خلاصة:
قرن هشتم هجری سرآغاز پیوند تصوف و تشیع دوازده امامی به شمار می رفت چنانکه با اشتراکاتی چون مفاهیم ولایت و غلو و آمیزه ای از این گونه مفاهیم که رنگ و بوی شیعی صوفی می دادند زمینه را مساعد ساخت تا به عرصه سیاست وارد شوند. اما این اتکا و پیوند چنان دوام نیاورد، برتری غالی گرایی بر تشیع اعتدالی خیلی زود تعارض میان این دو را مشخص کرد. همین تعارض باعث شد که در دوران تثبیت حکومت صفوی شاهان صفوی به تغییر پشتوانه ی حاکمیت خود پرداختند و از طریقت به شریعت گرایش پیدا کردند با این امر شاهد ظهور و بروز فقها و روند تقابل تشیع و تصوف هستیم و از آن پس مقابله گرایی علیه صوفیان به خصوص فرقه هایی که از رقیبان مذهبی صفویان به حساب می آمدند آغاز گردید. براین اساس هدف این مقاله حاضر واکاوی علل و زمینه های تقابل گرایی صفویان در برابر طریقت های صوفیانه نوربخشیه و مشعشعیه است.
ملخص الجهاز:
س، تاریخ ایران دوره صفویان (کمبریج)، ترجمه یعقوب آژند، تهران: جامی، 1380 ــ بداوی، سمیره، تاثیر مشعشعیان در ساختار اجتماعی و فرهنگی خوزستان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی شهید چمران اهواز ــ تشکری، علی اکبر و نقیبی، الهام، «تعامل و تقابل تصوف و تشیع در عصر صفوی»، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، ص 49 تا 66، شماره دوم، تابستان 1393 ــ جعفریان، رسول، صفویه در عرصه دین، فرهنگ و سیاست، 3 جلد، قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه، 1379 ــ جنابذی، میزرابیگ، روضه الصفویه، تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، 1378 ــ حاجیان پور، حمید و حکیمی پور، اکبر، «کارکردهای اجتماعی طریقت نوربخشیه از آغاز تا عصر صفوی»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ص 25 تا 46، شماره اول، تابستان 1391 ــ خواندمیر، غیاث الدین، تاریخ حبیب السیر، تهران: انتشارات خیام، 1380 ــ روملو، حسن، احسن التواریخ، عبدالحسین نوایی، تهران: بابک، 1357 ــ رویمر، هانس روبرت، ایران در عصر جدید، ترجمه آذر آهنچی، تهران: دانشگاه تهران، 1358 ــ -----------------، تاریخ ایران دوره صفویان، ترجمه یعقوب آژند، تهران: جامی، 1380 ــ سیوری، راجر، ایران عصر صفوی، ترجمه کامبیز عزیزی، ج 3، تهران: مرکز، 1372 ــ شوشتری، قاضی نورالله، مجالس المومنین، ج 2، تهران: کتاب فروشی اسلامیه، 1376 ق ــ صفت گل، منصور، ساخت نهاد و اندیشه دینی در ایران عصر صفوی، تهران: رسا، 1381 ــ کسروی، احمد، تاریخ پانصد ساله خوزستان، تهران: دنیای کتاب، 1386 ــ کیانی، محسن، تاریخ خانقاه در ایران، تهران: طهوری، 1369 ــ مشهدی زاده، حامد، بررسی مناسبات میان طریقت های صوفیانه و دولت صفویه، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی تبریز ــ مطهری، حمید رضا و نجفی نژاد، سعید، «علل تقابل شاه اسماعیل با مشعشعیان»، دانشگاه آزاد اسلامی واحد محلات، شماره 50، پاییز 1397 ــ نصر، حسین، فعالیت فکری، فلسفه و کلام در دوره صفوی، تهران: جامی، 1380 1- مقدمه یکی ازمباحثی که در اقتصاد مورد توجه اقتصاددانان و صاحبنظران قرارگرفته بحث برنامهریزی متمرکز و غیر متمرکزدر نظام بودجهریزی است اگر چه برنامهریزی متمرکز در شکل کلی و جامع آن مختص جوامع سوسیالیستی بوده است اما پس از جنگ جهانی دوم، بسیاری از کشورهای سرمایه داری غرب برنامهریزی اقتصادی را به صورت جزئی و محدود وارد حوزههای اجتماعی و سیاسی کردهاند.