خلاصة:
گرم شدن فزاینده جهان نتیجه تجمع تدریجی گازهای گلخانهای در محیط زندگی است. سیستم تولید انرژی به طور اعم و تولید برق به طور اخص یکی از عوامل مؤثر در تولید گازهای گلخانهای است. بنابراین از یک طرف ملاحظات زیستمحیطی و از طرف دیگر محدودیت منابع فسیلی تغییر سیستم تولید انرژی و جایگزینی سوختهای فسیلی را ضروری ساخته است. در این راستا استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر ازجمله انرژی برقآبی میتواند جایگزین مناسبی برای سوختهای فسیلی باشد. این مقاله تأثیر مصرف انرژی برقآبی بر محیط زیست ایران را مورد مطالعه قرار داده است. در این چارچوب رابطه کوتاهمدت و بلندمدت مصرف انرژی برقآبی و شاخصهای مختلف تخریب محیط زیست ازجمله ردپای اکولوژیکی، ردپای کربن و انتشار گاز دیاکسیدکربن در اقتصاد ایران در طول دوره 97-1359 برآورد شده است. برای این منظور از رویکرد خود توضیح برداری با وقفههای توزیعی استفاده شده است. نتایج برآورد مدلهای تصریح شده بیانگر وجود رابطه بلندمدت بین متغیرهای لحاظ شده در این مدلها بوده و نشان میدهد که در کوتاهمدت و بلندمدت، بین مصرف انرژی برق آبی و انتشار گاز دیاکسیدکربن و ردپای کربن ارتباط منفی و معنیداری وجود دارد. به عبارت دیگر استفاده از انرژی برق آبی در کوتاهمدت و بلندمدت منجر به کاهش ردپای کربن و انتشار گاز دیاکسید کربن میشود. همچنین انرژی برقآبی در کوتاهمدت بر ردپای اکولوژیکی هم مؤثر است.
Increasing global warming is the result of the gradual accumulation of greenhouse gases in the living environment. Energy production systems in general and electricity production in particular is one of the effective factors in the production of greenhouse gases. Therefore, on the one hand, environmental considerations and on the other hand, the limitation of fossil resources have made it necessary to change the energy production system and replace fossil fuels. In this regard, the use of renewable energy resources such as hydropower can be a good alternative to fossil fuels. This article has studied the effect of hydropower consumption on Iran's environment. Hence article has estimated the short-run and long-run relationship between hydropower consumption and different measures of environmental degradation including ecological footprint, carbon footprint, and CO2 emission in the Iranian economy during 1980-2018. For this purpose, the Autoregressive distributed lag (ARDL) approach has been used. The estimation of the specified models indicates the existence of a long-run relationship between the variables included in these models and shows that in the short and long run, there is a significant negative relationship between hydropower consumption and carbon dioxide emissions, and carbon footprints. In other words, the use of hydropower in the short and long run reduces the carbon footprint and emissions of carbon dioxide. Hydropower also affects the ecological footprint in the short run.
ملخص الجهاز:
در اين چارچوب رابطه کوتاه مدت و بلندمدت مصرف انرژي برق آبي و شاخص هاي مختلف تخريب محيط زيست ازجمله ردپاي اکولوژيکي، ردپاي کربن و انتشار گاز دياکسيدکربن در اقتصاد ايران در طول دوره ٩٧-١٣٥٩ برآورد شده است .
نتايج برآورد مدل هاي تصريح شده بيانگر وجود رابطه بلندمدت بين متغيرهاي لحاظ شده در اين مدل ها بوده و نشان ميدهد که در کوتاه مدت و بلندمدت ، بين مصرف انرژي برق آبي و انتشار گاز دياکسيدکربن و ردپاي کربن ارتباط منفي و معنيداري وجود دارد.
آنها جهت بررسي روابط بين متغيرها از روش خودتوضيح با وقفه هاي توزيعي ٤ و آزمون عليت گرنجري استفاده کرده و نشان داده اند که مصرف انرژي برق آبي به طور چشمگيري از انتشار کربن جلوگيري ميکند و موجب کاهش تخريب محيط زيست ميشود.
قزوينيان و همکاران (١٣٩٧) در مطالعه خود به بررسي اثر شوکهاي مصرف کل انرژي بر انتشار دياکسيدکربن و رشد اقتصادي در کشورهاي منتخب منا با استفاده از مدل خودتوضيح برداري با داده هاي تلفيقي ٣ در سال هاي ٢٠١٦-١٩٩٢ و همچنين ايران از طريق روش خودتوضيح برداري در سال هاي ٢٠١٦-١٩٨٥ پرداخته اند.
تصريح مدل در اين پژوهش ميزان تأثير مصرف انرژي برق آبي بر انتشار گاز دياکسيدکربن ، ردپاي اکولوژيکي و ردپاي کربن در ايران مورد بررسي قرار گرفته است .
متغيرهاي مورد استفاده در اين پژوهش ، مصرف انرژي برق آبي (h)، انتشار گاز دياکسيدکربن (co٢)، ردپاي اکولوژيکي (ef)، ردپاي کربن (cf)، سرانه توليد ناخالص داخلي واقعي (y) مجذور آن (y٢) و نرخ شهرنشيني (ub) هستند.
org/0000-0002-6522-0261 / Esmaeel Safarzadeh https://orcid.