خلاصة:
همانطور که میدانیم اقیانوسها و دریاها، از مهمترین ارکان حیات بر روی کرة زمین هستند که منابع ارزشمندی را در خود جای دادهاند و تنوع حیات وحش و منابع زیر بستر آنها موجب شده است که جزء جدایی ناپذیر زندگی بشر باشند. در این وادی دیوان بین المللی حقوق دریاها، به عنوان یکی از سازوکارهای این نظام، سهم چشمگیری در تدوین و توسعة حقوق بین الملل داشته است. حقوق بین الملل دریاها، بسترهای ارتباطی دولتها را در زمینة دریاها و اقیانوسها فراهم کرده است. در پی تصویب کنوانسیون حقوق دریاها، بخش عظیمی از سطح، بستر و زیر بستر دریاهای جهان به صورت مستقیم و غیرمستقیم تحت کنترل صلاحیتی دولتها قرار گرفت. یکی از اهداف کلیدی کنوانسیون حقوق دریاها که در فضایی مبتنی بر درک حقوق بین الملل و همکاری میان دولتها منعقد شد، ایجاد نظام حقوقی برای دریاها و اقیانوسها بوده است. البته لازم به ذکر است دیوان بین المللی حقوق دریاها یک نهاد قضایی مستقل و از جمله روشهای پیش بینی شده در کنوانسیون حقوق دریاهاست که نقش مهمی در زمینة حقوق دریاها ایفا کرده و با وجود اهمیت آن در حل و فصل اختلافات، کمتر به تاثیر آن بر کنوانسیون حقوق دریاها توجه شده است. به دلیل اهمیت این موضوع در این مقاله قصد داریم به بررسی حل و فصل اختلافات مربوط به حقوق دریاها در دادگاه بین المللی بپردازیم.
ملخص الجهاز:
حل و فصل اختلافات مربوط به حقوق دریاها در دادگاه بین المللی (تاریخ دریافت 15/03/1401، تاریخ تصویب 18/06/1401) بهاره مظهری پرویز دکترمسعود بسامی 1 چکیده همانطور که می دانیم اقيانوس ها و درياها، از مهمترين اركان حيات بر روي كرة زمين هستند كه منابع ارزشمندي را در خود جاي داده اند و تنوع حيات وحش و منابع زير بستر آنها موجب شده است كه جزء جدايي ناپذير زندگي بشر باشند.
کنوانسیون به 17 قسمت و9 پیوست تقسیم شده است و از جمله شامل مقررات حاکم بر حدود قلمرو وصلاحیت ملی کشور ها در دریا، دسترسی به دریاها، دریانوردی، حمایت و حفاظت از محیط زیست دریا، اکتشاف منابع زنده و حفاظت انها، تحقیقات علمی، حفاری معادن بستر دریا و بهره برداری های دیگر از منابع غیر زنده، و حلو فصل اختلاف میشود.
(ابراهیمی، 1390 : 54) از سوی دیگر و به دنبال توصیه کمیته موقت حمل و نقل ارتباطات، دبیر کل سازمان ملل متحد با ارسال نامه ای به "شورای متحد مشورتی دریایی" در ماه ژوئن سال 1946 میلادی از این شورا درخواست نمود تا نقطه نظرات مشورتی خود را در خصوص تشکیل یک سازمان بین الدولی کشتیرانی ارئه نماید.
(مرزبان، 1393 : 67) بخش پنجم: حل و فصل اختلافات دريايي به وسيله كنوانسيون 1982 موارد بروز اختلاف در مسائل مربوط به حقوق دریاها بسیار زیاد است: دول مجاور و مقابل در دریاها امکان دارد در مورد مرزهای مناطق دریایی خود توافق نداشته باشند.