فضای پویا، مهیج و آرام ) و «زاویۀ دید» (روبه رو، هم سطح و بالا)، پدیدار شده اند.
جامعۀ آماری این پژوهش را ٧ مجلس منتخب ، با موضوع زندگی شاهزادة ایرانی، از ١٥٧ نگاره از مجالس داراب نامه تشکیل میدهد که به صورت هدفمند برگزیده شده اند و در چارچوب نشانه شناسی تصویری تجزیه و تحلیل میشوند.
از نکات قابل توجه در این تصویر وجود ریتم کندی است که توسط قاب نوشتار در نگاره ایجاد شده که به طور تلویحی به مسیر پر از فراز و نشیب داراب برای رسیدن به هدفش اشاره میکند.
(
, 
, 
)
