خلاصة:
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مهارت‌های شناختی- اجتماعی بر ساختار انگیزشی دانش‌آموزان با گرایش به رفتارهای پرخطر بود. روش پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و طرح پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری شامل دختران دانش‌آموز دورۀ دوم متوسطه در آموزش و پرورش منطقۀ 7 شهر تهران در سال تحصیلی 1398-1397 بود که از میان آن‌ها 24 دختر دانش‌آموز براساس خط برش مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی (IARTS) انتخاب و به‌صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش و کنترل جای گرفتند. هر دو گروه به‌منظور پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری به پرسشنامۀ اهداف فردی (PCI) پاسخ دادند. بعد از 12 جلسه آموزش مهارت‌های شناختی- اجتماعی، تحلیل داده‌های حاضر با استفاده از روش تحلیل واریانس با طرح آمیخته و نرم‌افزار SPSS 24 انجام شد. در پژوهش حاضر اثر تعاملی گروه × زمان برای مولفه‌های تمایل (001/ 0=P، 03/ 11=F)، کنترل (006/ 0=P، 70/5=F)، اطلاعات (008 /0=P، 41/5=F)، تلاش (002/ 0=P، 55/7=F)، خشنودی (001/ 0=P، 03/ 11=F) و تعهد (002/ 0=P، 91/ 6=F) در سطح 05/ 0 معنادار بود. آموزش مهارت‌های شناختی- اجتماعی موجب بهبود ساختار انگیزشی دانش‌آموزان با رفتار پرخطر شد؛ بنابراین پیشنهاد میشود مهارت‌های شناختی- اجتماعی به دانش‌آموزان و معلمان با هدف کمک به افزایش ساختار انگیزشی انطباقی دانش‌آموزان آموزش داده شود.
The purpose of this study was to determine the effectiveness of social cognitive skills on the motivational structure of students with a tendency toward risky behavior. The research method was applied in terms of purpose and the design of the present research was quasi-experimental with pretest-posttest and follow-up with a control group. The statistical population consisted of female second-year secondary school students in the 7th district of Tehran in the academic year 2017-2018, of which 24 female students were selected based on the cut-off of Iranian Adolescents Risk-Taking Scale (IARTS) and randomly assigned to the control and experimental groups. Both groups answered the Personal Concerns Inventory (PCI) before the test, after the test, and at follow-up. After 12 sessions of social cognitive skills training, the present data were analyzed using analysis of variance with mixed design and SPSS-24 software. In the present study, the interaction effect of time*group for the components of inclination (P=0.001, F=11.03), control (P=0.006, F=5.70), information (P=0.008, F=5.41), effort (P=0.002, F=7.55), satisfaction (P =0.001, F=11.03), and engagement (P=0.002, F=6.91) was significant at the 0.05 level. Cognitive-social skills training improved the motivational structure of students with risky behaviors. Therefore, it is suggested that students and teachers should be taught cognitive-social skills to improve students’ adaptive motivational structure.
ملخص الجهاز:
در این باره ، شریعت باقری و نیک پور (١٣٩٧) نتیجه گرفتند آموزش مهارت های اجتماعی-ارتباطی به طور معناداری سبب افزایش مسئولیت پذیری و سازگاری با مدرسه در دانش آموزان می شود.
مهارت های شناختی-اجتماعی این مهارت ها برگرفته از طرح نماد (نظام مراقبت اجتماعی دانش آموزان ) (ابوالمعالی الحسینی و موسیزاده ، ١٣٩٨) در ١٢ جلسۀ ٤٥ دقیقه ای برای یکی از گروه های پژوهش اجرا شد که خلاصۀ آن در جدول ١ ارائه شده است .
یافته ها در این پژوهش شش نفر از شرکت کنندگان گروه آموزش مهارت های شناختی اجتماعی در پایۀ تحصیلی دهم و شش نفر دیگر در پایۀ یازدهم مشغول به تحصیل بودند.
شکل ١ نمودارهای مربوط به اثربخشی آموزش مهارت های شناختی اجتماعی بر مؤلفه های ساختار انگیزش دانش آموزانی را نشان میدهد که به رفتارهای پرخطر گرایش دارند.
در پژوهش حاضر چنین نتیجه گیری شد که آموزش مهارت های شناختی-اجتماعی مؤلفه های ساختار انگیزش را در دانش آموزان با گرایش به رفتارهای پرخطر به صورت پایدار بهبود میبخشد.
به طورکلی در تبیین نتایج حاصل از پژوهش حاضر می توان گفت آموزش مهارت های شناختی - اجتماعی موجب میشود نوجوانان برای رسیدن به اهدافشان از خود تمایل نشان دهند.
براساس نتایج پژوهش حاضر پیشنهاد می شود در کنار آموزش مهارت های شناختی-اجتماعی به دانش آموزان ، این آموزش برای آشنایی معلمان با دانش آموزان و حمایت از آن ها و کمک به افزایش سطح انگیزش درونی دانش آموزان به آن ها داده شود.
(
, 
, 
)
