خلاصة:
نظر به اهمیت روش تدریس کاربردی در امر آموزش براساس محتوا و نیز با توجه به اهمیت درس فارسی عمومی دانشگاهی و فقدان روشی منسجم و کاربردی در تدوین کتابهای این درس، هدف از انجام پژوهش کاربردی حاضر بررسی محتوایی یکی از مطرحترین درسنامههای فارسی عمومی، تالیف محمود فتوحی و حبیبالله عباسی (۱۳۹۸) براساس الگوی مفهومی آموزش است. الگوی مفهومی آموزش دارای کلانشایستگیهای شناختی، هیجانیاجتماعی، حسیادراکی و ارزشهاست و با تاکید بر کاربردی کردن و جهتدار ساختن فعالیتهای آموزشی ارائه شده است. در این پژوهش که به شیوة تلفیقی (کمّی-کیفی) انجام شده است، ابتدا میزان استفاده از گویههای بازبینة تحلیل محتوای کتابهای درسی در محتوای درسنامۀ فارسی عمومی مورد بررسی و شمارش قرار گرفت. همچنین براساس اعداد بهدست آمده درصد استفاده از گویهها در درسنامه نیز محاسبه شد. سپس جهت بررسی سطح معناداری میان مولفههای الگوی مفهومی آموزش در درسنامۀ فارسی عمومی، دادههای حاصل از تحلیل محتوا، با استفاده از آزمون خیدو تحلیل شد. نتایج حاصل از آزمون آماری خیدو نشان داد تفاوت معناداری میان استفاده از مولفههای الگوی مفهومی آموزش در محتوا و تمرینهای درسنامۀ مذکور وجود دارد. بنابراین، پیشنهاد میشود این درسنامه براساس الگوی مفهومی آموزش مورد بازبینی قرار گیرد تا مطالب آن بهتر در حافظۀ بلندمدت دانشجویان نهادینه شود.
Due to the importance of practical teaching methods and the lack of a systematic approach to writing textbooks for General Persian Literature courses, the current practical study aims to investigate one of the most significant textbooks, i.e, General Persian Literature written cooperatively by Mahmud Fotuhi and Habibullah Abasi (2019), based on Conceptual Model of Education. The above-mentioned model consists of cognitive, emotional and sensory macro-competencies and values. It insists on making educational activities more practical. A mixed research method, i.e., quantitative and qualitative, is adopted, and the items in the content analysis checklist in the General Persian Literature textbook were examined and counted. Afterward, to examine the significance level between components of the Conceptual Model of Education in the General Persian Literature textbook, the collected data were analyzed using the Chi-squared test. It was revealed that there is a significant difference between mentioned Conceptual Model of Education components in the General Persian Literature textbook. Therefore, it is suggested that the Conceptual Model of Education should be paid more attention to so that the textbook contents are stored in students' long-term memory.
ملخص الجهاز:
نظر به این امر که توجه به درگیری انـواع تفکـر، حـواس و نـوع هیجانـات افـراد در یادگیری محتوای درسی حائزاهمیت است (پیش قدم ، ١٣٩٨)، پژوهش حاضر می کوشـد تـا از منظری دیگـر بـه تحلیـل محتـوا و بررسـی درس نامـۀ فارسـی عمـومی فتـوحی و عباسـی (١٣٩٨) بپردازد، زیرا طبق بررسیهای نگارنـدگان ، ایـن درس نامـه مـورد اسـتقبال مدرسـان درس فارسی عمومی دانشگاه های مختلف کشور قرار گرفته اسـت و از منظـر ایشـان دارای محتوایی جامع و دقیق و نیز تمرین هایی روشمند نسبت به دیگر کتب فارسی عمـومی اسـت .
بنابراین عطف به اهمیت انـواع تفکـر، هیجان ، حواس و ارزش ها در آموزش ، پیشنهاد تدوین کتب فارسی عمومی بر مبنای تمـامی مؤلفه های الگوی مفهومی آموزش در جهت کیفیت بخشیدن به این کتـاب هـا مفیـد بـه نظـر می رسد و از آن جا که براساس بررسی هـای نگارنـدگان ایـن مسـئله تـاکنون موضـوع هـیچ پژوهشی نبوده است ، مقالۀ حاضر میکوشد ابتدا به تحلیل محتوای درس نامۀ فارسی عمومی محمود فتوحی و حبیب الله عباسی (١٣٩٨) براساس الگوی مفهومی آموزش بپـردازد و پـس از آن چگونگی تدوین این درس نامه براساس الگوی مذکور را شرح دهد.
نگارندگان در این پژوهش جهت تحلیل محتوای درس نامۀ فارسی عمـومی (١٣٩٨) از ابـزار بازبینـۀ تحلیـل محتـوای کتـاب هـای درسـی کـه توسـط قاسـمی (١٣٩٩) براسـاس مؤلفه های الگوی مفهومی آموزش در چهار بخش شناختی ، هیجانی، حسی و ارزشی تنظـیم شده است ، بهره بردند.