خلاصة:
انسان امروز، علاوه بر پیجویی مسائل مربوط به رفاه و مادیات و پیشرفت در عرصههای گوناگون، در جستوجوی معنویات و شناخت دینی نیز هست. دانشمندان و محققان بسیاری در داخل کشورهای اسلامی و بهطور کلی شرق پیرامون مسائل دینی در حال مطالعهاند. مستشرقان نیز طی قرنهای متمادی به این امر همت گماردهاند و نظرات و آثار متفاوت، مخالف و حتی تحریفشده و گاه موافق بنیانهای دینی عرضه کردهاند. این تناقض علل بسیاری دارد که یکی از مهمترین آنها دسترسی نداشتن به منابع دست اول و دانشمندان مسلمان است. موضوع اصلی این پژوهش مقایسه نظرات پروفسور هانری کربن با علامه جعفری درمورد مسئله انتظار امام دوازدهم شیعیان و اثبات این اصل مسلم اعتقادی شیعه در نظرات آنان است که بهصورت مقایسهای و تحلیلی و به روش مطالعات کتابخانهای صورت گرفته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد اگر اصالت منابع رعایت گردد، آرای پژوهشگران منصف با نظرات دانشمندان اسلامی تقریبا یکسان خواهد بود. همانطور که این فرض در مقایسه دیدگاههای این دو متفکر دربارۀ انتظار امام مهدی (عج) ثابت شده است.
Today, in addition to pursuing welfare and material issues and progress
in various fields, human beings are always in search of spirituality and
religious knowledge. Many scholars and scholars in Islamic and Eastern
countries are working on religious issues. Orientalists have always paid
attention to this issue for many centuries and have presented different,
opposing and even distorted views and works, and sometimes in
accordance with religious foundations. This contradiction has many
causes, one of the most important of which is the lack of access to firsthand
sources and Muslim scholars. The main subject of this research is
comparing the views of Professor Henry Carbon with Allameh Jafari on
the issue of waiting for the Twelfth Imam of Shiites and proving this
indisputable principle of Shiite belief in their views, which has been done
comparatively and analytically by library studies. If the originality of
the sources is observed, almost the same opinions for fair scholars can
be obtained with the opinions of Islamic scholars, as compared to the
issue of waiting for Imam Mahdi (as) from the point of view of these two
thinkers, this assumption has been proven.
ملخص الجهاز:
موضوع اصلی این پژوهش مقایسه نظرات پروفسور هانری کربن با علامه جعفری درمورد مسئله انتظار امام دوازدهم شیعیان و اثبات این اصل مسلم اعتقادی شیعه در نظرات آنان است که بهصورت مقایسهای و تحلیلی و به روش مطالعات کتابخانهای صورت گرفته است.
در این مقایسه خواهیم دید که اگر تحقیقات مستشرقان در باب مسائل اسلام از روی منطق و موازین دقیق علمی صورت گیرد و به منابع و صاحبنظران طراز بالای شیعه دسترسی داشته باشند، نظرات آنها با دانشمندان شیعه چقدر نزدیک خواهد بود؟ نگاه فلسفی و عمیق و علمی پروفسور کربن به مسائل تشیع و دسترسی به بالاترین فیلسوف و محقق زمان و مفسر کبیر قرآن مرحوم علامه طباطبایی و همچنین همنشینی با علما و دانشمندان اسلامی در ایران و بررسی آرا و عقاید فیلسوفان اسلامی او را به چه نقطه مهم علمی و ایمانی رسانده است؟ اگر شرقشناسان نگاهی همانند کربن و جایگاهی مثل او پیدا نکنند چقدر از حقیقت دور میشوند؟ بررسی نظرات اندیشمندان مسلمان و شرقشناسان درباره موضوعی واحد نشان میدهد که بسیاری از شرقشناسان نظراتی ناقص، تحریفشده و مخالف و براساس باورهای خود عرضه داشتهاند.
با بررسی کتاب ارزشمند علامه جعفری و مقاله ارزشمند پروفسور کربن پیرامون انتظار به این نتیجه میرسیم که اگر مستشرقان دید علمی و موشکافانه خود را صرف بیان حقایق تشیع و اسلام کنند و با دسترسی به منابع دست اول و وسیع اسلامی و همچنین ملاقات و استفاده حضوری از دانشمندان و علمای طراز اول شیعه به افزایش علم خود بپردازند، نظرات آنها و دانشمندان شیعه نزدیکتر خواهد شد.