روابط قدرت دخیل در صورت‎بندی گفتمانی مسئلۀ آب ایران در روزنامه های شرق و ایران مقالة

مطالعات فرهنگ - ارتباطات زمستان 1401 - شماره 92 التصنيف الف (Ministry of Science/ISC (‎28 صفحة - من 35 إلی 62 )

الکلمات المفتاحية: تحلیل گفتمان انتقادی روابط قدرت Critical Discourse Analysis power relations Iran newspaper مسئلۀ آب ایران روزنامۀ ایران روزنامۀ شرق Iran's water problem Shargh newspaper Shargh newspaper Iran's water problem Iran newspaper power relations Critical Discourse Analysis آب روزنامه هـا بـه بــه هــا ایــن اســت

fa en

خلاصة:

مقالۀ پیش‌‎رو به دنبال شناخت روابط قدرت دخیل در صورت‎بندی گفتمانی مسئلۀ آب ایران در روزنامه‎های شرق و ایران است. به این منظور، با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی و با کاربرد الگوی فرکلاف و ون‎دایک، 14 نمونۀ معرف از این روزنامه‎ها در بازۀ زمانی 12/5/1392 تا 29/12/1398 بررسی شده‎اند. طبق یافته‎ها، برخی از متون روزنامۀ شرق با هدف زمینه‎سازی برای اجرای برنامه‎ها و سیاست‎گذاری‎های دولت‌های یازدهم و دوازدهم منتشر شده‎ است. در روزنامۀ ایران نیز نقش مسئولان و سیاست‎گذاران در ایجاد بحران و مسئولیت آنان در حل آن کم‎اهمیت قلمداد می‎شود. برخی از متون این روزنامه غیرمستقیم در خدمت توجیه علت ناموفق‌بودن دولت‌های یازدهم و دوازدهم در حل بحران آب و کاهش مطالبات مردم از دولت است. در روزنامۀ ایران، مردم به‌علت مشارکت‌نکردن در حل بحران سرزنش می‎شوند. به این ترتیب، ساختارهایی که مانع از مشارکت مردم در مسائل می‎شوند رؤیت‎ناپذیر می‎شوند و مشارکت مردم به صرفه‎جویی تقلیل می‎یابد. این روزنامه جامعه را ناجی آب جلوه می‎دهد و آنان را از تغییر سیاست‎گذاری‎های دولتی دلسرد می‎کند. بر اساس نتایج، اثر قدرت‎های سیاسی و اقتصادی بر صورت‎بندی گفتمان مسئلۀ آب در این روزنامه‎ها مشهود است. رسانه‎های موردبررسی، به‌جای اینکه نمایندۀ مردم باشند، به سخنگوی دولت‎ تبدیل شده‎اند. پرداختن به مسئلۀ آب به بهانه‎ای برای ناکارآمد جلوه‌دادن جناح مخالف، کاهش انتظارات از دولت‌های یازدهم و دوازدهم و رفع مسئولیت از قوۀ مجریه و نمایندگان مجلس تبدیل شده است.

ملخص الجهاز:

ولايتـي (١٣٩٧: ٢٣٩) معتقـد اسـت توسـعۀکشـاورزي از دهـۀ ١٣۵٠ بـه بعد مشـکلات زيـادي را در مصــرف آب بــه دنبــال داشــته اســت ؛ به ويــژه ، از دهــۀ ١٣۶٠ بــه بعــد کــه بهره بــرداري آب از چاه هــاي عميــق بــه اوج رســيد و ايــن مخــازن به مــرور بــا کمبــود آب مواجــه شــدند. برخــي از محققــان ادعــا ميکننــد کــه روزنامه نــگاران توســعه بــراي گـردآوري اخبـار و اطلاعـات فقـط بـه منابـع دولتـي وابسـته اند؛ بنابرايـن ، ايـن احتمال وجـود دارد کـه برخـي از دولت هـا، به منظـور جلـب حمايـت عمومي ، براي انتشـار اطلاعـات نادرسـت دربارٔە خط مشــي ها و طرح هــاي دولــت از روزنامه نــگاري توســعه اســتفاده کننــد (,Chattopadhyay ٢ :٢٠١٩). Developmental journalism 41 روزنامه نـگاري توسـعه اي بـه دولـت وابسـته اسـت و عينـي نيسـت ؛ درنتيجـه ،کارکنـان رسـانه در خدمـت دولت انـد. در ايـن پژوهـش ، بـراي بررسـي مطالـب روزنامه هـا از تلفيـق رويکـرد فـرکلاف و ون دايک اسـتفاده شـده اسـت ؛ بـه ايـن ترتيـب کـه طبـق الگـوي فـرکلاف هريـک از نمونه هـاي معـرف در سـطوح توصيــف ، تفســير و تبييــن تحليــل شــدند. علـت انتخـاب بـازٔە زمانـي پژوهـش ايـن اسـت کـه در تاريـخ ١٣٩٢/۵/١٢ دولـت يازدهــم کار خــود را آغــاز کــرد و ايــن دولــت مســائل زيســت محيطي را در دســتورکار خــود قـرار داده بـود. طبـق ايـن متـن ، مسـئوليت کارگـروه احيـاي درياچـۀ اروميـه بـه مسـبب اوضـاع (وزارتخانه هـا) ســپرده شــده اســت ؛ بنابرايــن ، ايــن نوشــتار ظاهرســازي دولــت يازدهــم را در رســيدگي بــه مســئلۀ آب رؤيت پذيــر ميکنــد.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول